Բաբկեն Պիպոյան. Սպառողների իրավունքների պաշտպանության ոլորտում հետընթաց կա
Սպառողի հիմնարար իրավունքներն են՝ տեղեկացված լինելու, անվտանգության, ընտրության, լսելի լինելու, վնասի փոխհատուցման, սպառողական ոլորտի կրթություն ստանալու, հիմնական պահանջմունքների բավարարման, առողջ շրջակա միջավայր ունենալու: Լրագրողների հետ հանդիպման սկզբում սպառողների իրավունքերը թվարկեց «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը:
«Սպառողների իրավունքների պաշտպանությունը մեր երկրում օրենքով սահմանված իրավունք է»,-ասաց ՀԿ նախագահն ու հիշեցրեց, որ դեկտեմբերի 10-ին ընդունված մարդու իրավունքների հռչակագիրը խորհրդատվական բնույթ ունի:
Նա ուշադրություն հրավիրեց մարդու իրավունքների վերաբերյալ մի քանի հոդվածների. օրինակ՝ հոդված 8-ը, որը սահմանում է՝ յուրաքանչյուր ոք սահմանադրությամբ կամ օրենքով տրված իրավունքները ոտնահարված լինելու դեպքում իրավասու է ազգային դատարանների միջոցով դրանք արդյունավետ կերպով վերականգնել:
«Մենք մեր երկրում բարոյական վնասի փոխհատուցում չունենք: Ասենք, մենք գնում ենք մթերք, բացում ենք, մեջը տեսնում ենք օտար մարմին՝ ասենք միջատ: Առավելագույնը, որ մենք կարող ենք անել, այդ մթերքը հետ տալն է: Օրենսդրությունը որևէ կերպ չի կարգավորում, հանգամանքը, որ մարդը ենթարկվել է սթրեսի, որը մարդու առողջության վրա ազդեցությունը հնարավոր է զգացել է տարիներ հետո»,-այսպիսի իրավիճակ նկարագրեց Պիպոյանն ու ավելացրեց, որ հայաստանյան իրավական դաշտը պետք է տանել նրան, որ մարդ կարողանա դատարանում վերականգնել իր խախտված իրավունքը: Պիպոյանն ասաց, որ երկար ժամանակ ինքը լռում էր այն մասին, որ հագուստը հետ չվերցնող տնտեսվարողին վարչական որևէ պատասխանատվություն չի սպառնում, ինչը արեց էկոնոմիկայի նախարարությունը:
Սպառողների իրավունքների առումով, Պիպոյանի գնահատմամբ, տարվա ընթացքում առաջընթաց չի գրանցվել:
«Այս տարին մեզ համար բավական ունիվերսալ ստացվեց, այն էլ՝ վատ իմաստով, առաջընթաց ունենալու փոխարեն` գնալով հետ ընկանք, նույնիսկ կայուն վատ վիճակում չմնացինք, քան նախորդ տարիներին էր»,-ասաց սպառողների իրավունքների պաշտպանությամբ զբաղվող ՀԿ նախագահը:
Նրա խոսքով, միշտ եղել են սպառողի իրավունքի ոտնահարման դեպքեր, որոնցից հետո որոշակի պետական կառույցներ որոշակի խնդիրների անդրադարձել են,սակայն այս տարի լիազոր մարմինները տեղից չշարժվեցին:
Ոչ պարենային ապրանքների ոլորտի մասին խոսելիս Պիպոյանն ասաց, որ վերահսկողությունն իրականացնում էր Էկոնոմիկայի նախարարության շուկայի վերահսկողության տեսչությունը:
«Տարվա ընթացքում տեղի ունեցան գազաբալոնների պայթյուններ, բացի պոպուլիստական հայտարարություններից ուրիշ ոչինչ տեղի չունեցավ: Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը որոշակի գործողություններ իրականացրեց, իսկ Էկոնոմիկայի նախարարությունը, որը հիմնական քաղաքականություն մշակողն էր, բացառապես անգործության էր մատնված»,-ասաց Պիպոյանը՝ ընդգծելով, որ իր նպատակը մեղադրանքներ հնչեցնելը չէ:
«Նույնիսկ, եթե տուգանք չէր կիրառվելու, գոնե կարելի էր իրականացնել հետևյալը. պարտադրել բոլոր գազալցակայաններին, որ վահանակների միջոցով հրապարակեն, թե ինչ ճնշման տակ կարելի է լիցքավորում իրականացնել և ինչ ջերմաստիճանում: Սպառողի համար էլ թեժ գիծ պետք է լիներ, որպեսզի խախտում նկատելու դեպքում սպառողը կարողանար զանգ կատարել։ Այս համակարգի ներդրումը կտաներ որոշակի ինքնակարգավորման»,-ասաց սպառողների շահերի պաշտպանը՝ հավելելով. «Էկոնոմիկայի նախարարությունը գերազանցեց ինքն իրեն, մեզ բոլորիս թողեց պետական վերահսկողությունից դուրս, որովհետև այս պահին փաստացի չի գործում շուկայի վերահսկողության պետական տեսչությունը, կառուցվածքային բարեփոխումներ տեղի ունեցան, որի արդյունքում աշխատակիցները հայտնվեցին կադրերի ռեզերվում, իսկ նոր ծառայությունն այդպես էլ չի ձևավորվում»:
Ինչ վերաբերում է Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի գործունեությանը, ապա Պիպոյանը նշեց, որ անուղղակի ապացուցվեց, որ այս կառույցը չի գործել. «Ընդամենը ՀԷՑ-ում փոփոխություններ տեղի ունեցան և էլեկտրաէներգիայի կորուստների ծավալը նվազեց, իսկ մինչ այդ հանձնաժողովն ասում էր՝ ամեն ինչ իդեալական է»:
Սննդամթերքի անվտագության պետական ծառայության մասին խոսելիս Պիպոյանը նշեց, որ գրանցված սննդային թունավորումների մասով ռեկորդ ունենք:
«Ես, համենայնդեպս, չեմ տեսել մտահոգություն: Աշխատաոճով գնալով նմանվում է Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովին: Ես չեմ տեսել սպառողամետ գործողություն»,-ասաց նա:
«Տարօրինակ թող չթվա, որ Մարդու իրավունքների պաշտպանության օրվա առթիվ պետք է ավելի շատ անդրադառնայինք Մարդու իրավունքների պաշտպանին ու նրա գրասենյակի գործունեությանը, բայց չեմ անդրադառնում, որովհետև դա հանրապետականների մենաշնորհն է դարձել: Բայց չեմ կարող ասել, որ նշված պրոբլեմներից որևէ մեկի դեպքում ՄԻՊ-ը կամ նրա գրասենյակը մեր կողքին են եղել: Հրապարակային արձագանքերում չեմ տեսել, որ այս թեմաններին անդրադարձ լինի, սկսած գազաբալոնների պայթյունից մինչև մանկապարտեզներում գրանցված թունավորումներ ու էլեկտրաէներգիայի թանկացման դեմ պայքար»,-ասաց Պիպոյանը:
