Տնտեսագետ. Համալիրի դեպքում մենք գործ ունենք ոչ պատասխանատու սեփականատիրոջ հետ
«Համալիրի վաճառքի վերաբերյալ կառավարության որոշումն որպես իրավական փաստաթուղթ, անորոշությամբ է կազմված: Տպավորությունն այնպիսին է, որ կամ վարչապետին են ինչ-որ տեղ խաբել, կամ էլ կառավարությունն է հասարակությանը խաբել: Ոչ գրագետ կազմված փաստաթուղթ է»,- «Մեդիա կենտրոնում» տեղի ունեցած «Կ. Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրի վաճառքի իրավական և ֆինանսական կողմերը» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց փաստաբան Նիկոլայ Բաղդասարյանը:
Հիշեցնենք, որ ՀՀ կառավարության որոշմամբ «Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիր» պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունը վաճառքի ձևով օտարվել է ՆՏԱԱ ԻՆՎԵՍՏՄԵՆՏ ԳՐՈՒՊ ՍՊԸ–ին: Ըստ ծրագրի, նախատեսվում է վերանորոգել համալիրի շենքը, իրականացնել կառուցապատում և ստեղծել ընտանեկան ուղղվածության համալիր կենտրոն, որը ներառելու է հյուրանոցներ, փակ ջրաշխարհ, համերգային դահլիճներ, հանդիպումների սրահներ, ռեստորաններ, խանութներ և խաղատուն:
Ըստ փաստաբանի, նույնիսկ ոչ մասնագետի աչքով դիտարկելիս տպավորություն է ստացվում, որ գործից չհասկացող մարդ ծրագիրը «քոփի փաստ» է արել, որոշ դրույթներ ծիծաղ են առաջացնում. «Իրավական փաստաթուղթ չէ, իրավական տեսակետից առոչինչ է, իրավական որոշակիությունից զուրկ»:
Նա համոզված է, որ եթե գործարքը իրականում լիներ շահավետ, բավականին մանրամասն գրված կլիներ, թե գործարքի արդյունքում պետությունն ինչ է ունենալու, նախագծի ավարտից հետո հասարակությունն ինչ է ունենալու, գոնե նախագծեր կլինեին:
Փաստաբանի խոսքով, որոշումից չի երևում, թե ինչ ուղղությամբ են 100 միլիոն դոլարի ներդրումները լինելու՝ նյութական, թե ոչ նյութական. «Կարող է ձևակերպեն ոչ նյութական արժեքների ներդրում՝ խորհրդատվության տեսքով ու ասեն, որ ամբողջ պարտականությունները կատարել են»:
Ն. Բաղդասարյանն ասաց, որ նման գործարքի ժամանակ շատ կարևոր է, թե գնորդ ընկերությունն ինչ ունի իր հաշվեկշռին, իսկ այս դեպքում պետությունը չի պարզել, արդյոք ընկերությունը վճարունակ է, թե ոչ:
Քննարկմանը ներկա «Թրանսփարենսի ինթերնեշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոնի գնումների քաղաքականության փորձագետ, տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանն ասաց, որ նախ նախագիծը որևէ հանրային քննարկման չի ենթարկվել, մասնագիտական խորհուրդների կարծիքը չեն հարցրել: Ըստ նրա, նախագծում չկա մի կետ, որը քննադատելի չլինի, կառավարության հիմնավորումների դաշտում էլ լրջագույն խնդիր կա:
«Ընդհանրապես դեմ չեմ մասնավորեցմանը: Ինձ համար կարևոր չէ սեփականատերը, կարևոր է, որ լինի արդյունավետ: Սակայն ներկայացված ծրագիրը դիտարկելիս, նման տպավորություն չեմ ստանում, որ մենք գործ ունենք արդյունավետ, պատասխանատու սեփականատիրոջ հետ, քանի որ զլացել է որևէ կարգի խորհրդատվություն բերի, որ հստակ նշեն, թե որ տարում որքան ներդրումներ են լինելու»,- ասաց մասնագետը:
Ինչ վերաբերում է գնահատմանը՝ 30 միլիոն դոլար, Ա. Մանուկյանը նշեց, որ բավականաչափ մոտ է շուկայական գներին, սակայն հավելեց, որ իրեն մտահոգում է ծրագրի իրատեսականությունը. «Ոտքի վրա գրված որոշում է, տրամաբանական շղթայի մեջ չի մտնում»:
Ն. Բաղդասարյանի խոսքով, խնդիրն այստեղ ոչ թե այն է, որ մասնավորացերել են, այլ ընթացակարգերը պետք է հասկանալի լինեն:
«Միջազգային փորձով համարվում է, որ պետությունն անարդյունավետ սեփականատեր է, դրա համար որոշ դեպքերում մասնավորացնում են: Բայց կան որոշակի ծառայություններ, որոնք պետությունը, նույնիսկ վնասով, պարտավորվում է իրականացնել, երբեմն մտածում է ոնց անի, հարակից ծառայություններ մատուցի, որ եկամուտներ ունենա: Մեր պետական մոտեցումով կարծես երբեք չենք քննարկում նման կարգի հնարավորությունները»,- ասաց Ա. Մանուկյանը:
Պատասխանելով հարցին, թե՝ «կառավարությունն ինչպե՞ս է վաճառում մի բան, որի սեփականատերն ինքը չէ, չէ՞ որ ՄՀՀ-ն ՀՀ քաղաքացիների միասնական սեփականությունն է, որը չի կարող առանց նրանց թույլտվության վաճառել», Ն. Բաղդասարյանն ասաց. «Կառավարությունն այս տարվա մարտին որոշում է կայացրել, որով պետական սեփականությունը հանձնվել է պաշպանության նախարարությանը: Որոշմամբ պաշտպանության նախարարությանն իրավունք է տրվել իրականացնել համալիրի կառավարումը, վաճառել տոմսեր, կազմակերպել համերգներ, իրականացնել տարբեր գործառույթներ: Այնուհետև օգոստոսի 13-ի որոշմամբ այդ տարածքն իրացվում է, այսինքն պետության սեփականությունը գտնվում էր պաշտպանության նախարարության հաշվեկշռի վրա»:
Տեղեկանք.
Համալիրի սպորտային մասի բացումը տեղի է ունեցել 1983 թվականին, համերգային մասի բացումը՝ 1984 թվականին: 2005-ի սեպտեմբերին պետության սեփականություն մարզահամերգային համալիրը կառավարության որոշմամբ 5 միլիոն 700 հազար դոլարով վաճառվել էր Ռուսաստանում հայտնի գործարար Մուրադյան եղբայրներին, որոնց պատկանում է «ԲԱՄՕ» ընկերությունների խումբը: Պաշտոնապես վերաբացվել էր այն 2008թ-ին, կառույցի համար ներդրվել էր 42 մլն դոլար: 2014 թվականի մայիսի 19-ին Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրը հանվել էր աճուրդի (http://www.panorama.am/am/society/2014/08/30/d-harutyunyan/): Մեկնարկային գինն էր 19 350 000 000.0 դրամ: Վերջին աճուրդի ժամանակ արդեն գինը սահմանել էր 10 միլիարդ 283 միլիոն 383 հազար 350 դրամ: Գնորդ այդպես էլ չի հայտնվել: 2014 թ. օգոստոսի 21-ի կառավարության որոշմամբ Երևանի Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրը պարտքի դիմաց հանձնվել էր պաշտպանության նախարարության հաշվեկշռին: Մարզահամերգային համալիրի պարտքը պետությանը կազմում է շուրջ 10 միլիարդ 400 միլիոն դրամ: Ներկայումս ՄՀՀ ՓԲԸ-ի հետ կապված Կենտրոն և Նորք Մարաշ ընդհանուր իրավասության դատարանում մեկ տարուց ավել քննվում է կառավարության և ԴԱՀԿ միջև կնքված գույքը հանձնելու վերաբերյալ պայմանագրի վիճարկումը: Ընկերության սնանկության գործընթացը ևս ավարտված չէ, սակայն 2015 թ. օգտոստոսի 13-ի ՀՀ կառավարության որոշմամբ Մարզահամերգային համալիրը 30 միլիոն դոլարով վաճառվել է «ՆՏԱԱ ԻՆՎԵՍՏՄԵՆՏ ԳՐՈՒՊ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությանը:
Նախորդող հրապարակումներ՝
Ռիմա Դեմիրճյան. Խաղատուն կառուցելու դեպքում համալիրը կվերածվի հայկական Լաս Վեգասի
Եթե նախագիծ ներկայացնեն, գուցե ավելի հանգիստ լինենք. Մկրտիչ Մինասյանը` Համալիրի մասին
Անահիտ Բախշյան. Համալիրի վաճառքի գործարքի տակ շատ մեծ շահ կա
Համալիրը վաճառելուց առաջ որևէ մեկը Ցեղասպանության ինստիտուտ-թանգարանի տնօրենի կարծիքը չի հարցրել
Մարզահամերգային համալիրը վաճառվեց
Մարզահամերգային համալիրի վաճառքի շուրջ հարցերն ու մտահոգություններն ավելանում են
Նորից կվերածեն ինչ-որ անճոռնի մի կառույցի. Կորյուն Գրիգորյանը ՄՀՀ-ի մասին
Լրահոս
Տեսանյութեր
Գիշեր-ցերեկ կաշխատենք, միայն առաջվա Հայաստանում ապրենք. Քաղաքացիները՝ աշխատաժամանակի կրճատման մասին
