«ՔԿՀ-ներում կարևորագույն խնդիրներից է բուժծառայությունների որակը». Մեկնարեց նոր ծրագիր
«Մեր քրեակատարողական հիմնարկներում առկա հիմնախնդիրներից կարևորագույններից մեկը բուժծառայությունների որակն է: Այդ խնդիրը մեր ամենօրյա ուշադրության կենտրոնում է: «Առողջապահության և մարդու իրավունքների պաշտպանության ամրապնդումը Հայաստանի բանտերում» ծրագիրն էականորեն կբարելավի իրավիճակը»,-լրագրողների հետ զրույցում ասաց արդարադատության նախարար Հովհաննես Մանուկյանը:
Նշենք, որ այսօր տրվեց «Առողջապահության և մարդու իրավունքների պաշտպանության ամրապնդումը Հայաստանի բանտերում» ծրագրի մեկնարկը: Ծրագրի տևողությունը 24 ամիս է: Այս ծրագրի իրականացումը հնարավոր է դարձել ԵՄ/ԵԽ Արևելյան գործընկերության երկրներում 2015-2017 թթ. ծրագրային համագործակցության շրջանակներում: Ծրագրի նպատակն է ամրապնդել մարդու իրավունքները՝ բարելավելով բուժծառայության, այդ թվում՝ հոգեական առողջության հետ կապված խնամքի տրամադրումը Հայաստանի բանտերում: Ծրագիրը նպատակ է հետապնդում բարելավել Հայաստանի քրեակատարողական հիմնարկներում առողջապահության իրավական և ինստիտուցիոնալ շրջանակը, վերապատրաստել անձնակազմը, ինչպես նաև օժանդակել Հայաստանի կառավարությանը՝ քրեակատարողական հիմնարկների բուժմասերի նյութական պայմանները բարելավելու հարցում՝ հատուկ ուշադրություն դարձնելով Խոշտանգումների կանխարգելման եվրոպական կոմիտեի վերջին զեկույցներում որպես առավել խնդրահարույց առանձնացված քրեակատարողական հիմնարկներին:
Եվրոպայի խորհրդի երևանյան գրասենյակի ղեկավար Նատալյա Վուտովան ասաց, որ այս ծրագիրը մեծապես պահանջված է հայատանյան իշխանությունների կողմից, ինչն էլ երաշխիքն է այս ծրագրի հաջող իրականացման համար:
«Ծրագիրը չափազանց կարևոր է Հայաստանի համար, առաջին հերթին բանտարկյալների համար: Ծրագրի հիմնական նպատակն է Հայաստանի բանտային համակարգը դարձնել ավելի մարդկային, եվրոպական չափանիշներին համահունչ»,- նշեց նա:
Հովհաննես Մանուկյանի խոսքով, մարդու բուժծառայություն ցուցաբերելն ուղղակիորեն առնչվում է մարդու իրավունքների հետ, քանի որ առողջության պահպանման իրավունքը ֆունդամենտալ իրավունք է: Ըստ նրա, անկախ նրանից՝ մարդն ազատության մեջ է, թե ոչ, բուժական ծառայությունները պետք է պատշաճ մակարդակի վրա լինեն:
«Մենք արդեն վերջին մեկ տարվա ընթացքում ծրագրեր իրականացրել ենք, որոնք նպատելու են հետագայում որակի բարձրացմանը, բայց այս ծրագիրը, ինչպես նշեցի, էականորեն պետք է բարելավի իրավիճակը»,- ասաց նախարարը՝ հավելելով, որ ծրագիրն ունի մի քանի բաղադրիչ՝ իրավիճակի գնահատում, տեխնիկական հագեցվածություն, բուժմասերում ծառայող բժիշկների վերապատրաստում:
Հ. Մանուկյանը նշեց, որ այս ծրագրի շրջանակում պետք է վերանայել այն օրենսդրական բազան, որը կարգավորում է ՔԿՀ-ներում բուժական ծառայությունները՝ փորձելով ավելի արդիական վիճակի բերել:
Անդրադառնալով այն հարցին, թե բժիշկները չեն ցանկանում աշխատել ՔԿՀ-ներում, շահագրգռող ի՞նչ քայլեր են արվելու, նախարարն ասաց, որ այս ուղղությամբ առաջին քայլն արված է. անցած տարի կրթության և գիտության, առողջպահության, արդարադատության նախարարությունների, նաև Բժշկական համալսարանի միջև ստորագրվել է համաձայնագիր, ըստ որի՝ հիմնում են բանտային բժշկության դասընթացներ, որը հնարավորություն կտա պատրաստել մասնագետներ, ինչպես նաև արդինատուրայում համապատասխան տեղեր են հատկացվելու:
«Այս ամենը կհամալրի կադրային բազան: Բայց մենք ֆունդամենտալ առումով բժիշկներին ներգրավելու խնդիր ունենք: Այդ խնդիրը կարելի է երկու ձևով լուծել՝ անդրադառնալ աշխատավարձերին, սակայն սա հակասական իրավիճակի կհանգեցնի՝ նույն քրեակատարողական հիմանարկում ծառայողների աշխատավարձի դիսբալանսը այլ հետևանքների կբերի, երկրորդ՝ վերանայել քրեակատարողական հիմնակներում բուժծառայության մատուցման ձևը, այսինքն բուժծառայություն ոչ թե բժիշկներ մատուցեն, որոնք համարվում են ծառայողներ, այլ քաղաքացիական բժիշկներ, որոնք որոշակի հիմունքներով այդ աշխատանքը կիրականացնեն: Սակայն այս մոտեցումը գլոբալ բարեփոխումների հետ է կապված, պետք է ուսումնասիրել համաշխարհային փորձը, որոշակի վերլուծել տեղական իրավիճակը: Կտրուկ գործողություներ չենք կարող անել, բավականին նուրբ համակարգ է»,- ասաց Հ. Մանուկյանը:
Նա նաև ասաց, որ հիվանդ դատապարտյալներից վերջին շրջանում բավականին քիչ դիմումներ են ստանում. «Իրավիճակի բարելավում ունենք»: