Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի առաջին հատվածն ամբողջությամբ համապատասխանում է միջազգային չափանիշներին
«Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցք» ներդրումային ծրագրի շրջանակներում ճանապարհային միջանցքի առաջին հատվածի (Տրանշ 1)՝ Երևան-Արտաշատ և Երևան-Աշտարակ հատվածների երկկողմանի երթևեկությունն այսօրվանից բաց է:
«Այս ճանապարհը ռազմավարական նշանակություն ունի որպես ենթակառուցվածք, որը նպաստելու է մեր տնտեսության մրցունակության բարձրացմանը: Հյուսիս-հարավ ճանապարհահատվածը պատմական Հայաստանի խաչմերուկային դիրքի վերականգման հիմնական գրավականներից մեկն է»,- լրագրողների հետ զրույցում ասաց Հայաստանի արդյունաբերողների և գործարարների միության նախագահ Արսեն Ղազարյանը:
Նրա խոսքով, ոչ միայն արագություն, ճկունություն է բերում, նաև եվրոպական չափանիշներին համապատասխան մայրուղի ունենալով՝ Հայաստանը մտնում է տրանզիտ փոխադրումների համակարգի մեջ:
Հայաստանի միջազգային փոխադրողների ասոցիացիայի նախագահ Հերբերտ Համբարձումյանն ասաց, որ այս ճանապարհը կօգտնի, որպեսզի ավտոտրանսպորտային բեռնափոխադրումները ժամանակին կատարվեն, բացի այդ Հյուսիս-հարավ ճանապարհը Հայաստանը կապում է արտաքին աշխարհի հետ:
«Հայաստանի ավտոտրանսպորտային բեռնափոխադրումների մեծ մասը բաժին է ընկնում ԱՊՀ, Միջին Ասիայի երկրներին: Հասկանալի է, որ դեպի հյուսիս և դեպի հարավ բեռնափոխադրումների համար այս կառույցը հսկայական նշանակություն ունի»,- նշեց նա:
«Տրանշ 1»-ի վարկային համաձայնագիրը կնքվել է 2009 թ-ի հոկտեմբերի 12-ին, որով նախատեսված էր Երևան–Աշտարակ 11,4 կմ երկարությամբ հատվածի վերակառուցումը և Երևան–Արարատ 38,1 կմ երկարությամբ հատվածի ճանապարհային անվտանգության բարձրացումը /Երևան-Արտաշատ 19,6 կմ հատվածի վերակառուցում/:
Ամբողջությամբ նորացվել է գոյություն ունեցող ծածկը՝ փոխարինվելով բետոնե ծածկով: Բարելավվել և արդիականացվել են ենթակառուցվածքները, ճանապարհային կահավորումը, անվտանգության և ջրահեռուցման համակագրերը, նորացվել և կարգավորվել են ճանապարհային նշանները, շարժման ուղղությունների ցուցանակները, ուղղորդող սյուները, արգելափակոցները, ճանապարհային գծանշումները: Երևան-Արտաշատ ճանապարհահատվածի երթևեկելի մասը 4 շարքից հասցվել է վեց շարքի:
«Հյուսիս-հարավ» ՊՈԱԿ-ի գլխավոր գործադիր տնօրեն Արթուր Սարգսյանն ասաց, որ այսօր տեղի ունեցավ «Տրանշ 1»-ի շուրջ 31 կմ երկկողմ երթևեկության բացումը, այս պահից սկսած մեկնարկում են ավարտական տեստավորման աշխատանքները, որոնց արդյունքում կիրականացվի նաև ընդհանուր աշխատանքների ամփոփիչ ընդունում-հանձնումը և կմեկնարկի մեկ տարվա երաշխիքային ժամկետը:
«Ճանապարհահատվածների արագությունը նախագծային 100-110կմ/ժ է: Ճանապարհահատվածներն իրենց որակով համապատասխանում են միջազգային չափանիշներին: Իհարկե, յուրաքանչյուր շինարարության մեջ լինում են թերություններ: Դրանք վերացվել են շինարարի հաշվին: Այսօր արդեն, ինչպես նշեցի, համապատասխանում է միջազգային չափանիշներին»,- նշեց նա:
Պատասխանելով հարցին, թե դժգոհություններ կան, որ Վրաստանում նմանատիպ բետոնե ծածկով ճանապարհներն ավելի որակով են, «դղդղկոց չկա», Ա.Սարգսյանն ասաց. «Բետոնի վրա սեյսմիկ կարեր են լինում, որոնք էլ թողնում են ձայնային էֆեկտներ: Երկու-երեք տարվա ընթացքում այդ կարերը լցվում են: Վրաստանում նման ճաապարհներ կառուցել են յոթ տարի առաջ: Բացի այդ՝ բարձր արագության տակ ձայներ չեն լսվում»:
Նա նշեց, որ բետոն ճանապարհները ունենում են 20-30 տարվա կյանք ի տարբերություն ասֆալտե ճանապարհների՝ 10-15 տարվա կյանք:
«Իհարկե, ասֆալտով ծածկված ճանապարհներն ավելի հարմարավետ են, բայց ավելի ծանր բեռների, արագության ճիշտ կառավարման, երկարակեցության առումով բետոնե ճանապարհներն են նախընտրելի: Բացի այդ, ցեմենտն արտադրվում է Հայաստանում, ներդրումային գումարները մտնում են հայաստանյան շուկա: Այս բոլորը մենք հաշվի ենք առել»,- ասաց «Հյուսիս-հարավ» ՊՈԱԿ-ի գլխավոր գործադիր տնօրենը:
Հյուսիս-հարավ «Տրանշ 1»-ի ընդհանուր ֆինանսավորման գումարը կազմում է 70 միլիոն դոլար: Այն իրականացվել է Ասիական զարգացման բանկի վարկային միջոցներով և ՀՀ համաֆինանսավորմամբ՝ ԱԱՀ-ի տեսքով (ընդհանուր գումարի 14 տոկոսի չափով):
Հայաստանում Ասիական զարգացման բանկի մշտական առաքելության տնօրեն Դեյվիդ Դոուլն ասաց, որ «Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի» ներդրումային ծրագիրը հաջողված է լինելու, սա սկիզբն է, սա առաջին քայլերից մեկն է: Ըստ նրա, ծրագիրը լինելու է շարունակական:
«Հայաստանի համար շատ կարևոր ծրագիր է, նաև միջազգային մասշտաբով: Այս ծրագիրը կապում է Հայաստանը տարածաշրջանին»,- նշեց նա:
Ճանապարհահատվածի նախագծումն իրականացրել է ֆրանսիական «Էջիս Բիսիոմ Ինտերնեշնլ» կազմակերպությունը: Շինարարը՝ իսպանական «Կորսան Կորվիամ Կոնսրուկսյոն ԷսԱ» կազմակերպությունն է: Ծրագրի կառավարման խորհրդատուն և շինարարության տեխնիկական հսկողությունն իրականացնող կազմակերպությունը ֆրանսիական «Սաֆեժ» և իսպանական «Էպտիա» ընկերությունների համատեղ ձեռնարկությունն է:
«Սաֆեժ-Էպտիա» համատեղ ձեռնարկության խմբի ղեկավար Բրոնիսլավ Դմիտրևիչն ասաց, որ որակի առումով ճանապարհը համապատասխանում է միջազգային չափանիշներին:
«Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի» ներդրումային ծրագիրը խոշոր ենթակառուցվածքային ծրագիր է, որի նպատակն է միջազգային բարձր ստանդարտներին բավարարող 556 կմ ընդհանուր երկարությամբ Մեղրի-Երևան-Բավրա ավտոճանապարհի միջոցով երկրի հարավը կապել հյուսիսի հետ՝ կրճատելով այն շուրջ 85 կմ-ով և հասցնելով մինչև 470 կմ-ի, իսկ ժամային առումով՝ 9-9,5 ժամից՝ 4,5 ժամի: Ռազմավարական կարևոր նշանակություն ունեցող այս ճանապարհի կառուցումը կապահովի Հայաստանի հարավային սահմանից դյուրին երթևեկը մինչև Վրաստանի սահման, ապա նաև դեպի Սևծովյան նավահանգիստներ, թույլ կտա իրականացնել եվրոպական չափանիշներին համապատասխանող բեռնափոխադրումներ և ուղևորափոխադրումներ, զարգացման լուրջ հնարավորություններ կընձեռի Հայաստանի հարավից հյուսիս ընկած բոլոր բնակավայրերին:
Ծրագրի իրականացման համար պայմանագրեր են կնքվել Ասիական զարգացման (ԱԶԲ) և Եվրոպական ներդրումային (ԵՆԲ) բանկերի հետ, որոնց համաձայն ծրագրի ավարտի թիրախային ժամկետներ են սահմանվել համապատասխանաբար 2017 և 2019 թվականները: Ծրագրի հաշվարկային արժեքը կազմում մոտ 1,5 միլիարդ ԱՄՆ դոլար: Ծրագիրը բաժանված է 5 տրանշերի: Շարունակվում են իրականացվել նաև բանակցային գործընթացներ միջանցքի հյուսիսային և հարավային հատվածների կառուցման նպատակով այլ դոնորների ներգրավման ուղղությամբ:
«Հյուսիս-հարավը մեր պատմական մետաքսի ճանապարհի վերագործարկումն է: Այն եղել է առևտրի, տնտեսական հարաբերությունների խաչմերուկ, կենտրոն: Մենք ցանկանում ենք վերականգնել այդ կենտրոնը, որը կարևոր տնտեսական նշանակություն ունի աշխարհի համար»,- ասաց Ա.Սարգսյանը՝ հույս հայտնելով, որ արդեն 2017-ի վերջին բոլոր հատվածները փակված կլինեն, զուգընթաց կընթանան շինարարական աշխատանքները՝ 8-10 կազմակերպության կողմից:
