Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հուլիսի 9-ին Եվրոպական խորհրդարանը (ԵԽ) ընդունեց բանաձև Եվրոպական հարևանության քաղաքականության (ԵՀՔ) վերանայման վերաբերյալ: Այն հարցի շուրջ, թե ինչ կարևորություն ունի տվյալ փաստաթուղթը Հայաստանի և Ղարաբաղի համար և համագործակցության ինչ նոր հեռանկարներ է այն ենթադրում, Panorama.am-ը զրուցել է Եվրոպական խորհրդարանում Բուլղարիայի պատգամավոր, Հայաստանի Եվրոպացի Բարեկամներ ՀԿ-ի Հայաստան-Եվրոպա խորհրդատվական խորհրդի անդամ դոկտոր Անդրեյ Կովաչևի հետ:

Կովաչևի խոսքով ԵԽ-ի նոր բանաձևը կոչ է անում, որպեսզի Եվրոպական հարևանության քաղաքականությունն (ԵՀՔ) այսուհետ դրսևորի անհատականացված մոտեցմում և ճկունություն ԵՀՔ անդամ երկրների հանդեպ, ինչը տարբերվում է նախկինում կիրառվող «բոլորի համար միանման» (one-size-fits-all) մոտեցումից, որը այնքան էլ հարմարեցված չէր առանձին երկրների իրականությանը:

«Այն երկրները, որոնք չեն ստորագրելու Ասոցացման համաձայնագիրը, բայց ցանկություն ունեն համագործակցել ԵՄ-ի հետ իրենց նախընտրած ձևաչափով, պետք է ունենան այդ հնարավորությունը», - ասաց Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավորը:
Ըստ Կովաչևի՝ ԵԽ-ն ցանկանում է, որ Հայաստանը շարունակի իր որդեգրած եվրոպական ուղղությունն ու իր քայլերը եվրաինտեգրման ուղղությամբ և համագործակցի ԵՄ-ի հետ այն ոլորտներում, որոնք հետաքրքրում են Հայաստանին: Դրանց թվում են` վիզաների դյուրացումն ու ազատականացումը, կաշառակերության դեմ պայքարը, ժողովրդավարության կառուցումը, ՀՀ-ի մասնակցությունը ԵՄ կառույցներին ու ծրագրերին, ինչպիսին են FRONTEX-ը, EUROPOL-ը կամ Erasmus-ը և այլն:

«Բանաձևը նաև նախատեսում է ամրապնդել ԵՄ-Հայաստան համագործակցությունը տնտեսական և անվտանգության ոլորտներում և իրականացնել ծրագրեր, որոնք կբարելավեն Հայաստանի քաղաքացիների բարեկեցությունը», - ընդգծեց նա՝ կարևորելով վերջին կետը: Այսպիսով, նոր բանաձևը նախատեսում է նոր հարթակ ԵՄ-Հայաստան համագործակցության համար:

Անվտանգության ոլորտում համագործակցության համատեքստում դոկտոր Կովաչևը մասնավորապես ընդգծեց Հայաստան-Թուրքիա սահմանի բացման կարևորությունը՝ ասելով, որ «ԵԽ-ն կոչ է անում Թուրքիային բարելավել իր հարաբերությունները Հայաստանի հետ և ավելի բաց լինել»:

Նա նաև նշեց, որ ԵԽ-ն պետք է խթանի երկու կողմերի միջև երկխոսությունը, որպեսզի քայլեր ձեռնարկվեն սահմանը բացելու ուղղությամբ: Նրա խոսքով այս նպատակին հասնելու համար ԵԽ-ն փորձում է զրուցել բոլոր կողմերի հետ բոլոր հնարավոր ձևաչափերով, ինչպես նաև օգտագործում է տարածաշրջանային կազմակերպությունները, ինչպիսիք են Եվրոնեստը (որտեղ Հայաստանը շատ ակտիվ է) և համաեվրոպական կառույցները, ինչպիսիք են եվրոպական կուսակցությունները:

ԵԽ նոր բանաձևում կան նաև Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությանը վերաբերող կետեր: Այն մասնավորապես ընդգծում է ԵՄ հարևանության շրջանակներում առկա հակամարտությունների խաղաղ լուծմանն աջակցելու անհրաժեշտությունը և նշում է, որ անհրաժեշտ է ձեռնարկել նորարարական մոտեցումներ ու միջոցներ հասարակական երկխոսությունը խթանելու ուղղությամբ:

Մեկնաբանելով բանաձևի այս կետը՝ Կովաչևն ասաց, որ տվյալ միջոցները նախատեսում են խթանել հայերի և ադրբեջանցիների միջև շփումներն ու երկխոսությունը՝ որպես վստահության ամրապնդման միջոց:

«Մենք որպես խորհրդարան կարող ենք միայն հորդորել ու կոչ անել կողմերին հասնել հակամարտության լուծման, սակայն ԵՄ-ն ռազմական ուժ չի ներկայացնում իրենից և նրա գործողությունների շրջանակը սահմանափակ է», - հիշեցրեց պատգամավորը:
Կովաչևը միևնույն ժամանակ ընդգծեց, որ Եվրոպական խորհրդարանն ընդունում է Մինսկի խմբի ձևաչափը, ինչպես նաև Աքվիլայում սահմանված Մադրիդյան սկզբունքները որպես հակամարտության կարգավորման հիմք:

«ԵՄ-ն կարող է քայլեր ձեռնարկել հակամարտության կարգավորման ուղղությամբ, բայց հիմնական ձևաչափը շարունակում է մնալ Մինսկի խումբը», - ասաց նա: