Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Freedom House» միջազգային կազմակերպության կողմից հրապարկվել է «Համացանցի ազատությունը 2015» թ-ին զեկույցը», որով աշխարհի 65 երկրներում գնահատվել է համացանցի ազատության մակարդակը: 

Զեկույցն ընդգրկում է 2014 թվականի մայիսից մինչև 2015 թվականի մայիսն ընկած ժամանակահատվածը: Համացանցի ազատության մակարդակը գնահատվել է 100 միավոր սանդղակով, որտեղ 0-30 միավոր ստացած երկրները համարվում են համացանցի ազատություն ունեցող երկրներ, 31-60 միավոր ստացած երկրները՝ համացանցի մասնակի ազատություն ունեցող, իսկ 61-100 ստացած երկրները համարվում են համացանցի ազատություն չունեցող երկրներ:

Զեկույցում Հայաստանը, 100 հնարավոր միավորից ստանալով 28 միավոր, պահպանել է իր դիրքը համացանցի ազատություն ունեցող երկրների շարքում: Արդյունքում՝ Հայաստանը դասակարգված է զեկույցում ներառված 65-ից այն 19 երկրների շարքում, որոնք համարվում են համացանցի ազատություն ունեցող երկրներ: Այդպիսիք են ԱՄՆ-ն, Կանադան, Միացյալ Թագավորությունը, Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան, Ավստրալիան և մի քանի այլ երկրներ:

Հայաստանը իր ստացած միավորով առաջատար դիրքում է թե´ տարածաշրջանային երկրների հետ համեմատած և թե´ ԱՊՀ երկրների: Այսպես՝ Ադրբեջանը և Թուրքիան նախորդ տարվա արդյունքների համեմատ հետընթաց են գրանցել՝ ստանալով համապատասխանաբար` 56 և 58 միավորներ և դասակարգվելով մասնակի ազատություն ունեցող երկրների շարքում: Իրանը առհասարակ գտնվում է համացանցի ազատություն չունեցող երկրների շարքում՝ 87 միավորով: Տարածաշրջանում ազատության բարձր մակարդակ ունի նաև Վրաստանը՝ 24 միավոր:

ԱՊՀ երկրների մասով ևս զեկույցը կազմող փորձագետները հետընթաց են արձանագրել: Այսպես՝ Ռուսաստանը և Ղազախստանը ստանալով 62 և 61 միավորներ հայտնվել են մասնակի ազատություն ունեցող երկրների շարքում: Այստեղ համամետաբար բարվոք վիճակում են Ուկրաինան և Ղրղզստանը՝ 37 և 35 միավորներով՝ մասնակի ազատություն ունեցող, իսկ Բելառուսը և Ուզբեկստանը՝ 64 և 78 միավորներով, շարունակում են մնալ համացանցի ազատություն չունեցող երկրների շարքում:

Հայաստանի վերաբերյալ զեկույցի հեղինակները նշում են, որ Հայաստանի կառավարության կողմից չի եղել առցանց կոնտենտի սահմանափակում օգտատերերի համար և առցանց կոնտենտը լայնորեն հասանելի է:

«2008 թվականի դեպքերից հետո Հայաստանի իշխանությունները չափազանց զգուշավոր են համացանցային հասանելիության սահմանափակումների հարցում և այդ ժամանակից ի վեր երկրում քաղաքական նպատակներով կոնտենտի արգելափակում կամ հեռացում չի արձանագրվել»,- եզրակացրել են զեկույցի հեղինակները:

Զեկույցում նշվում է, որ հայ օգտատերերը ունեն մեծ հասանելիություն առցանց լրատվականների կոնտենին, նկատելի է կարծիքների և տեսակետների բազմազանություն, սոցիալական կայքերի տիրույթում ընթանում են թեժ բանավեճեր իշխանությունների կողմնակիցների և ընդդիմադիրների մեջ:

Զեկույցի հեղինակները նկատում են, որ Հայաստանում դիտարկվող տարում առցանց գործունեության համար որևէ մարդ չի ձերբակալվել կամ որևէ տեսակի պատժի չի ենթարկվել իր գործողությունների կամ տեսակետների արտահայտման համար: Նմանապես, փորձագետների գնահատականներով, բռնության դեպքեր չեն գրանցվել նաև առցանց ռեժիմով աշխատող լրագրողների նկատմամբ:

«Հայաստանի կառավարությունը և իշխող քաղաքական վերնախավը չեն դիմել անօրինական միջոցների՝ սահմանափակելու ընդդիմադիր կամ անկախ համացանցային ռեսուրսների առցանց կոնտենտը»,-նշվում է զեկույցում:

Հաքերային հարձակումների մասով, զեկույցի հեղինակները նկատում են, որ Հայաստանի կառավարական կայքերը կամ քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների գործունեությունը լուսաբանող կայքերը շարունակվում են հարձակումների ենթարկվել Ադրբեջանում գործարկվող հակահայկական հաքերային խմբերի կողմից:

Խնդիրների թվում զեկույցում նշվում է, որ որոշ դեպքերում առցանց լրատվականների լրագրողներ դժվարություններ են ունենում, քանզի բախվում են խմբագրական քաղաքականության սահմանափակումներին, որը հաճախ կապված է այս կամ այն կուսակցության հետ: