Ձեր վստահելի աղբյուրը

Յուրաքանչյուր ժամանակակից սահմանադրություն ունի երկու հիմնական խնդիր՝ երաշխավորել մարդու հիմնական իրավունքները և սահմանել ժողովրդավարության և իրավական պետության պահանջներին համապատասխանող պետական իշխանության մարմինների համակարգը: Այս մասին այսօր ՀՀ Ազգային ժողովում Սահմանադրության փոփոխությունների նախագծի քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ նախագահին առընթեր Սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի անդամ, ԱԺ-ում ՀՀ նախագահի ներկայացուցիչ Վարդան Պողոսյանը:

Ներկայնելով ՀՀ նախագահի կողմից օգոստոսի 21-ին Ազգային ժողով ուղարկված «Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելու մասին» նախագիծը, Վ.Պողոսյանն ասաց, որ սահմանադրությունը որպես երկրի հիմնական օրենք սահմանում է մարդկանց միջև հիմնարար հարաբերությունները և պետական իշխանության կառուցվածքը:

«Սահմանադրություններն ի սկզբանե ստեղծվում են երկար կյանք ունենալու ակնկալիքով: Այն պետք է ունենա այնպիսի բովանդակություն, որ մի կողմից արգելք չհանդիսանա ընթացիկ օրենսդրության միջոցով արձագանքելու հասարակական հարաբերություններում տեղի ունեցող փոփոխություններին, քանի որ հասարակությունը ինքնին հարափոփոխ է, հետևաբար հրամայական է դառնում սահմանադրությունների այնպիսի ճկունությոնը, որը նպաստում է հասարակության զարգացմանը: Իսկ մյուս կողմից սահմանադրությունը պետք է ունենա այնպիսի բովանդակություն, որը թույլ չտա, որ ընթացիկ օրենսդրությամբ այն հաճախակի փոփոխությունների ենթարկվի և դրանով նենգափոխվի սահմանադրության էությունը»,- հայտարարեց Վ.Պողոսյանը:

Նրա խոսքերով՝ 1995 թ-ին ընդունված ՀՀ սահմանադրությունը իշխանակենտրոն սահմանադրություն էր, և ամրագրում էր անձնակենտրոն իշխանական համակարգ: Այդ սահմանադրության առանցքը, ըստ նրա, մարդը չէր՝ իր հիմնական իրավունքներով, այլ ՀՀ նախագահն էր՝ իշխանության բոլոր ճյուղերի նկատմամբ գերակա դիրքով:

«Այսինքն՝ 1995 թ-ի սահմանադրությունը սահմանել էր կառավարման մի այնպիսի համակարգ, որը շատ հեռու էր հավասարակշռված լինելուց»,- ասաց Վարդան Պողոսյանը:

Ինչ վերաբերում է 2005 թվականին սահմանադրության փոփոխություններին, ապա, ինչպես նշեց բանախոսը, այն կարևոր քայլ լինելով հիմնական իրավունքների երաշխավորման և պառլամենտարիզմի զարգացման ճանապարհին, այդուհանդերձ չկարողացավ ամբողջականորեն լուծել մարդակենտրոն սահմանադրություն ստեղծելու և հավասարակշռված կառավարման համակարգ հաստատելու հիմնախնդիրները:

«Այսօր էլ, անկախության ձեռքբերումից քառորդ դար անց, ցավոք սրտի, մենք չենք կարող փաստել, որ ժողովրդավարությունը հաստատուն հիմքերի վրա է, հիմնական իրավունքները հուսալիորեն պաշտպանված են, ձևավորվել է կառավարման արդյունավետ համակարգ, իսկ դատարանները անկախ են և անաչառ: Ուստի առաջարկվող սահմանադրական բարեփոխումների հիմնական նպատակն է՝ երկրում կայուն ժողովրդավարական համակարգերի հաստատումը և իրավական պետության անկյունաքարը հանդիսացող իրավունքի գերակայության երաշխավորումը»,- հայտարարեց Վարդան Պողոսյանը: