Ձեր վստահելի աղբյուրը

Freedom House միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հրապարակել է «Ազատությունն աշխարհում 2016» ամենամյա զեկույցը, որում ամփոփված է ժողովրդավարական ազատությունների վիճակը աշխարհի 195 երկրներում և 15 տարածքներում 2015 թվականին:

Ինչպես նախորդ տարիներին, ամենամյա այս զեկույցում պետությունները դասակարգված են երեք խմբերում` «ազատ», «մասամբ ազատ» և «անազատ»՝ հիմք ընդունելով «քաղաքական իրավունքներ» և «քաղաքացիական ազատություններ» ինդեքսներով ստացած միավորները: Միավորների սանդղակը 1-7 է, որտեղ 1-ը ժողովրդավարության առավելագույն մակարդակն է, իսկ 7-ը` վերջինիս բացակայությունը:

Այս տարի զեկույցը վերնագրվել է «Անհանգիստ դիկտատորներ, անկայուն ժողովրդավարություններ. Ազատությունն աշխարհում ճնշման տակ է»:

Հեղինակները պնդում են, որ «արդեն 10-րդ անընդմեջ տարին է, ինչ ազատությունն աշխարհում նահանջում է»:

«2015-ին միմյանց հաջորդող ճգնաժամերը նպաստեցին ժողովրդավարական երկրներում այլատյացության մակարդակի աճին, խաթարեցին բնական պաշարների արտահանման վրա հենված տնտեսությունների կայունությունը և պատճառ հանդիսացան ավտորիտար պետություններում այլակարծության դեմ ավելի կատաղի ճնշումների համար»,-գրում են զեկույցի հեղինակները:

«Ազատությունն աշխարհում 2016» զեկույցում Հայաստանը «Քաղաքական իրավունքների» և «Քաղաքացիական ազատությունների» ինդեքսներով ստացել է համապատասխանաբար՝ 5 և 4 միավորներ, որոնց միասնական (միջին) ինդեքսը կազմել է 46 միավոր: Այսպիսով, ինչպես և նախորդ տարի, Հայաստանը այս տարի ևս դասակարգված է «մասամբ ազատ» երկրների շարքում: Նույն խմբում է դասակարգված նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը` ստանալով միջինացված 33 միավոր: Երկու պետությունների դեպքում էլ կազմակերպության փորձագետները ժողովրդավարական հետընթացի միտումներ չեն արձանագրել:

Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանը առաջնային դիրքում է հետխորհրդային մի շարք երկրների հետ համեմատած: Այսպես` Ռուսաստանը, Ղազախստանը, Բելառուսը, Ադրբեջանը, Թուրքմենստանը, Տաջիկստանը, Ուզբեկստանը զեկույցում ստացել են նվազագույն միավորներ` դասվելով «անազատ երկրների շարքում», ընդ որում Ուզբեկստանը համարվել է «վատերի մեջ վատթարագույնը»: Հայաստանի հետ «մասամբ ազատ» երկրների կատեգորիայում են նաև Մոլդովան, Ուկրաինան, Վրաստանը և Ղրղզստանը, ընդ որում Մոլդովան, լինելով «ընտրովի ժողովրդավարություն», հետընթաց է արձանագրել:

Զեկույցի համաձայն, ինչպես նախորդ տարի, այս տարի ևս, ժողովրդավարության առումով հետընթաց են արձանագրել հատկապես Ադրբեջանը և Թուրքիան: «Անազատ» կատեգորիայում հայտնված Ադրբեջանի պարագայում փորձագետները նշել են, որ 2015-ի խորհրդարանական ընտրությունները Իլհամ Ալիևը օգտագործեց «Արևմուտքին ատամները ցույց տալու համար»: