Արա Գյուլերին չի գոհացրել թուրքական պրոիշխանական ընկերության առաջարկած պայմանները. Թուրքական մամուլի արձագանքը
Աշխարհահռչակ պոլսահայ լուսանկարիչ Արա Գյուլերի՝ «Doğuş» հոլդինգի հետ կնքած պայմանագիրը չեղյալ հայտարարելու որոշումը թուրքական լրատվամիջոցներում տարբեր կերպ են մեկնաբանում: Ըստ asbarez.com-ի, թուրքկան մամուլում մասնավորապես գրում են, թե լուսանկարչին չի գոհացրել «Doğuş» հոլդինգի կողմից առաջարկված պայմանները:
Հիշեցնենք, որ նոյեմբերի 18-ին Արա Գյուլերի և Թուրքիայում կառավարող «Արդարություն և զարգացում կուսակցության» (ԱԶԿ-AKP) հետ սերտ կապեր ունեցող ««Doğuş» հոլդինգի միջև կնքված «Գործընկերության և համագործակցության մասին» համաձայնագրով Գյուլերի` 3մլն եվրո գնահատվող ողջ անձնական արխիվը, «Ara Kafe» սրճարանի շենքը և լուսանկարչական սարքերի հավաքածուն անցել էր դրանք շահագործելու նպատակով վերոնշյալ հոլդինգի կողմից ստեղծված ընկերությանը: Գործարքի արդյունքում Գյուլերը, ապա նաև նրա ժառանգները կստանային ամսական 50.000 թուրքական լիրայի չափով գումար: Գյուլերին էր պատկանելու նորաստեղծ ընկերության բաժնետոմսերի միայն 40%-ը: Օրեր առաջ տեղեկատվություն տարածվեց, որ Գյուլերը չեղյալ է հայտարարել պայմանագիրը:
Լուսանկարչի մտերիմները հայտնում են, որ Գյուլերն անձամբ դժգոհ է եղել պայմանագրից և օրենքով սահմանված ժամկետներում չեղյալ է հայտարարել այն: Խոսակցություններ կան նաև այն մասին, որ պոլսահայ լուսանկարիչը չի հրաժարվել իր լուսանկարչական արխիվը Հայաստանին նվիրելու երազանքից: Տարիներ առաջ մի քանի գործիչներ նրան խոստացել են Երևանում հիմնել լուսանկարչության միջազգային թանգարան և Գյուլերի արխիվը փոխադրել Հայաստան: Սակայն խոստումներն այդպես էլ իրականություն չեն դարձել:
Թուրքիան որոշ ընդդիմադիր լրատվամիջոցներ գրում եմ, թե պայմանագրի չեղյալ հայտարարելու պատճառը Թուրքիայում տիրող հոգեբանական ծանր վիճակն է, և Գյուլերը որոշել է իր արխիվը չհանձել «Doğuş» հոլդինգին, որը տերը սերտ կապեր ունի Թուրքիայի նախագահ Էրդողանի հետ:
Նշենք, որ Panorama.am-ը նախօրեին հարցում է ուղարկել ՀՀ մշակույթի նախարարություն, թե արդյո՞ք քայլեր ձեռնարկվել են կամ կձեռնարկվեն Արա Գյուլերի արխիվը ձեռք բերելու ուղղությամբ: Պատասխան դեռ չենք ստացել:
Հիշեցնենք, որ 2013 թվականին Հայաստանի Ազգային պատկերասրահում բացվել էր լուսանկարչի աշխատանքների ցուցահանդեսը: Բացմանը ներկա էր նաև Արա Գյուլերը: Ցուցահանդեսում ներկայացված էր 100 աշխատանք, որոնք ցուցահանդեսի ավարտից հետո լուսանկարիչը նվիրաբերել էր Հայաստանի Ազգային պատկերասրահին:
