Ձեր վստահելի աղբյուրը

Իսպանական «El Confidencial» պարբերականը հունվարի 14-ին հրապարակել է «Խավիարային քաղաքականության վե՞րջը» վերտառմամբ մի ծավալուն հոդված, որի հեղինակը՝ Դանիել Իրիարտեն, հանգամանորեն անդրադարձել է Ադրբեջանի ներկայիս տնտեսական և քաղաքական իրավիճակին:

Հոդվածի սկզբում հեղինակը անդրադարձել է նավթի գների անկման հետևանքով նավթից խիստ կախում ունեցող ադրբեջանական տնտեսության կրած վնասներին, ինչպես նաև՝ ադրբեջանական «մանաթ»-ի  կտրուկ արժեզրկմանը: Հոդվածագիրն արձանագրել է, որ ադրբեջանական տնտեսության մուտքերի իննսուն տոկոսը կախված է նավթագազային արդյունաբերությունից:

«Եթե նավթի գինը չբարձրանա, ապա 2016 թվականին կավելանա Ալիևի ռեժիմի անվստահությունն իր ուժերի նկատմամբ և հնարավոր է, որ առավել անհանդուրժողական վերաբերմունք ցուցաբերվի ցանկացած տեսակի ընդդիմության կամ ներքին քննադատության նկատմամբ«,-նշվում է հոդվածում:

Ըստ հեղինակի տվյալների՝ տնտեսական պայմանների վատթարացման հետևանքով, Ադրբեջանը նախատեսում է փակել իր դեսպանությունները և առևտրային գրասենյակները Կոլումբիայում, Ուրուգվայում և Կուբայում, ինչպես նաև պատվո-հյուպատոսությունները Ջենովայում, Բրատիսլավայում, Սանտա Ֆեում և Խարկովում: Նաև, անորոշ ժամանակով, հետաձգվել է դիվանագիտական ներկայացուցչությունների բացումը Թայլանդում, Աֆղանստանում, Իրաքում և Օմանում:

Հոդվածագրի համոզմամբ՝ տնտեսական դեֆիցիտը կարող է նաև մեծ ազդեցություն ունենալ «խավիարային դիվանագիտության» վրա, այլ կերպ ասած՝ հանրային հարաբերություններում (PR) նավթադոլարների այն ահռելի ներդրումը, որն իրականացնում է Իլհամ Ալիևի ռեժիմը իր իմիջը «մաքրելու» համար, որն ըստ բազում աղբյուրների, ինչպիսիք են օրինակ՝ Transparency International-ը և Human Rights Watch-ը, համարվում է աշխարհում ամենակոռումպացվածներից և ռեպրեսիվներից մեկը:

Հոդվածի երկրորդ մասի համաձայն, այդուհանդերձ Ադրբեջանի PR քարոզարշավներն արձանագրել են որոշ հաջողություններ, ինչպիսիք են, ասենք, Եվրատեսիլ 2012-ը, կամ անցած ամառվա Եվրոպական խաղերը: Սակայն, որպեսզի խուսափի երկրի վիճակի մասին «անհարմար»  գնահատականներից, Ալիևի ռեժիմն արգելել էր Amnesty International-ի ներկայացուցիչների և The Guardian-ի թղթակիցների մուտքն Ադրբեջան: Այս տարի Բաքուն կփորձի կրկնել իր «հաջողությունները» հյուրընկալելով  Ֆորմուլա 1-ի եվրոպական Gran Prix-ն:

Միայն ԱՄՆ-ում նախորդ մի քանի տարիների ընթացքում, PR նպատակներով,   ադրբեջանական կառավարությունը ծախսել է միլիոնավոր դոլարներ: Այդ ամենը կարգավորում է հիմնականում «Ադրբեջան-Ամերիկա ալիանս»-ը, որը թեպետ համարվում է նոմինալ անկախ մարմին, սակայն բոլորի համար պարզ է, որ այն գործնականում գործում է, որպես  Ալիևի ռեժիմի լոբբիստ:

Նմանատիպ մի կազմակերպություն է Ադրբեջանի եվրոպական միությունը, որի գլխամասը գտնվում է Լոնդոնում: Այս երկու կազմակերպությունները ղեկավարվում են, համապատասխանաբար,  Անար Մամմադովի և Տալե Հեյդարովի կողմից: Վերջիններս հանդիսանում են տրանսպորտի նախարարի և արտակարգ իրավիճակների նախարարների զավակները: Համաձայն Բաքվում ԱՄՆ դեսպանության դիվանագիտական խողովակների, որոնք հայտնվել են Վիքիլիքսում, «այս կազմակերպությունները ներկայանում են որպես պրոմոցիայով զբաղվող անկախ խմբեր, սակայն այն կետերը, որոնք նրանք առաջ են մղում, հիմնականում և մեծապես արտացոլում են Ադրբեջանի կառավարության նպատակները և շահերը»:

Ադրբեջանցի պաշտոնյաներն հենց իրենք, այս քաղաքականությունն անվանում են «խավիարային դիվանագիտություն»: Այն իրականացվում է նվերների, «մատուցած ծառայությունների դիմաց վճարումների», ինչպես նաև ձկնկիթների, մետաքսե գորգերի, ոսկե և արծաթե իրերի, խմիչքների, կամ պարզապես՝ փողի նվիրատվության տեսքով:

Վերոնշյալ եզրույթը, ինչքան էլ որ զարմանալի է,  կիրառելի է նաև Եվրոպայի խորհրդի դեպքում, որի որոշ անդամների դիրքորոշումները տարօրինակ կերպով համընկնում են պաշտոնական Բաքվի տեսակետներին, իսկ որոշ դեպքերում էլ, նրանք՝ դառնում են այդ տեսակետների տարածողն ու պաշտպանը:

Հոդվածը եզրափակվում է Ադրբեջանում տիրող մարդու իրավունքների ահագնացող ոտնահարումների և քաղաքական ձերբակալումների հանգամանալից նկարագրով: Հոդվածագիրը ամփոփում է, որ չնայած այս ամենին, շատ եվրոպական պետություններ ձև են անում թե տեղյակ չեն, թե ինչ է կատարվում Ադրբեջանում, եզրակացնելով, որ դրա միակ պատճառն այն է, որ իրականում այսօր ոչ ոք չի ուզում նոր ճգնաժամ, նոր լարվածություն, կամ նոր Լիբիա, Սիրիա:

Լուսանկարը` «El Confidencial-ի»