Սերգեյ Մինասյան. Ընդդիմադիր դաշտը գտնվում է ճգնաժամում
Նախօրեին «Ազատություն» հրապարակում ՀԱԿ առաջնորդ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթում հնչեցված շեշտադրումների վերաբերյալ panorama.am-ը զրուցեց քաղաքագետ, «Կովկաս» ինստիտուտի փոխտնօրեն Սերգեյ Մինասյանի հետ:
-Պրն. Մինասյան ինչպիսի՞ են Ձեր տպավորությունները Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ելույթից:
-Կարծում եմ, որ շատ տրամաբանական էր, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը մարտի 1-ին պետք է ելույթ ունենար հենց նմանատիպ շեշտադրումներով: Ելնելով իր բավական հարուստ քաղաքական փորձից` նա չէր կարող անտեսել այն նոր քաղաքական իրականությունը, որ ստեղծվել է հասարակական-քաղաքական դաշտում: Այս ամենը արտացոլվեց հնչած հայտարարություններում, ինչու չէ` նաև արված կանխատեսումներում: Հետևաբար, ելույթը բավական տրամաբանական էր և, ամենակարևորը, հաշվի էր առնում իշխանություն-ընդդիմություն հնարավոր փոխհարաբերությունները հայտնի իրադարձություններից հետո:
-Անդրադառնանք «Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի համահայկական հռչակագրի» վերաբերյալ հնչեցված շեշտադրումներին: Որքանո՞վ է, ըստ Ձեզ, տեղին պետության կողմից չընդունված հռչակագիրը վերագրել պետությանը, այն պարագայում, երբ Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումները համակարգող պետական հանձնաժողովում ընդգրկված են համայն հայության լայն շրջանակները ներկայացնող գործիչներ:
-Պետք է ընդունել այն իրողությունը, որ Սփյուռքում գործում են զանազան հասարակական կառույցներ: Եվ այս առումով ստեղծվում է երկակի իրավիճակ: Մի կողմից, իհարկե, հանձնաժողովում ընդգրկված են Սփյուռքի տարբեր շրջանակները ներկայացնող գործիչներ, սակայն դա ամբողջ Սփյուռքը չէ: Վերջիվերջո քննարկումներին չեն մասնակցել ՀՀ առաջին և երկրորդ նախագահները: Հետևաբար, հնչեցված տեսակետը գոյության իրավունք ունի:
-Այնուամենայնիվ, որքանո՞վ էր տրամաբանական հռչակագիրը վերագրել պետությանը:
-Հռչակագրում կան կետեր, որոնց հետ ես նույնպես համամիտ չեմ: Առկա են խիստ քաղաքականացված դրույթներ: Հարցն այստեղ նրանում է, որ եթե օգտագործվում են տարբեր քաղաքական ուժերի տեսակետներ, փաստաթողթը ստանում է դեկլարատիվ բնույթ և այստեղ զետեղված են լինում տարբեր հասարակական կարծիքներ: Սա, բնականաբար, չի կարող չանդրադառնալ փաստաթղթի նշանակության վրա:
-Պրն. Մինասյան, ինչպե՞ս կմեկնաբանեք ընդդիմադիր որոշ շրջանակների վերաբերալ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի խոսքերը:
-Կարծում եմ` հնչած շեշտադրումները արտացոլում են իրականությունը: Հասկանալի է, որ ԲՀԿ-ի ընդդիմադիր դաշտից «անհետանալուց» հետո և եթե հաշվի առնենք «Ժառանգության» շուրջ ստեղծած յուրահատուկ իրավիճակը, ՀԱԿ-ը փաստացի մնում է ընդդիմադիր միակ լուրջ քաղաքական ուժը: Լևոն Տեր-Պետրոսյանը առնվազն կարող էր խոսել դրա մասին: Բոլորովին այլ հարցը է, թե ինչ ձևակերպումներ է նա այստեղ օգտագործում:
Պետք է հասկանանք, որ ընդդիմադիր դաշտը այս պահին գտնվում է ճգնաժամում: Ինչ վերաբերում է ՀԱԿ-ի կողմից այն մոնոպոլիզացնելու մեղադրանքներին, ապա դրանք որոշակի առումով համապատասխանում են իրականությանը: Դրա պատճառներից մեկը ՀԱԿ-ի կենսունակությունն է:
-Այնուամենայնիվ, ո՞րն էր պատճառը, որ 2008 թ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի կողքին հարթակում կանգնած գործիչների մի ստվար հատվածն այժմ նրա կողքին չէ:
-2008 թ հասարակությունը բևեռացված էր և ՀԱԿ-ը, ըստ էության, ղեկավարում էր ընդդիմադիր դաշտը: Այդ մարդիկ միավորվել էին Լևոն Տեր-Պետրոսյանի շուրջ` ընդդեմ իշխանությունների: Այս պահին, ընդդիմության ակնառու թուլացմանը զուգահեռ, երբ ընդդիմադիր հասարական շարժում կամակերպելը շատ դժվար է, եթե չասենք` անհնար, ընդդիմության մեջ ընթանում են տարբեր բաժանումներ: