«ԵՄ-ն ընկալել է և ընդունել է Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրությունը»
«Իմ խորին համոզմամբ գրեթե բոլոր զարգացումները և գործընթացները կանխատեսելի էին: Դա վերաբերում է և՛ հնչած դիրքորոշումներին և՛ որոշ մասնակից երկրների պահանջներին և Եվրոպայում կարևորագույն դերակատարում ունեցող երկրների ղեկավարների մոտեցումներին: Հստակ է, որ որոշ երկրների` գագաթաժողովից ակնկալվող լուրջ սպասումները այդքան էլ արդարացված չէին: Այս տեսանկյունից` վերջիների մոտ առկա է որոշակի հիասթափություն: Վիլնյուսի գագաթաժողովից հետո տեղի էին ունեցել լուրջ աշխարհաքաղաքական փոփոխություններ: Փոփոխվել են նաև «Արևելյան գործընկերության» ծրագրին մասնակցող որոշ երկրների դիրքորոշումները: Նման պայմաններում ընդհանուր հռչակագրի համատեղ ընդունումը դառնում էր գրեթե անհնարին: Երկրները ունեն բոլորովին տարբեր մատեցումներ: Ադրբեջանը ընդհանրապես խուսափում է որևէ ներգրավվածությունից: Արդյունքում` կա այն ինչ կա»,- անդրադառնալով Լատվիայի մայքաքաղաք Ռիգայում նախօրեին մեկնարկած «Արևելյան գործընկերության» գագաթաժողովին, ինչպես նաև ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունների հեռանկարին` «Panorama.am»-ի հետ զրույցում նման տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Սերգեյ Մինասյանը:
«Ինչ վերաբերվում է Հայաստանին, ապա հարկ է նշել, որ, ի տարբերություն Վիլնյուսի գագաթաժողովից և 2013 թ սեպտեմբերից հետո ստեղծված իրավիճակի, ներկայումս բոլորը հասկացել և ընկալել են Հայաստանի դիրքորոշման պարգամատիզմը, որը մեր Եվրոպական գործընկերների կողմից այս անգամ ավելի շուտ դիտարկվում է դրական լույսի նորքո: Արդյունքում նախատեսվում է մշակել և ստորագրման պատաստել նոր փասաթուղթ, որը իր մեջ կներառի ոչ միայն քաղաքական այլ նաև տնտեսական բաղադիչները»,- հավելեց քաղաքագետը:
Մեր զրուցակցի կարծիքով, ԵՄ-ն ընկալել է և ընդունել է Հայաստանի աշխաքաղաքականական ընտրությունը:
«ԵՄ ընդունել է շատ կարևոր մեկ այլ հանգամանք, որ մասին նախօրեին ԵԺԿ նիստում նշել էր նաև ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, առ այն, որ Հայաստանի իր դիրքորոշմամբ և որդեգրած քաղաքականությամբ խնդիրներ և պրոբլեմներ չի ստեղծելու ո՛չ հետխորհրդային տարածքում և ո՛չ էլ ԵՄ-ի համար»,- ասաց Սերգեյ Մինասյանը:
Իր հերթին քաղաքագետ Ալեքսանդր Մարկարովի կարծիքով` «Արևելյան գործընկերության» ծրագրի ապագայի հարցով վերջին տարիներին առկա էին տարբեր մոտեցումներ:
«Հնչում էին կարծիքներ, որ Ռիգայի գագաթաժողովը կարող է լինել այսպես ասած` հիասթափության գագաթաժողով: ԵՄ-ի կողմից նախատեսված մաքսիմում ծրագիրը այդպես էլ կյանքի չկոչվեց: Ավելին` առկա իրողություններում ծրագրի մասնակից և ԵՄ-ի հետ սահմանակցող երկրերում կայունության հաստատման խնդիրը դարձավ առաջնային: Սա բնականաբար առաջին հերթին վերաբերում է Ուկրաինային, որոշ չափով նաև Մոլդովային: Մյուս կողմից` ԵՄ-ն որոշակի բանականություն է ներդնում այս գործընթացի մեջ` փոփոխության ենթարկելով սեփական ծրագրերը: Եթե նախկինում բոլոր երկրների դեպքում կիրառվում էր գրեթե նույն ռազմավարությունը և առկա էին միանման ակնկալիքներ, այժմ հին աշխարհամասում հասկանում են, որ բոլորի նկատմամբ հավասարեցված մոտեցումը իրեն չի արդարացնում: Առկա պայմաններում ԵՄ-ն փորձում է հաշվի առնել թե՛ երկրների զարգացման ներքին տրամաբանությունը և թե՛ տարածաշրջանային զարգացումները»,- ասաց Ալեքսանդր Մարկարովը:
Քաղաքագետը ևս կիսում է այն տեսակետը, որ Բրյուսելում սկսել են հաշվի նստել Հայաստանի աշխաքաղաքականական ընտրության և դրա շարժառիթների հետ:
«Ինչ վերաբերում է Հայաստանին, ապա հարկ է նշել, որ մեր պարագայում իրավիճակը որոշակի չափով փոխվել է: Նախնական իրավիճակում մենք ունեինք ասոցացման մասին համարյա թե պատրաստ փաստաթուղթ, սակայն անցյալ տարվա սեպտեմբերի 3-ից հետո աշխարհաքաղաքական իրողությունները լրջագույն փոփոխություններ կրեցին: Հայաստանը ընտրեց Եվրասիական ինտեգրման ուղղությունը և առկա պայմաներում անհրաժեշտ էր մշակել ԵՄ-Հայաստան համագործակցության նոր ձևաչափ: Մյուս կողմից` պաշտոնական Երևանը բազմիցս շեշտնել է, որ պատաստ է ԵՄ-ի հետ իրականացնել ծրագրեր և շարունակել համագործակցել այնպիսի ոլորտներում ինչիսիք են մարդու իրավունքները, ժողովրդավարությունը, կառավարումը և քաղաքացիական հասարակության զարգացումը»,- ասաց Ա. Մարկարովը: