Ալիևի ելույթը իր կառավարությունում և միջազգային հանրության ցանկալի արձագանքը
Իլհամ Ալիևն իր կառավարության կիսամյակային նիստը վերածել է Հայաստանի և աշխարհի դեմ հերթական սպառնալիքների, հոխորտանքի և շանտաժի հերթական անլուրջ շոուի:
Հուլիսի 13-ին կայացած կառավարության նիստին Իլհամ Ալիևը նորից հայտարարել է, որ Ադրբեջանը հասել է «պատմական հաջողությունների» երկրի զարգացման ընթացիկ փուլում, իսկ սոցնպաստ ստացողների 20%-ը (թերևս կապված է ադրբեջանական նորագույն պատմագրության մեջ այս թվի էմոցիոնալ նշանակությամբ): Ավելին, ձեռք բերված հաջողությունները ամրապնդելու համար Ադրբեջանը, նախագահի Ալիևի խոսքով, անհրաժեշտ պատրաստություններ է տեսնում Հայաստանը քարտեզի վրայից վերացնելու համար, որից հետո միայն աշխարհում հնարավոր կլինի տարածել բազմամշակութայնության և հանդուրժողականության հին ադրբեջանական արժեքները՝ հաստատելով միջազգային անվտանգություն և խաղաղություն:
Դեռ ավելին, արյունոտ հակամարտություններով լի Մերձավոր Արևելքի և տնտեսական և բարոյական ճգնաժամ ապրող Եվրոպայի սահմանին գտնվող Ադրբեջանը շարունակում է մնալ կայունության կղզյակ և ծաղկել՝ աննախադեպ հաջողություններ գրանցելով կյանքի բոլոր ոլորտներում, իսկ Եվրոպական խաղերին մասնակցող մարզիկները, պարզվում է, չէին ուզում լքել այդ ծաղկուն երկիրը մրցումներից հետո:
Եվ այդ արագ ու դինամիկ զարգացող հասարակության նկատմամբ Եվրոպան անարդար քաղաքականություն է վարում: «Դեռ ինչքա՞ն կարելի է վիրավորել Ադրբեջանին» այդ կողմնակալ և մտացածին մեղադրանքներով, որ ներառվում են ԵԽԽՎ կամ Գերմանիայի Բունդեսթագի բանաձևերում՝ զարմանում և զայրանում է նախագահ Ալիևը, սպառնալով, որ իր երկիրը ամեն պահի կարող է դուրս գալ Եվրոպայի խորհրդից:
Ինչպես Բաքվում անցկացված Եվրատեսիլի ընթացքում, Եվրոպական խաղերի ժամանակ ևս միջազգային առաջատար ԶԼՄ-ները և իրավապաշտպան կազմակերպությունները ունեցան անթիվ հրապարակումներ՝ Ադրբեջանում մարդու իրավունքների խախտումների և բնակչության՝ հիմնարար իրավունքներից զրկված լինելու մասին, նշելով, որ էներգակիրների արտահանումից ստացված եկամուտները շարունակում են ծառայեցվել միայն իշխող վերնախավի պահանջներին և քմահաճույքին: Արդյունքում՝ Ադրբեջանի իշխող ընտանիքը և նրանց հետ կապակցված վերնախավը, որոնք հույս ունեին Խաղերի դրական օրակարգով մեղմել իրենց նկատմամբ քննադատությունը, ավելորդ ուշադրություն գրավեցին և կրկին հայտնվեցին հերթական կոռուպցիոն և այլ սկանդալների կիզակետում:
Իրենց հզորության վերաբերյալ տարիներ շարունակ հաճելի հեքիաթներ լսող, հանուն «Լեռնային Ղարաբաղի ազատագրման» ամեն ինչի դիմացող Ադրբեջանի հանրությունը ստացավ հերթական կազդուրող «մերսման կուրսը», իսկ Ալիևը իր իշխանության պահպանման համար անհրաժեշտություն տեսավ հեքիաթի նոր գլուխ հրապարակելու:
Ինչևէ, հեռուստացույցի և սառնարանի միջև այս «մրցակցության» մեջ առաջնություն կարող է ստանալ սառնարանը: Չնայած գնաճի և բնակչության եկամուտների ավելացման դրական դինամիկայի մասին Ալիևի հավաստիացումներին՝ ընթացիկ տարվա փետրվարին երկրի Կենտրոնական բանկը ստիպված եղավ գերարժևորված մանաթի փոխարժեքը նվազեցնել 35%-ով, ինչը շեշտակի ազդեց բնակչության գնողունակության վրա, իսկ վերջին մեկ տարվա ընթացքում նավթի գների 47% նվազման պատճառով ստիպված եղավ նաև չեղարկել մանաթի փոխկապակցումը ԱՄՆ դոլարի հետ, քանի որ երկրի արտահանման զամբյուղում 95%-ը և կառավարության եկամուտների 70%-ը նավթի և գազի արտահանումից ստացված գումարներն են: Այս առումով զարմանալի և զվարճալի է թվում Ալիևի հավաստիացումը ընդամենը 3.5% գնաճի մասին:
Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացի վերաբերյալ Ալիևի դատողությունները, ինչպես միշտ, ուղղված են ներքին լսարանին, քանի որ միջազգային հանրության համար «միջազգային իրավունքի նորմերը չեն գործում», «ուժեղը միշտ ճիշտ է» և «Հայաստանին պետք է մաքրել քարտեզի վրայից» և այլ նման հայտարարությունները նույնիսկ դառը ծիծաղ չեն առաջացնում: Մեկ այլ նշան, որ գահաժառանգ նախագահի ելույթը ուղղված է ներքին լսարանի մոտ ազգայնական կրքեր բորբոքելու և սեփական իշխանությունը այդ ալիքի վրա ցեմենտելու ու պահպանելու վեհ գաղափարին:
Ալիևը իր ելույթի այդ մասն ավարտում է երկրի ներսում «հինգերորդ շարասյան մնացորդների» մասին հիշեցնելով, ինչը նոյեմբերին կայանալիք պառլամենտական ընտրություններից առաջ հող է նախապատրաստում քաղաքականապես անհուսալի տարրերի նկատմամբ նոր զտումների համար:
Բունդեսթագի հունիսի 12-ի բանաձևը, ինչպես նաև գերմանական մամուլում չդադարող քննադատական հրապարակումները Ադրբեջանում մարդու իրավունքների վիճակի և համատարած կառուպցիայի վերաբերյալ ընդհանրապես հունից հանեցին Ալիևին: «Այդ բոլոր բանաձևերը թղթի կտորներ են», - եզրափակել է Ալիևը, իր երկրում մարդու իրավունքների վերաբերյալ քննադատական բանաձևերի հետ մեկտեղ աղբամանը ուղարկելով, մասնավորապես, ԵԽԽՎ-ում «խավիարային դիվանագիտության» հաջողությունը հանդիսացող այլ բանաձևերը:
Այսպիսով, Ալիևի հերթական շոուն, համեմված այլատյացության և սեփական գերարժևորման դատարկ, բայց արդեն ոչ զվարճալի հայտարարություններով, հիշեցնում է Սադդամ Հուսեյնի և Մուամմար Քադդաֆիի դասերը, երբ միջազգային հանրությունը երկար ժամանակ հանդուրժում էր նավթային բռնակալներին, բայց հետո ստիպված եղավ ոչ միայն միլարդավոր դոլարներ ծախսել միջազգային խաղաղության և կայունության վերականգնման համար, այլև վճարել անգործության դիմաց հազարավոր մարդկային կյանքերի գնով:
Հեղինակ` Ս.Ա