Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ռուբլու արժեզրկման հետևանքով ռուսաստանյան շուկայում մեքենաների առք ու վաճառքն ակտիվացել է:  Ռուսաստանում աշխատող հայաստանցիներ նախընտրում են ձեռքին եղած գումարով մեքենա ձեռք բերել, ապա Հայաստան տեղափոխել: ԵՏՄ անդամ դառնալուց հետո ինչքա՞ն պետք է վճարել ներկրվող մեքենաների համար:

Այս ու մի քանի հարցերի վերաբերյալ հստակ տեղեկատվություն Panorama.am-ը ստացել է ֆինանսների նախարարությունից:

-Եթե Հայաստանի քաղաքացին Ռուսաստանում ձեռք է բերել մեքենա, Հայաստան բերելու դեպքում ի՞նչ գումար է վճարելու: Ինչպե՞ս է հաշվարկվում այդ գումարը:

- «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 3.1-րդ հոդվածի 3-րդ կետի «գ» ենթակետի համաձայն՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածք ավտոմեքենաներ ներմուծելու դեպքում ֆիզիկական անձինք կրում են ավելացված արժեքի հարկի վճարման պարտավորություն:

Եվրասիական տնտեսական միության անդամ այլ երկրներից ապրանքների ներմուծման դեպքում ավելացված արժեքի հարկի հարկման բազան որոշվում է «ՀՀ և ԵՏՄ անդամ պետությունների միջև անուղղակի հարկերի հաշվարկման և վճարման առանձնահատկությունների մասին» ՀՀ օրենքի 6-րդ հոդվածով սահմանված կարգով, համաձայն որի՝ հարկման բազան ձևավորվում է ապրանքների ձեռք բերման արժեքի և նույն հոդվածով սահմանված այլ ծախսերի և վճարների հանրագումարից: Ընդ որում «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» ՀՀ օրենքի 9-րդ հոդվածին համապատասխան ԱԱՀ-ի դրույքաչափը սահմանվում է 20 տոկոս` ապրանքների ու ծառայությունների հարկվող շրջանառության (այդ թվում ներմուծման դեպքում) նկատմամբ:

Հաշվի առնելով վերոգրյալը, գրության 1-ին և 3-րդ կետերով նշված դեպքերում ՌԴ-ից ներմուծվող ավտոմեքենայի համար ապրանքների ձեռք բերման արժեքի և վերը նշված հոդվածով սահմանված այլ ծախսերի և վճարների հանրագումարի հիման վրա հաշվարկվում է ԱԱՀ-ի գումար՝ 20 տոկոս դրույքաչափի կիրառմամբ, որը ՀՀ պետական բյուջե է վճարվում մինչև ապրանքները ՀՀ տարածք փաստացի ներմուծելու (ՀՀ պետական սահմանը հատելու) օրը ընդգրկող ամսվան հաջորդող ամսվա 20-ը ներառյալ՝ որպես հարկային մարմնին վճարվող գումարներ:

Հարկ է նկատոի ունենալ նաև, որ «ՀՀ և ԵՏՄ անդամ պետությունների միջև անուղղակի հարկերի հաշվարկման և վճարման առանձնահատկությունների մասին» ՀՀ օրենքի 6-րդ հոդված հոդվածի 3-րդ մասի համաձայն՝ եթե նույն ներմուծվող ապրանքների՝ ԱԱՀ-ով և (կամ) ակցիզային հարկով հարկման բազաները փոքր են հարկային մարմնի տեղեկատվական բազայում ներմուծման հաշվետու ժամանակաշրջանում առկա՝ նույն ապրանքների ներմուծման հարկման բազայի 80 տոկոսից, ապա հարկային մարմնի ներկայացրած գրավոր ծանուցագրի հիման վրա, մինչև այդ ծանուցագրի ներկայացման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը ներառյալ, ներմուծողի կողմից վճարվում է ծանուցագրում նշված հարկման բազայի 80 տոկոսի և իր կողմից հաշվարկված հարկման բազայի տարբերությունից հաշվարկվող հարկերը:

-Եթե ձեռք բերած մեքենան ռուսական արտադրության չէ, ի՞նչ գումար է գանձվում ներմուծման դեպքում:

-Մաքսային միության մաքսային օրենսգրքի (այսուհետ` Օրենսգիրք) 4-րդ հոդվածի 1-ին մասի 37-րդ կետին համապատասխան՝ Միության ապրանքներ (այդ թվում` տրանսպորտային միջոցների) են համարվում Միության մաքսային տարածքում գտնվող ապրանքները, որոնք ներմուծվել են Մաքսային միության մաքսային տարածք և ստացել Մաքսային միության ապրանքների կարգավիճակ՝ նույն Օրենսգրքին և (կամ) Միության անդամ պետությունների միջազգային պայմանագրերին համապատասխան.

«Եվրասիական տնտեսական միության մասին» 2014թ. մայիսի 29-ի պայմանագրի (այսուհետ` Պայմանագիր) 25-րդ հոդվածի 1-ին կետի 5-րդ ենթակետի համաձայն՝ անդամ պետությունների Միության շրջանակներում` իրականացվում է ապրանքների ազատ տեղափոխում անդամ պետությունների տարածքներով՝ առանց մաքսային հայտարարագրման ու պետական հսկողության (տրանսպորտային, սանիտարական, անասնաբուժասանիտարական, կարանտինային բուսասանիտարական) կիրառման՝ բացառությամբ նույն Պայմանագրով նախատեսված դեպքերի։
Հաշվի առնելով վերոգրյալը, հայտնում ենք որ, եթե գրությամբ նշված դեպքում տրանսպորտային միջոցը հանդիսանում է Միության ապրանք, ապա ՌԴ-ից ՀՀ ներմուծվելիս մաքսային ընթացակարգերով ձևակերպումներ չեն կատարվում և ներմուծման մաքսատուրքեր չեն գանձվում:

Այն դեպքում, երբ ՌԴ-ից ՀՀ ներմուծում է Մաքսային միության մաքսային օրենսգրքի 4-րդ հոդվածի 1-ին մասի 10-րդ կետին համապատասխան Միության ապրանք չհանդիսացող օտարերկրյա ապրանքներ (այդ թվում` տրանսպորտային միջոցներ), ապա դրանք ենթակա են ձևակերպման «Բաց թողնում՝ ներքին սպառման համար» մաքսային ընթացակարգով: Ներմուծման մաքսատուրքերը հաշվարկվում են Միության միասնական մաքսային սակագների դրույքաչափերով, բացառությամբ «Հայաստանի Հանրապետության` «Եվրասիական տնտեսական միության մասին» 2014 թվականի մայիսի 29-ի պայմանագրին միանալու վերաբերյալ» պայմանագրի 4-րդ հավելվածով նախատեսված ժամկետներում ապրանքների ներմուծման մաքսատուրքերի, որոնց համար սահմանված են Միության միասնական մաքսային սակագների դրույքաչափերից տարբերվող դրույքաչափեր: Ինչ վերաբերում է ավելացված արժեքի հարկին, ապա վերջինս հաշվարկվում է «Ավելացված արժեքի հարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով սահմանված կարգով: