Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրությունների ընթացքում գրանցվել են բազմաթիվ խախտումներ
Խորհրդարանական ընտրությունների ընթացքում Ադրբեջանի շրջաններում արդեն իսկ արձանագրվել են բազմաթիվ խախտումներ: Այս մասին գրում է ադրբեջանական «Մինվալ.ազ» կայքը:
Սաբիրաբադի շրջանի №1 ընտրատարածքում անտեսանելի թանաքով նշում են ընտրողների ոչ թե ձախ ձեռքի բութ մատը, այլ՝ աջը: Դիտորդների միջամտությամբ՝ խախտումը շտկվել է: Պատգամավորի թեկնածու Ռամին Հաջիլին «Ֆեյսբուք» սոցիալական ցանցի իր էջում գրել է, որ «Ալիք13 ԹիՎի» օնլայն հեռուստատեսության լրագրողին թույլ չեն տվել մուտք գործել Բինագադի շրջանի №2 ընտրատեղամասի №8 ընտրատարածք:
«Մինվալ.ազ»-ի թղթակցի հաաղորդմամբ՝ պատգամավորի թեկնածու Փանահ Հուսեյնն այցելել է Սաբիրաբադի շրջանի մի շարք ընտրական տեղամասեր և ծանոթացել իրավիճակին: Պարզվել է, որ №7 ընտրատեղամասի նախագահը քվեաթերթիկների մեծամասնությունը պահում է այլ սենյակում՝ չնայած դիտորդների բողոքին: Նմանատիպ իրավիճակ է արձանագրվել նաև №15, ընտրատեղամասում որտեղ քվեաթերթիկների ¾ -ը մեկ այլ սենյակում էր: Հաղորդվում է նաև ընտրատեղամասերում կողմնակի անձանց ներկայության մասին: Պատգամավորի թեկնածուն նկատել է, որ բուֆետում թաքնված ոստիկաններ կան, իսկ №13 ընտրատեղամասում նախագահը թույլ չի տվել դիտորդներին մոտենալ քվեատուփերին: Բացի այդ՝ պարզվել է, որ ընտրողներից մեկին տրվել է 3 քվեաթերթիկ:
«Ռյայ» մոնիթորինգային կենտրոնի ներկայացուցիչը №3 ընտրատեղամասում արգել է «Մինվալ.ազ»-ի թղթակցին նկարահանում կատարել: Բինագադիի շրջանի №8 ընտրատարածքի №10 ընտրատեղամասում «Մինվալ.ազ»-ի թղթակիցը ճնշումների է ենթարկվել: Թեպետ լրագրողը ներկայացրել է իր մամուլի քարտերը, ընտրատարածքի հանձնաժողովի նախագահը պահանջել է նրանից անձը հաստատող փաստաթուղթ և սպառնացել ոստիկանություն զանգահարել: Դիտորդները պահանջել են չնկարահանել: Կայքի լրագրողները շեշտում են նաև Բինագադիի շրջանում ընտրողների մասնակցության ցածր մակարդակը: Նրանք նաև պարզել են, որ Սաբիրաբադի շրջանի №13 ընտրատեղամասում կազմակերպվել է «կարուսել», ինչը հանգեցրել է վեճի: Ոստիկանությունը հետևել է այս ամենին, սակայն չի միջամտել:
Նշվում է, որ «Ժողովրդավարական նախաձեռնությունների ինստիտուտը» հայտնել է նաև № 12 ընտրատարածքի № 30 ընտրատեղամասում կազմակերպված «կարուսելների» մասին: Սուրախանի շրջանի №32 ընտրատարածքում քվեարկության ընթացքում ևս արձանագրվել են բացահայտ կեղծարարության դեպքեր: «Մինվալ.ազ»-ի հաղորդմամբ՝ կեղծարարություններն արձանագրած տեսանյութերը տարածվել են սոցիալական ցանցերում: Տեսանյութերում հստակ երևում է, թե ինչպես է ընտրատարածքի նախագահը, մի կույտ քվեաթերթիկներ գցում քվեատուփի մեջ և շարունակում այնպես աշխատել, ասես ոչինչ չի եղել:
Պատգամավորի թեկնածու Թուռալ Աբբասլիի դիտորդ Ռուֆատ Ալիևը հայտնել է կայքին, որ Նասիմի շրջանի ընտրատեղամասերից մեկում մի տարեց կին քվեաթերթիկների խուրձ է գցել քվեատուփի մեջ և դիմել փախուստի: Նա նշել է, որ թեկնածու Ֆախրադդին Գուրբանովի ներկայացուցիչն է: Ավելի ուշ կայքի լրագրողները հայտնում են, որ ոստիկանությունը հեռացրել է Ռուֆաթ Ալիևին ընտրատեղամասից՝ մեկնաբանելով, որ նա բարձրաձայնել է «կարուսելի» և այդ ընտրատեղամասում չգրանցված, սակայն քվեարկած ընտրողների մասին:
Բինագադիի շրջանի №8 ընտրատարածքի №25 ընտրատեղամասում կայքի թղթակիցները զրուցել են «Ադրբեջանի միացյալ ժողովրդական ճակատ» կուսակցության «դիտորդի» հետ: Ինչպես պարզվել է, այդ կինը տվյալ կուսակցության անդամ չէ և գրանցվել է որպես դիտորդ Տեղական ինքնակառավարման մարմինների ճնշումների ներքո:
Պատգամավորության թեկնածու Ազեր Գասըմլըն տեղեկացրել է, որ սկսած 8:00-ից Նասիմի-Սաբայիլի № 23 ընտրատարածքի բոլոր ընտրատեղամասերում նկատվում են «կարուսելներ». ոստիկանության ներկայությամբ քվեատուփ են գցում խրձով քվեաթերթիկներ:
«Թեև մենք բողոքել են շրջանի նախագահին, բայց նա ասաց, որ ոչ մի կեղծարարություն չկա: Նրա հետ խոսելուց հետո բոլոր ընտրատեղամասերում մեր դիտորդների վրա սկսեցին ճնշում գործադրել: Գործին ոստիկանությունը խառնվեց: Նրանցից պահանջել են, որ ես ջնջեմ ֆեյսբուքյան իմ էջում հրապարակված լուսանկարներ և տեսանյութերը: Հակառակ պարագայում՝ նրանց կձեռբակալեն: Դա հիմք է տալիս ասելու, որ կեղծարարությունները վերահսկվում են միևնույն կենտրոնից», - նշել է պատգամավորի թեկնածուն:
«Մուսավաթ» կուսակցության փոխնախագահ Էլման ֆաթթահը, իր հերթին, ֆեյսբուքյան էջում հրապարակել է նախապես լրացված քվեաթերթիկի լուսանկար:
«Թուրան» լրատվական գործակալության հաղորդմամբ՝ քվեարկության նախօրեին գործադիր իշխանության կողմից ճնշումներ են գործադրել «Հանրապետական այլընտրանք» (ReAl) քաղաքացիական շարժման կողմից առաջադրված թեկնածուի՝ Հաֆիզ Բաբալիին ներկայացնող դիտորդների վրա:
«Кавказский узел» - ի թղթակիցը հետևել է Գարադաղի-Բինագադիի-Յասամալի շրջանի 12-րդ ընտրատարածքի 3 ընտրտեղամասերում տեղի ունեցող քվեարկությանը: Այս շրջանում պատգամավորի թեկնածու է առաջադրվել «Հանրապետական այլընտրանք» ընդդիմադիր շարժման անդամ Նատիգ Ջաֆարլին: Ընտրությունների մեկնարկին № 25 ընտրատեղամասում դիտորդներ չեն եղել: Քվեարկությունը սկսելուց ի վեր ընդամենը 30 մարդ է քվեարկել, հիմնականում զինվորականներ: Հատկանշական է, որ 8:30-ին ընտրատեղամաս է եկել ԱՊՀ-ի միջխորհրդարանական վեհաժողովի դիտորդական խմբի անդամ բելառուսցի պատգամավոր Վիտալի Բուսկոն, ում հարցին, թե քանի հոգի է մասնակցել քվեարկությանը, ընտրական հանձնաժողովի անդամներից մեկը պատասխանել է՝ 100:
Ըստ ադրբեջանական «Թրենդ» լրատվական գործակալության տվյալների՝ ժամը 12.00-ի դրությամբ քվեարկել է ընտրողների 28,2% -ը (1468205 ընտրող):
Ադրբեջանի մարդու իրավունքների հանձնակատար (օմբուդսմեն) Էլմիրա Սուլեյմանովան հայտարարել է, որ խորհրդարանական ընտրությունների ժամանակ Ադրբեջանում խախտումներ չեն արձանագրվել: ԱՊՀ դիտորդական առաքելության ղեկավար Սերգեյ Լեբեդևը նշել է, որ ընտրություններն անցկացվում են խաղաղ մթնոլորտում և ընտրողների մասնակցության բարձր մակարդակով: Բացի այդ՝ Իսրայելի դիտորդական առաքելության անդամ Կ. Սոֆա Լանդվերը ևս հայտարարել է, որ ընտրությունները ընթանում են խաղաղ և առանց միջադեպերի: «ԱՊԱ» լրատվական գործակալության հաղորդմամբ՝ Թյուրքալեզու երկրների խորհրդարանական վեհաժողովի դիտորդական առաքելութուն իրականցնող խմբի ղեկավար Սերիկժան Կանաևը նշել է, որ իրենք դեռևս չեն հայտնաբերել ընտրական գործընթացի որևէ խախտում:
Դրա հետ մեկտեղ, ռուսական «Քաղաքացիական վերահսկողություն» ՀԿ-ի համանախագահ Ալեքսանդր Բրոդը «Ինտերֆաքս Ադրբեջան»-ին հայտնել է, որ խորհրդարանական ընտրություններն Ադրբեջանում այնքան ակտիվ չեն, որքան նախագահականը:
Հիշեցնենք, որ նոյեմբերի 1-ին Ադրբեջանում սկսվել են խորհրդարանական ընտրությունները: Ադրբեջանի խորհրդարանի 125 տեղի համար պայքարում է 767 պատգամավորի թեկնածու 5547 ընտրատեղամասերում: Քվեարկել կարող է 5.2 մլն. Ադրբեջանի քաղաքացի: Ադրբեջանում խորհրդարանական ընտրությունների ընթացքին հետևում է 503 միջազգային դիտորդ 40 կազմակերպություններից, այդ թվում` Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովից (ԵԽԽՎ), Անկախ Պետությունների Համագործակցության (ԱՊՀ) Միջխորհրդարանական վեհաժողովից, Թուրքալեզու երկրների խորհրդարանական վեհաժողովից:
Հիշեցնենք նաև, որ միջազգային կազմակերպությունները բավականին խիստ դիրքորոշում ունեն Ադրբեջանի 2015 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների վերաբերյալ: Այս տարվա սեպտեմբեր 11-ին Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակի (ԺՀՄԻԳ) տնօրեն Մայքլ Լինքը հայտարարել է, որ, պայմանավորված Ադրբեջանին իշխանությունների կողմից սահմանափակումներով, ԺՀՄԻԳ-ը չեղյալ է համարում իր դիտորդական առաքելությունը երկրի խորհրդարանական ընտրություններում: Նախկինում ԺՀՄԻԳ-ը տեղեկացրել էր Ադրբեջան 380 դիտորդներ ուղարկելու մտադրություն մասին: