Իրանի տնտեսության վիճակը՝ պատժամիջոցների վերացման նախաշեմին
Իրանն ու «5+1 խումբը» տարիներ ի վեր բազմաթիվ մարտահրավերներ հաղթահարելուց հետո ի վերջո միջուկային խնդրի շուրջ ձեռք բերեցին համաձայնություն, որը ենթադրում է Եվրամիության, Միացյալ Նահանգների, ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի և Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության կողմից Իրանի նկատմամբ սահմանված պատժամիջոցների վերացում:
Բանն այն է, որ Իրանի ժողովրդի բարեկացության և երկրի անվտանգության ապահովման համար նախատեսված միլիարդավոր դոլարներն անցած տարիների ընթացքում ծախսվել են ուրանի հարստացման հաստատությունները, Արաքի ծանր ջրի ռեակտորը, Ֆորդուի կայանն ու այլ միջուկային հաստատություններ կառուցելու և շահագործելու համար:
Իրանի փորձագիտական շրջանակների համոզմամբ՝ նախագահ Հասան Ռոհանին իր քաղաքական ընդդիմախոսներին նախ պետք է պարզաբանի, թե ուրանի հարստացման աշխատանքների, Արաքի ծանր ջրի ռեակտորի աշխատանքների կասեցման դեպքում վերոնշյալ հաստատություններն արդյո՞ք պիտանի են լինելու շահագործման, ո՞վ պետք է պատասխանատվություն կրի միլիարդավոր դոլարներն անարդյունավետ օգտագործելու համար. Ռոհանիի՞, թե՞ Ահմադինեժադի կառավարությունը, կամ գուցե նախորդ գումարման Մեջլի՞սը:
Երկար տարիներ պատժամիջոցների պայմաններում տնտեսական մեծ վնասներ կրած իրանական հասարակությունը լուրջ սպասելիքներ ունի միջուկային համաձայնությունից: Հետևաբար պատժամիջոցների վերացումից հետո իրանցիները գործող իշխանություններից պահանջելու են արագ վերականգնել նախորդ իշխանությունների վարած «միջուկային քաղաքականության» պատճառով կաթվածահար եղած տնտեսությունը: Կկարողանա՞ Ռոհանիի կառավարությունը բավարերել տնտեսական հրաշքներ գործելու հասարակության ցանկությունը:Շ
Այն որ տնտեսական պատժամիջոցների վերացմամբ՝ Իրանը վերջապես կկարողանա կրկին դառնալ նավթի և գազի համաշխարհային շուկայի մասնակից և վերականգնել Եվրոպայի և Միացյալ Նահանգների հետ ունեցած երբեմնի առևտրային կապերը, կասկածից վեր է, սակայն մինչ արտաքին աշխարհի հետ ունեցած խնդիրների կարգավորումը, Իրանի իշխանությունները պետք է կարգավորեն առնվազն վերջին 10-15 տարվա ընթացքում երկրի ներսում առաջացած բազմաթիվ խնդիրները:
Իրանում ներկայում ավելի քան յոթ միլիոն գործազուրկ կա, տնտեսության թիվ մեկ խնդիրը լճացումն է, բազմաթիվ գործարաններ (հատկապես ավտոմեքենաներ արտադրողները) չեն կարողանում իրացնել արտադրված ապրանքը, Իրանի արդյունաբերական ապրանքները առաջիկա տարիներին դժվար թե կարողանան մրցունակ լինել միջազգային շուկաներում, պետության պարտքը կազմում է 540 միլիարդ դոլար:
Իսկ որ փետրվարի 26-ին Իրանում կայանալիք Մեջլիսի 10-րդ գումարման ընտրությունների նախաշեմին պահպանողական թևը ներկայացնող քաղաքական ուժերը կփորձեն շահարկել երկրի ներսում առկա խնդիրները, որևէ կասկած չի հարուցում:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Եթե Ադրբեջանը վստահ է, ինչո՞ւ է դատական գործընթացները դադարեցնելու մասին գաղափար առաջ քաշում