Լարսի անցակետի կարևորությունն ու հայկական կողմի ջանքերը
Վրաստանի նախկին իշխանությունների գործունեության ժամակաշրջանում ևս հայ-վրացական հարաբերությունները բարձր մակարդակի վրա էին, սակայն ներկայում դրանց զարգացման ընթացքը, երկկողմ հարաբերություններում նկատելի աշխուժությունը նոր հնարավորություններ են ստեղծում տնտեսական, քաղաքական և հումանիտար, մշակութային և այլ ոլորտներում միմյանց հետ համագործակցելու ֆորմատին ավելի գործնական տեսք հաղորդելու համար:
Նկատելի են, մասնավորապես, վերջին մեկ տարվա ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածություններն ու նախաձեռնությունները երկու երկրների կառավարությունների միջև: Ընդ որում, եթե նախկինում վրացական կողմի մոտեցումները կոնկրետ հարցերի շուրջ ավելի սահմանափակ էին և ժլատ՝ մեր շահերի տեսանկյունից, ապա այժմ իրավիճակը բավականին փոխվել է, ինչը հնարավորություն է ստեղծում փոխըմբռնման մթնոլորտի ձևավորման և անմիջական հաղորդակցման համար:
Այս տեսանկյունից գործակցության հետաքրքիր շրջանակ են ձևավորել երկու երկրների կառավարությունների ղեկավարները: Մի կողմից թվում է, թե կան հարցեր, որոնց լուծումը պահանջում է փուլային և ժամանակային տևողություն, բայց կողմերի ցուցաբերած ջանքերի շնորհիվ, շատ հաճախ բազմաթիվ խնդիրներ գտնում են իրենց անմիջական լուծումը:
Խնդիրը կայանում է նրանում, որ թե՛ Հայաստանի և թե՛ Վրաստանի համար ներկայում առավել կարևոր է տնտեսական իրավիճակի բարելավման և այդ ոլորտում կայուն զարգացման ապահովումը:
Գաղտնիք չէ, որ հիմնական գործոններից մեկը արտահանման աճի ապահովումն է և այդ ուղղությամբ մի շարք միջոցառումների կիրառմամբ նպաստավոր պայմանների ստեղծումը: Այս առումով, Վրաստանն, անխոս, շատ կարևոր և ռազմավարական գործընկեր է Հայաստանի համար՝ մասնավորապես ցամաքային բեռնափոխադրումների կազմակերպման առումով: Ոչ միայն արտասահմանյան ապրանքների Հայաստան ներկրումը, այլ նաև հայկական ծագման արտադրանքների և մթերքների մուտքն օտարերկրյա շուկաներ ապահովվում է հիմնականում Վրաստանի միջով:
Հիմնական ծանրաբեռնվածությունն, իհարկե, ընկնում է վրաց-ռուսական Դարիալի անցակետի վրա (ռուսական հատվածը՝ Վերին Լարս): Ճանապարհային նշված գոտին բավական դժվարություններ է ստեղծում հատկապես բեռնատարների վարորդների համար, ովքեր ժամանակին կորուստներ են ունենում որոշակի ճանապարհահատվածում, ինչի հետևանքով որոշ ապրանքներ կարող են ուղղակի կորցնել իրենց որակը և դրանց ներմուծումը կամ արտահանումը դառնա անիմաստ և մեծ ֆինանսական կորուստներ պատճառի գործարարներին:
Ուստի հասկանալի է, թե ինչու են կողմերը մշտական ուշադրության տակ պահում հիշյալ ուղղությունը և կարևորում Դարիալի անցակետի անխափան աշխատանքը, որտեղ խնդիրներ են առաջացնում առավելապես ամառային սեզոնին, երբ մեծանում են գյուղմթերքների արտահանման ծավալները:
Վարչապետ Հ.Աբրահամյանի և իր վրացի գործընկերոջ վերջին համատեղ այցը Կազբեգի (Դարիալ) կրկին անարդյունք չանցավ: Ձեռք բերված պայմանավորվածության համաձայն տվյալ անցակետի աշխատանքային ժամանակը երկարաձգվեց ևս 3 ժամով. այն կգործի 05:30-ից մինչև կեսգիշեր, ինչը թույլ կտա խուսափել կուտակումներից և առաքվող ապրանքները անխափան և ժամանակին տեղ հասցնել: Ի դեպ, ընդամենը մեկ ամիս առաջ կրկին Հայաստանի և Վրաստանի վարչապետերի միջև կայացած երկխոսության շնորհիվ լարսի անցակետի աշխատաժամանակը երեկոյան 18:00-ից հասցվեց 21:00-ի: Տվյալ հանգամանքը փաստում է, որ կողմերն անկաշկանդ են առկա խնդրին անհրաժեշտության դեպքում կրկին անդրադառնալու և ժամանակի պանահնջին համապատասխան լուծում տալու հարցում:
Ընդհանուր առմամբ վերջին շրջանում զգալիորեն ակտիվացել են երկկողմ հանդիպումները տարբեր ձևաչափերով, կողմերը կարծես սկսել են միմյանց ավելի լավ հասկանալ, ինչը՝ հայ-վրացական հարաբերությունների ամրապնդման և համագործակցության խորացման հիմնական գրավականներից է և հիմքեր է ստեղծում լավատեսական կանխատեսումների համար:
Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ալիկ Էրոյանց
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ինչո՞ւ հանկարծ ՀՀ իշխանությունները որոշեցին խլել արցախցիների կենսաթոշակային խնայողությունները