«Պատմե՛ք աշխարհին Ադրբեջանի խնդիրների մասին և դուք կպատժվեք»
2015 թվականի ապրիլի 22-ին Ադրբեջանում դատարանը հայտնի իրավապաշտպան Ինթիգամ Ալիևին կեղծ մեղադրանքներով դատապարտել է ազատազրկման 7 տարի և 6 ամիս ժամկետով: Իշխանությունները պետք է անհապաղ ազատ արձակեն 52-ամյա Ալիևին և չեղյալ հայտարարեն քաղաքական դրդապատճառներով դատավճիռը: Այս մասին ասված է Human Rights Watch միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության պաշտոնական կայքում հրապարաված հայտարարության մեջ:
Հայտարարության մեջ նշվում է, որ Ալիևին ձերբակալել են Բաքվում Եվրոպական խաղերի մեկնարկից 51 օր առաջ: Human Rights Watch կազմակերպությունը կոչ է անում Ադրբեջանի միջազգային գործընկերներին հանդես գալ Ալիևի և անարդարացի ձերբակալված մնացած ակտիվիստներին ազատ արձակելու կոչով և հստակ հասկացնել Ադրբեջանին, որ Եվրոպական խաղերի բացման արարողությանը ներկա չեն լինի բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, եթե քաղբանտարկյալներն ազատ արձակված չլինեն, իսկ կառավարությունը չդադարեցնի անկախ ձայների հետապնդումը:
«Այսօր Ադրբեջանում սարսափելի օր է իրավունքի և ազատության համար: Եթե Ինթիգամ Ալիևի նկատմամբ այդ զայրացուցիչ դատավճիռը մնա ուժի մեջ, ապա դա կնշանակի, որ հաջորդող մի քանի տարիների ընթացքում Ադրբեջանում մարդու իրավունքների խախտման զոհերը կկորցնեն իրենց համար ամենաուժեղ պաշտպաններից մեկին», -ասել է Human Rights Watch-ի՝ Հարավային Կովկասի գծով ավագ հետազոտող Գեորգի Գոգիան:
Կազմակերպությունը հիշեցնում է, որ երբ 2014 թվականի օգոստոսին Ադրբեջանի իշխանությունները ձերբակալեցին Ալիևին, և լրագրողներից մեկը հարցրեց նրա ձերբակալության պատճառը, նա հանգիստ պատասխանեց. «Նրանք, ովքեր պաշտպանում են մարդու իրավունքները և քաղբանտարկյալներին և հաղորդում են ընտրությունների կեղծիքների մասին, այս երկրում համարվում են հանցագործներ: Ես այդ հանցագործներից մեկն եմ»:
«Գրաքննության ինդեքս» իրավապաշտպան կազմակերպությունն իր հերթին հավելում է, որ հարգարժան իրավապաշտպանի նկատմամբ դատավճիռն Ադրբեջանի իրավական համակարգի կեղծված լինելու և երկրում քաղաքացիական հասարակության վատթարացման հերթական օրինակն է: «Ինդեքսը դատապարտում է Եվրոպայի խորհրդի անդամ համարվող երկրում՝ Ադրբեջանում, ընդունված վերջին դատավճիռը»,- նշել է «Գրաքննության ինդեքս» կազմակերպության գլխավոր գործադիր տնօրեն Ջոդի Գինզբերգը՝ կոչ անելով միջազգային հանրությանը հանդես գալ մարդու իրավունքների «անամոթ» խախտումների դեմ և Ինթիգամ Ալիևի ու նրա գործընկերների ազատ արձակման պահանջով:
Amnesty International միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպոււթյունը ևս հանդես է եկել հայտարարությամբ: Եվրոպական և Կենտրոնական Ասիայի հարցերով տարածաշրջանային նախագծերի փոխտնօրեն Դենիս Կրիվոշեևը նշել է, որ Ինթիգամ Ալիևն Ադրբեջանի իշխանությունների համակարգված արշավի հերթական զոհն է՝ ուղղված առաջիկա Եվրոպական խաղերին ընդառաջ երկրի բոլոր խնդիրները թաքցնելուն: «Նրանց հաղորդագրությունն է. պատմիր աշխարհին մեր խնդիրների մասին և դու կպատժվես»,- ասել է նա՝ ընդծգելով, որ Ալիևի միակ «հանցագործությունն» իր համաքաղաքացիների իրավունքները պաշտպանելն է եղել: Նա պետք է անհապաղ ազատ արձակվի:
Իրավապաշտպանների պաշտպանության օբսերվատորիան՝ Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի (FIDH) և Ընդդեմ խոշտանգումների համաշխարհային կազմակերպության (OMCT) համատեղ ծրագիրը, OMCT-ի կայքում հրապարակել է հայտարարություն՝ կտրուկ քննադատելով իրավապաշտպանի 7,5 տարվա ազատազրկումը և կոչ արել անհապեղ ազատ արձակել նրան: «Դա Ադրբեջանում հայտնի իրավապաշտպանի ձերբակալության հերթական խայտառակ դատավճիռն է»,- հայտարարել է FIDH-ի նախագահ Քարիմ Լահիջին:
Հայտարարության մեջ նշվում է, որ Ալիևի առողջական վիճակը խիստ վատթարացել է ձերբակալման օրվանից ի վեր:
Մարդու իրավունքների գծով միջազգային ֆեդերացիան (FIDH) ևս իր կայքում հրապարակել է ԶԼՄ-ների ազատության գծով միջազգային կազմակերպությունների 11 ներկայացուցիչների նամակը, որն ուղարկվել է ՄԻԵԴ` Դին Շպիլմանին: Նրանք իրենց անհանգստությունն են հայտնում Ադրբեջանում մարդու և մամուլի իրավունքների շարունակական ոտնահարումների առնչությամբ:
Ադրբեջանը պատրաստվում է պատմության մեջ առաջին Եվրոպական խաղերն անցկացնել 2015-ի հունիսին, ինչպես և «Եվրատեսիլ 2012»-ն էր, որ անցկացվեց Բաքվում: Սակայն այն ժամանակ Բաքվում դեռևս կար քաղաքացիական հասարակություն և մի շարք անկախ ԶԼՄ-ներ, որոնք ունակ էին հաղորդելու ինչպես կաշառակերության, մարդու իրավունքների խախտումների, այնպես էլ սոցիալական հարցերի մասին: Ներկայումս Ադրբեջանի հեղինակավոր լրագրողների ու իրավապաշտպանների մեծ մասը ենթարկվում է հետապնդումների, նրանց հարկադրում են լռել կամ գաղթել: Վերջին տասնամյակի ընթացքում երկու լրագրող սպանվել է, սպանությունները մնացել են անպատիժ:
«Սույն իրավիճակում խիստ կարևոր է, որպեսզի ՄԻԵԴ-ն ուշադրություն հատկացնի և դիտարկի Ադրբեջանի դեմ գործերը: Ըստ ՄԻԵԴ-ի վիճակագրության` 2014-ի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ Ադրբեջանի դեմ 1404 գործ կա»,- ասված է նյութում:
Ինչպես փոխանցում է «Ազատություն ռադիոկայանը», Ինթիգամ Ալիևն ադրբեջանական իշխանությունների քննադատ ակտվիստներից, լրագրողներից մեկն է, որին բանտ են նստեցրել, քանի որ Իլհամ Ալիևի օրոք այլախոհության արգելքն էլ ավելի ուժգին է:
Ըստ Լրագրողների պաշտպանության կոմիտեի վերջին զեկույցի` Ադրբեջանը մեկն է այն 10 երկրներից, որտեղ գրաքննությունն առավել կոշտ է: Ադրբեջանը հետ է մնում միայն այնպիսի երկրներից, ինչպիսիք են Էրիթրեան ու Հյուսիսային Կորեան, գրում է «Ամերիկայի ձայնը»:
Հիշեցնենք, որ ադրբեջանցի իրավապաշտպան, «Իրավական իրազեկման միության» ղեկավար Ինթիգամ Ալիևին դատապարտել են ազատազրկման 7 տարի և 6 ամիս ժամկետով: Ալիևը մեղադրվում է Ադրբեջանի Քրեական օրենսգրքի 213.1 (խուսափում հարկերի վճարումից), 308.2 (ծառայողական լիազորությունների չարաշահում՝ ծանր հետևանքներով), 192. 2 (ապօրինի գործունեություն) և 179.3.2 (խոշոր չափի գումարների յուրացում) հոդվածներով: Դատախազ Ֆարիդ Նագիևն առաջարկել էր Ալիևին դատապարտել 10 տարվա ազատազրկման ընդհանուր ռեժիմի կալանավայրում:
Ալիևը, հանդես գալով եզրափակիչ խոսքով, հայտարարել էր քրեական գործի` ամբողջովին խեղաթյուրված լինելու և իր հետապնդման քաղաքական դրդապատճառների մասին:
«Շուրջ չորս ամիս շարունակվող այս գործընթացը ևս մեկ անգամ ապացուցում է, որ այն հիմնվում է ոչ թե օրենքի, այլ ուրիշ նորմերի և կանոնների վրա: Ինձ զրկել են պաշտպանության համար բոլոր միջոցներից և փաստարկներից: Ինձ ձերբակալել են իմ իրավաբանական գործունեության պատճառով: Ես Մարդու իրավունքների Եվրոպական դատարան ավելի քանի 200 գործ եմ ներկայացրել, որոնցից ավելի քանի քառասունը կապված է խորհրդարանական ընտրությունների հետ»,- ասել էր նա:
Նյութ թեմայի շուրջ`
Ադրբեջանում իրավապաշտպան Ինթիգամ Ալիևին դատապարտել են 7,5 տարվա ազատազրկման
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ուղեվարձերի գումարի ավելացման վերաբերյալ քաղաքապետարանի հրապարակած թվերը ծիծաղելի են ու ամոթալի. Բաբկեն Պիպոյան