Սերգեյ Մինասյան. Իլհամ Ալիևը փաստացի հայտնվել է ինքնամեկուսացման մեջ
ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի 70-րդ նստաշրջանի շրջանակներում ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթում հնչած շեշտադրումների, ինչպես նաև ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացի շուրջ ծավալվող զարգացումների վերաբերյալ panorama.am-ը զրուցեց քաղաքագետ Սերգեյ Մինասյանի հետ:
- Ինչպե՞ս կգնահատեք ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի 70-րդ նստաշրջանի շրջանակներում ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի ելույթը:
- Կարծում եմ, տրամաբանական է, որ ելույթում գլխավոր շեշտը պետք է դրվեր երկու կարևորագույն խնդիրների`Ցեղասպանության 100-ամյակի և ԼՂ հակամարտության շուրջ ընթացող զարգացումների վրա: Այս առումով, իհարկե, պետք է անդրադարձ կատարվեր նաև հայ-ադրբեջանական սահմանին և ԼՂ հակամարտության գոտում ստեղծված լարված իրավիճակին: Վստահ եմ, որ ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի ամբիոնը այն պատշաճ հարթակ է, որտեղ երկրի առաջին դեմքի մակարդակով պետք է խոսվեր և՛ Ադրբեջանի կողմից իրականացվող սադրանքների և՛ դրան հայկական կողմի համարժեք արձագանքի մասին:
- Հետաքրքրական է, որ հայկական կողմի կոշտ արձագանքից հետո մշտապես «խաղաղության և զսպվածության» կոչեր անողջ միջազգային հանրության կողմից այս անգամ կարծես թե որևէ արձագանք չեղավ։ Չե՞ք կարծում, որ միջազգային հանրության համբերությունը նույնպես սպառվել է:
- Այն, որ պաշտոնական Բաքուն փորձեց հերթական անգամ բավական ցինիկ ձևով իր կողմից իրականացվող սադրանքները «կապել» միջազգային կարևոր իրարձությունների, տվյալ դեպքում` ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի հետ, առաջ բերեց միջազգային հանրության, մասնավորապես ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների զայրույթն ու մտահոգությունը: Ադրբեջանի և Հայաստանի արտգործնախարարների հանդիպմանը հաջորդեց ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների հայտարարությունը: Այն իրավիճակում, երբ ՌԴ-ը և Արևմուտքը լրջագույն խնդիրների առկայության պարագայում, փորձում են ընդհանուր եզրեր գտնել ուկրաինական և Մերձավոր արևելքում առկա հիմնախնդիրների հարցում, մեր տարածաշրջանում նոր պատերազմի սանձազերծման փորձերը չեն կարող չդատապարտվել միջազգային առաջադար դերակատարների կողմից: Վերջին ամիսների ընթացքում Իլհամ Ալիևը, կարծես թե, արեց հնարավոր և անհնարին ամեն ինչ արևմուտքի հետ իր հարաբերությունները փչացնելու համար:Այդ մասին վկայում է առաջին հերթին Ադրբեջանի ներքաղաքական և մարդու իրավունքների հարցերում արևմուտքից հնչող արձագանքները: Մյուս կողմից` խոսվում է Իլհամ Ալիևի և ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի անձնական խնդիրների մասին: Ռուս-ադրբեջանական հարաբերությունները առհասարակ նույպես գտնվում են ոչ այդքան բարվոք վիճակում, ինչի գլխավոր ապացույցը Մոսկվայում օրերս կայացած վերակառուցված Մայր մզկիթի բացման արարողությանը Իլհամ Ալիևի բացակայություն էր: Նշենք, որ մզկիթի բացմանը ներկա էր անգամ Վլադիմիր Պուտինի հետ բավականին լուրջ տարաձայնություններ ունեցող Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը: Փաստորեն իր որդեգրած քաղաքական գծի պատճառով Իլհամ Ալիևը փաստացի հայտնվել է ինքնամեկուսացման մեջ:
- Սակայն ԵԱՀԿ ՄԽ վերջին հայտարարության մեջ նշվում է, թե հնարավոր չէ պարզել թե հակամարտող կողմերից որն է մեղավորը, որովհետև շփման գծում բացակայում են համապատասխան տեխնիկական սարքավորումներ, որոնց միջոցով հնարավոր կլինի պարզել հրադադարի ռեժիմը խախտող կողմին: Կարծեք թե, միջնորդները կրկին հավասարության նշան են դնում կողմերի մեջև` խուսափելով սադրանքի իրական հեղինակին մատնանշելուց:
- Համանախագահների վերջին հանդիպման ժամանակ հստակ մատնանշվեց ստեղծված իրավիճակի իրական մեղավորը: Մյուս կողմից հասկանալի է, որ պաշտոնական հայտարարություններում պահպանվում են որոշակի դիվանագիտական նորմեր: Սակայն բոլորը ամեն ինչ շատ լավ հասկանում են: ՄԽ-ն հրապարակային կոչերից բացի իրականացնում է նաև, այսպես կոչված, ընթացիք աշխատանքներ, որոնք իրենց մեջ ներառում է նաև ադրբեջականան կողմի հետ բացատրական աշխատանքները: Մյուս կողմից, ես բազմիցս նշել եմ այն մասին, որ ԼՂ հիմնահարցը, մասնավորապես լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների բացառումը, ներկա արևմուտք-Ռուսաստան հակամարտության ֆոնին շարունակում է մնալ այլ եզակի հարցերից մեկը, որի շուրջ ՌԴ-ի, ԱՄՆ-ի Ֆրանսիայի ինչպես նաև ԵՄ-ի մոտեցումները ընդհանուր առմամբ համընկնում են:
- Իր հերթին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը օրերս հայտարարել էր, որ անկախ առկա զարգացումներից Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հանդիպումը հնարավոր է տեղի ունենա մինչև տարեվերջ։
Եթե այս հանդիպումը իրոք կայանա, ապա, կարծում եմ, այստեղ առաջին հերթին քննարկման առարկա պետք է դառնան շփման գծում կայունության ստեղծման և լայնամասշտաբ ռազմական գործողությունների բացառման հետ կապված հարցերը: Վստահ եմ, որ ո՛չ Հայաստանի, ո՛չ Ադրբեջանի, առավել ևս արցախահայության համար հիմնախնդրի հետագա սրացումը որևէ լավ բանի չի հագեցնի: Վերջիվերջո հայկական կողմը ստիպված է դիմում է պատժիչ քայլերի, որի գլխավոր նպատակը ապագա լայնամասշտաբ ռազմական գորողությունների բացառումն է: Իր հերթին Բաքվի վարչակազմի արկածախնդիր քաղաքականությունը տանում է հենց դրան: Ադրբեջանի որդեգրած քաղաքական գիծը չի կարող հանգեցնել հայկական կողմի միակողմանի զիջումների, փոխարենը հղի է անկանխատեսելի հետևանքներով:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
