«Ոչ ցեղասպանությանը». Հայաստանի 4-րդ միջազգային բժշկական համագումարում հռչակագիր ընդունվեց
Որպես ամենամարդասիրական մասնագիտության տեր անձինք` Հայաստանի 4-րդ բժշկական համագումարի մասնակիցները հռչակագիր են ընդունել:
Հռչակագրում, մասնավորապս, ասվում է.
«Հայաստանի 4-րդ միջազգային բժշկական համագումարի մասնակիցները ամփոփելով երեք օրերի աշխատանքները
հռչակում են
1. Հիմնվելով ՄԱԿ-ի 1948 թվականի դեկտեմբերի 10-ի՝ Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի վրա,
- վկայակոչելով 2015 թվականի հունվարի 29-ին Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի համահայկական հռչակագիրը,
- որպես ամենամարդասիրական մասնագիտության տեր անձինք` մենք Համագումարի մասնակից բուժաշխատողներս, ևս մեկ անգամ հիշեցնում և բարձրաձայնում ենք, որ ցեղասպանությունները չեն կարող անդրադարձ չունենալ մարդու առողջության և ներդաշնակ զարգացման վրա և հռչակում ենք. «Ոչ ցեղասպանությանը»
1. Ընդունելով, որ ոչ վարակիչ հիվանդությունները, գլխավորապես սիրտանոթային հիվանդությունները, քաղցկեղը և շաքարախտը հանդիսանում են հաշմանդամության հիմնական պատճառները և ներկայումս պատասխանատու են Հայաստանում արձանագրվող բոլոր մահվան դեպքերի ավելի քան 80%-ի և վաղաժամ մահվան դեպքերի ավելի քան 20%-ի համար, արտահայտում ենք մեր հանձնառությունը.
2.1 առաջնահերթություն տալ ոչ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելմանը, մշակել և իրականացնել հանրային առողջապահության գիտականորեն հիմնավորված, բազմաոլորտ և ծախսարդյունավետ ծրագրեր` կրճատել այնպիսի ռիսկի գործոնների ազդեցությունը, ինչպիսիք են ծխախոտի օգտագործումը, անառողջ սննդակարգը (աղի, շաքարի, հագեցած և տրանսճարպերի ավելորդ օգտագործումը), ֆիզիկական թերակտիվությունը և ալկոհոլի չարաշահումը; առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնել վիտամինա-հանքանյութային թերսնուցման հաղթահարմանը` խթանել առողջության համար նպաստավոր սննդակարգի արմատավորումը (մրգերի և բանջարեղենի օգտագործում մեծ քանակներով) և ներդնել դեֆիցիտային վիտամիններով և հանքանյութերով սննդամթերքի հարստացման արդյունավետ ռազմավարություն; մշակել և իրականացել աշխատանքային և շրջակա միջավայրերի առողջացման միջամտություններ (մասնավորապես հանքարդյունաբերության բնագավառում):
2.2 ամրապնդել հանրային առողջապահության և տեղեկատվական համակարգերը` ոչ վարակիչ հիվանդությունների բեռի ավելացման և ռիսկի գործոնների մոնիթորինգի և հանրային առողջապահության ծրագրերի ազդեցության ու արդյունավետության գնահատման ուղղությամբ; ամրապնդել առողջության առաջնային պահպանման օղակի ներգրավումը առողջության ամրապնդման և ոչ վարակիչ հիվանդությունների կանխարգելման ծրագրերում; ամրապնդել կանխարգելման, բուժման և խնամքի ինտեգրված ծառայությունների հասանելիությունը; ընդլայնել համապատասխան բժշկագիտական հետազոտությունների ծավալները:
3. Բարձր գնահատելով պետության կողմից իրականացված բազմաթիվ նպատակային ծրագրերը՝ ուղղված մայրության և մանկության առողջության պահպանմանը, և հաստատելով, որ դրանք տվել են նշանակալի արդյունքներ, փաստում ենք, որ շեշտակի նվազել են մայրական և մանկական մահացության ցուցանիշները և բարելավվել են առողջության ցուցանիշները: Այսօր մոր և մանկան ծառայությունը կանգնած է նոր մարտահրավերների առջև:
Միայն միասնական ուժերով է հնարավոր հասնել արդյունքի. վերատադրողական տարիքի կանանց առողջության բարելավման, ժամանակակից գիտական և բժշկական նորագույն տեխնոլոգիաների ներդրման միջոցով ավելացնել ծնելիությունը, ապահովել առողջ մայրություն, իրականացնել ծրագրեր` ուղղված մանուկների առողջության ապահովմանը և պահպանմանը սկսած ներարգանդային կյանքից մինչև առողջ մանկություն, պատանեկություն և չափահասություն, խթանել և դաստիարակել երիտասարդների նոր սերունդներ, որոնց համար առողջ ապրելակերպը կենսակերպ է:
4.Համոզված լինելով, որ առողջապահության ոլորտի արդի գերակա և կենսական մարտահրավերն է որակի ապահովման համակարգերի ներդրումը, մենք հռչակում ենք, որ այսուհետ ավելի մեծ միասնական ջանքեր են անհրաժեշտ ներդնել որդեգրած պետական քաղաքականություն իրականացման, այդ թվում բժիշկ մասնագետների, միջին և կրտսեր բժշկական անձնակազմի գիտելիքների, ունակությունների շարունակական զարգացման և պետական հավաստագրման խթանման, ապացուցողական բժշկության` այդ թվում ախտորոշման ու բուժման չափորոշիչների, գործելակարգերի մշակման և ներդրման, բժշկական ծառայություններ մատուցող հաստատությունների աշխատանքի և առողջապահության ոլորտի լիակատար կանոնակարգման ուղղությամբ:
5. Հաստատելով, որ Հայաստանի և Սփյուռքի առողջապահության ոլորտի մասնագետների միասնությունը հզոր ներուժ է, որը կարող է բացառիկ ազդեցություն ունենալ Հայաստանի առողջապահական համակարգի զարգացման գործում՝ ընդլայնել և խորացնել Հայաստան-Սփյուռք համագործակցությունը բոլոր հիմնական ուղղություններով` հիվանդությունների կանխարգելում, ախտորոշում, բուժում և վերականգնում, բժշկագիտության զարգացում»: