Հանձնաժողովի անդամները բացատրել են` ինչու է նոր խորհրդարանը ունենալու առնվազն 101 կամ ավելի պատգամավոր
«Այն ամենը, ինչ այսօր ներկայացված է ձեր դատին, նաև իմ համեստ մասնակցությամբ արտացոլում է այն, ինչը իմ` համեստ սահմանադրագետի համոզմունքներին է համահունչ», -այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց Սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի անդամ Վարդան Պողոսյանը` ներկայացնելով հանրային քննարկման դրված Սահմանադրության նախագիծը:
Նա, ի դեպ, խորհրդարանական կառավարման համակարգի կողմնակիցներից է:
Ներկայացվող նախագիծը, հիշեցնենք, Հայաստանում կառավարման նոր համակարգ է առաջարկում, և խոսելով Ազգային ժողովի ձևավորմանը վերաբերող գլխի` մասնավորապես 89-րդ հոդվածի մասին, Պողոսյանը հայտարարեց, որ ներկայացված նախագիծը չի նախատեսում, թե ստեղծված կայուն մեծամասնությունը պետք է հավերժ պահպանվի:
Նշենք, որ նույն հոդվածը սահմանում է. «Ազգային ժողովն ընտրվում է համամասնական ընտրակարգով: Ազգային ժողովի ընտրակարգը պետք է երաշխավորի Ազգային ժողովում կայուն խորհրդարանական մեծամասնության ձևավորումը»:
«Այդ դրույթի ամրագրման պարագայում երբեք չի կարելի պնդել, որ Սահմանադրության նախագիծը թույլ չի տալիս, որպեսզի այլ մեծամասնություններ ձևավորվեն և կայուն մեծամասնության այդ գաղափարը երբևէ փոփոխության ենթակա չէ Ազգային ժողովի աշխատանքների ընթացքում», -բացատրեց սահմանադրագետը` ընդգծելով, որ շատ հնարավոր է խորհրդարանի գործունեության ժամանակ հնարավոր է մեծամասնությունը թուլանա, խախտվի, կոալիցիայից դուրս գան պատգամավորներ:
Անդրադառնալով ընտրական համակարգին, Պողոսյանն ասաց, որ Սահմանադրության մակարդակով ամրագրվել են հիմնական «կողմնորոշիչներ ընտրական համակարգի ճկունությունն ապահովելու համար»:
Հիմնական կողմնորոշիչը համամասնական ընտրակարգն է, ինչը ենթադրում է, որ Նոր Սահմանադրությամբ մեծամասնական ընտրատարածքներ չեն լինելու: Իսկ համամասնական ընտրակարգը պետք է երաշխավորի խորհրդարանում կայուն մեծամասնության ձևավորումը: Իսկ «կայուն մեծամասնություն» երաշխավորելու մեխանիզմները հստակեցվելու են Ընտրական օրենսգրքով: Այնուամենայնիվ, ըստ Պողոսյանի, Սահմանադրությունը այլ կողմնորոշիչ առաջարկում է 89-րդ հոդվածի 4-րդ մասում` Եթե Ազգային ժողովի ընտրությունների առաջին փուլում կայուն խորհրդարանական մեծամասնություն չի ձևավորվում, ապա անցկացվում է քվեարկության երկրորդ փուլ, որին մասնակցում են առավելագույն ձայներ ստացած երկու կուսակցությունները կամ կուսակցությունների դաշինքները:
Ի դեպ, երկու փուլերում էլ կատարվում է համաժողովրդական ընտրություն:
«Բոլոր այն կուսակցությունները, որոնք հաղթահարել են արգելապատնեշը պետք է ներկայացված լինեն խորհրդարանում: Ակնհայտ է, որ այն ուժը, որը երկրորդ փուլում պարտվել է, պետք է նույնպես ներկայացվածություն ունենա Ազգային ժողովում և այդ ներկայացվածությունը պետք է ամրագրվի առաջին փուլի արդյունքներով: Բոլոր այն կուսակցությունները, որոնք առաջին փուլի արդյունքներով համամասնորեն ստանում են մանդատներ, պահպանում են այդ մանդատները»,- ներկայացրեց Պողոսյանը:
Նա նաև հստակեցրեց բուռն քննարկման առարկա դարձած 89-րդ հոդվածի 1-ին մասը, որի համաձայն, Ազգային ժողովը կազմված է առնվազն 101 պատգամավորից:
Պողոսյանի խոսքով, եթե խորհրդարանի ընտրության առաջին փուլի արդյունքներով ձևավորվում է մեծամասնություն և երկրորդ փուլի կարիք չի լինում, ապա ԱԺ-ն կունենա 101 պատգամավոր: Իսկ եթե անհրաժեշտ է 2-րդ փուլ, ապա սահմանադրագետի ներկայացմամբ, հաղթող կուսակցությունը ստանում է հավելյալ մանդատներ, որոնք ստանում է պատգամավորների թվի մեծացմամբ և ոչ թե այն մանդատներից հանելով, որոնք ստացել են պարտված կուսակցությունները:
«Դրա համար էլ այդ թիվը ֆիքսված չէ և 89-րդ հոդվածի 1-ին մասը նախատեսում է, որ առնվազն 101 պատգամավորից է կազմված լինելու Ազգային ժողովը», հավելեց Պողոսյանը:
Լրացնելով գործընկերոջը Սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի մյուս անդամ Հրայր Թովմասյանը նկատեց, որ ապագա խորհրդարանում տեղեր են հատկացվելու նաև ազգային փոքրամասնության ներկայացուցիչներին:
«Այդ ներկայացուցիչները սովորական ձևով չեն ընտրվում, ինչպես մյուսները, այլ համապատասխան կառույցները իրենք են ներկայացնում նրանց և իրենք հավասար պատգամավորներ են, ինչպես ընտրվածները», նշեց Թովմասյանը` ընդգծելով, որ նրանց թիվը կարող է հասնել մինչև 4-ի:
Հանձնաժողովի անդամի խոսքով, տեսականորեն Ազգային ժողովում պատգամավորների թիվը կարող է հասնել 198-ի, իսկ գործնականում` 120-130-ի:
Ընտրական տեխնոլորգիաներին վերաբերող մյուս հարցերը կարգավորվելու են Ընտրական օրենսգրքով:
Հարակից հրապարակումներ`
Պատերազմի ժամանակ վարչապետի՝ ԶՈւ ղեկավարումը ստանձնելու մասին դրույթը լուրջ հակափաստարկներ չունի. Պողոսյան
Սահմանադրության նախնական տարբերակով, պատերազմի ժամանակ ԶՈւ գերագույն գլխավոր հրամանատարը վարչապետն է
ՀՀ նախագահն ԱԺ-ի կողմից ընտրված թեկնածուին նշանակում է վարչապետ. Նոր Սահմանադրություն
Նոր Սահմանադրությունն առաջարկում է ՀՀ նախագահին ընտրել 7 տարի ժամկետով
Հրապարակվել է Սահմանադրության 1-7 գլուխների նախագծի նախնական տարբերակը
Նոր Սահմանադրությամբ նախագահը իրավունք չունի կողմնապահ լինել. Սահմանադրագետ