Եվրոպական խաղերին Ադրբեջանը գրաքննություն է սահմանում արտասահմանյան լրագրողների համար
Հունիսին կայանալիք Եվրոպական խաղերի առիթով՝ Ադրբեջանի հասցեին քննադատական ցանկացած բան գրելու դեպքում լրագրողներին կարող են արգելել աշխատել կամ պարզպես կարող են վտարել երկրից: Այս մասին «Քեյ Ռեդնիջ համաշխարհային սպորտային ծառայություն» («Keir Radnedge World Sport Service») կայքում գրում է բրիտանացի սպորտային փորձագետ Քեյ Ռեդնիջը:
Ռեդնիջը, հղում կատարելով ադրբեջանական «ԱզերՆյուզ» կայքի՝ երկրի միգրացիոն ծառայության կողմից լրագրողներին վիզա տրամադրելու հետ կապված սահմանափակումների ներդրման մասին հաղորդագրությանը, գրում է, որ Ադրբեջանն այն երկրներից է, որը սպորտի միջոցով ձգտում է հասնել միջազգային ճանաչման և կարգավիճակի: Մյուս կողմից՝ դա երկիրը թիրախ է դարձնում քննադատների և արտասահմանյան ԶԼՄ-ների, քաղաքագետների և իրավապաշտպան կազմակերպությունների առջև: Վիզային համակարգը կհեշտացվի Եվրոպական խաղերի այն այցելուների համար, ովքեր գործող հավատարմագրեր կամ միջոցառման տոմսեր կունենան :
«Սակայն, լրագրողները պետք է հաշվի առնեն, որ այն իրենց չի տալիս քարտ-բլանշ, որպեսզի զբաղվեն նրանով, ինչը նրանք սովորաբար ընկալում են որպես ազատ խոսքի արտահայտման իրավունք»,- գրում է հեղինակը:
Ադրբեջանի ներքին գործերի նախարարության կողմից հաստատված արտասահմանյան ԶԼՄ-ների ներկայացուցիրների հավատարմագրերի կանոնների համաձայն՝ վիզա ունեցող լրագրողները իրավունք ունեն զբաղվել լրագրողական գործունեությամբ: Սակայն հավատարմագիրը կարող է չեղյալ հայտարարավել, եթե լրագրողը խախտի այդ կանոնները: «Եթե օրինակ բացահայտվի, որ ԶԼՄ-ի ներկայացուցիչը տարածում է աղավաղված տեղեկատվություն Ադրբեջանի մասին՝ աչառու կերպով ներկայացնելով երկրի շահերը, ապա կբախվի օրենքին»,- գրում է Ռեդնիջը:
«Նման սահմանափակումների պատճառով՝ որոշ ԶԼՄ-ներ կհամարեն, որ ադրբեջանցիներն ընդունում են իրենց խնդիրների առկայությունը, որոնք միաժամանակ ցանկանում են թաքցնել, և դրանով իսկ նրանց մարտահրավեր են նետում», - ասվում է նյութում:
Իսկ միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունները, ընդհակառակը, պատրաստվում են «Ադրբեջանում մարդու իրավունքներին սպորտային հնարավորություն տվե՛ք» թեմայով լսումներին:
«2015 թվականի հունիսին Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում Եվրոպական օլիմպիական կոմիտեի հովանու ներքո կկայանան առաջին Եվրոպական խաղերը: Դրա հետ կապված արդեն իսկ սկսվել են հակասություններ այն հաղորդագրությունից հետո, որ խաղերում մասնակցող 50 օլիմպիական հավաքականների ծախսերն իր վրա է վերցնում Ադրբեջանը : Երկրի ներքին քաղաքական իրավիճակը մտահոգության առիթ է տալիս. վերջին 12 ամիսների ընթացքում հիմնական քննադատների, այդ թվում՝ իրավապաշտպանների, ընտրությունների դիտորդների, փաստաբանների և հետաքննող- լրագրողների ձերբակալությունների ալիքը գրեթե ամբողջությամբ լռեցրել է Ադրբեջանի քաղաքացիական հասարակությանը: Ակտիվիստներն ու լրագրողներն ազատ արտահայտվելու համար մշտական հարձակումներ սադրող վարչակազմի պայմաններում վտարանդի են»,- ասված է Index on Censorship միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության կայքում հրապարակված հայտարարության մեջ:
Նյութում նշվում է, որ մի շարք խոշոր ՀԿ-ներ փակվել են, իսկ օրենսդրության մեջ կատարված փոփոխությունները գրեթե անհնարին են դարձրել նրանց՝ արտասահմանից ֆինանսավորվելու հնարավորությունը: Կառավարությունը վերահսկում է բոլոր ԶԼՄ-ները, իսկ դեկտեմբերին հարկադրաբար փակվել է ԱՄՆ-ի կողմից ֆինանսավորվող «Ազատություն ռադիոկայանի» Բաքվի մասնաճյուղի գրասենյակը:
«Ընդ որում՝ Ադրբեջանը բավականին հաջողությամբ շարունակում է իր թանկարժեք PR արշավը՝ արտասահմանում իր իմիջի առաջխաղացման նպատակով: Միջազգային քննադատությունը զգալի մակարդակով լռեցվել է, իսկ ԵՄ-ն և ԱՄՆ-ն փնտրում են ճանապարհներ Ադրբեջանի հետ ավելի սերտ և ռազմավարական հարաբերություններ հաստատելու համար»,- ասված է հայտարարության մեջ՝ հավելելով, որ մասնակիցները լսումների ընթացքում կքննարկեն՝ ինչպես է Ադրբեջանը տեղական և միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունների քննատադության պայմաններում նման միջոցառումներն օգտագործում իր իմիջը բարելավվելու համար:
Նյութեր թեմայի շուրջ՝
«Ալիևի ավտորիտար վարչակարգն օգտագործում է Եվրոպական խաղերը սեփական ամբիցիաները բավարարելու համար»
Եվրոպական խաղերին ընդառաջ` շների զանգվածային սպանդ Բաքվում
The Guardian. «Amnesty-ն կոչ է անում բոյկոտել Բաքվի եվրոպական խաղերը»
Միջազգային քննարկում Ադրբեջանում ազատ խոսքի նկատմամբ բռնաճնշումների մասին