Աշխարհահռչակ հայազգի լուսանկարիչ ծնվել է 1928 թ. Ստամբուլում՝ հայկական Բեյօղլու՝ Բերյայի թաղամասում: Իր կատարած լուսանկարներով միջազգային ճանաչում ձեռք բերած ներկայացուցիչներից է Թուրքիայում: 1951 թ. ավարտել է Կենդրոնական վարժարանը, իսկ լրագրությամբ սկսել է զբաղվել 1950 թ. «Նոր Ստամբուլ» թերթում: Այս տարիներին հայերեն թերթերում և գրական ամսագրերում հրապարակում է պատմվածքներ: Եղել է 1956 թ. «Time life», 1958 թ. «Paris-Match» և «Stern» ամսագրերի Մերձավոր Արևելքի ֆոտոթղթակիցը՝ միևնույն ժամանակ անդամակցելով «Մաղնում» գործակալությանը: 1961 թ. Անգլիայում լույս տեսնող «British journal of Photography Year book»-ը նրան ճանաչել է աշխարհի լավագույն 7 լուսանկարիչներից մեկը: 1962 թ. Գերմանիայում վաստակել է «Master of Leica» տիտղոսը, որն աշխարհում 38 հոգի ունի: Աշխարհի տարբեր ծայրերում հարյուրավոր ցուցահանդեսներ է բացել:
2004 թ. Ստամբուլի Տեխնիկական համալսարանի պատվավոր դոկտոր է: Պարգևատրվել է ֆրանսիական «Legion d’ honneur», 2005թ.` թուրքական «Grand prize of culture and art», 2009թ.` Նյու Յորքի «Lucie Award» մրցանակներով: Գյուլերը համարվում է Թուրքիայում ֆոտոնկարչության հիմնադիրը, ինչի համար էլ ստացել է «Ստամբուլի աչք» կամ «Ստամբուլի լուսանկարիչ» անունը: 2004թ-ից Ստամբուլի Տեխնիկական համալսարանի պատվավոր դոկտոր է: Նա 800.000 լուսանկարների հեղինակ է:
Տաղանդավոր արվեստագետը լուսանկարել է Բերթրան Ռասելից մինչև Ուինսենթ Չերչիլ, Առնոլդ Թոյնբիից մինչև Պիկասո, Սալվադոր Դալի, Մարկ Շագալ, Ալֆրեդ Հիչքոք, Թենեսի Ուիլյամս, Վիլյամ Սարոյան ու Փարաջանով ու բազմաթիվ հայտնի անձանց: Լուսանկարների մեծ մասը հատուկ հավաքածուով ցուցադրվել է Փարիզում` Ազգային գրադարանում, ԱՄՆ-ում` Նեբրասկա համալսարանի Շելդոն հավաքածուում, բացի այդ՝ նաև Բոսթոնում, Չիկագոյում, Նյու Յորքում:
2012-ի մարտին 2-ին Ստամբուլի Լյութֆի Քըրդար միջազգային կոնգրեսի պալատում մշակույթի և արվեստի գործիչներին պարգևատրման արարողության ժամանակ Էրդողանը աշխարհահռչակ լուսանկարիչ Արա Գյուլերից վերցրել է ֆոտոխցիկը և լուսանկարել նրան` որպես հարգանքի նշան: Արա Գյուլերն էլ կատակով հարցրել է, թե երբ կարող է վերցնել նկարները: Հենց այդ միջոցառման ժամանակ էր, որ Գյուլերը ճանաչվել է դարի լուսանկարիչ: Իսկ Էրդողանի` Գյուլերին լուսանկարելու պահը ֆիքսած լուսանկարը Թուրքիայում ճանաչվել էր ամենահաջողվածներից մեկը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Ուղեվարձերի գումարի ավելացման վերաբերյալ քաղաքապետարանի հրապարակած թվերը ծիծաղելի են ու ամոթալի. Բաբկեն Պիպոյան