Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Կուսակցություն ստեղծելու հետ կապված աշխատանքները բավական առաջ են գնացել: Այս պահին ես ուղղակի պատրաստ չեմ հրապարակելու, որ ստեղծվում է, բայց կլինի»,- նախօրեին տված հարցազրույցում Ազգային ժողովի պատգամավոր, նախկին արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը նման հայտարարություն է արել, և ըստ էության, առաջիկայում ակտիվ քաղաքական դերակատարության հայտ է ներկայացրել:

Տեղի ունեցածում որևէ արտառոց, նույնիսկ՝ աննախադեպ բան չկա: Նախկին նախարար Օսկանյանը մինչ այս առնվազն երկու նման հայտ ներկայացրել է, և մեծ հաշվով երկուսում էլ տապալվել է: Բոլոր հիմքերը կան, որ այս դեպքում ևս նրա քաղաքական հեռանկարներին որոշակի թերահավատությամբ վերաբերելու համար:

Գուցե պարոն Օսկանյանը հերքի, սակայն ներքաղաքական ակտիվության առաջին հայտը նա ներկայացրել էր դեռևս 2006 թվականին: Շատերն, անշուշտ, չեն հիշի, որ այդ ժամանակ արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը, ով մինչ այդ զբաղված էր բացառապես դիվանագիտական գործունեությամբ և կառավարության ընդամենը տեխնիկական անդամ էր (կառավարութան նիստերին մեծամասամբ չէր էլ մասնակցում), հանկարծ սկսեց հրապարակային ելույթներում անդրադառնալ  ներքաղաքական օրակարգին:

Այդ օրերին մամուլը նշում էր, որ արտառոց դրսևորման արմատները թաքնված են Ռոբերտ Քոչարյանի քաղաքական ծրագրերում: Մասնավորապես նշվում էր, որ Քոչարյանը մտադիր է ռուսական ձևաչափը տեղայնացնել Հայաստանում: Դրա համար անհրաժեշտ էր որևէ լոյալ գործիչ, ով կհամաձայնի աշխատել ձևական նախագահ, և քաղաքական հենք՝ վարչապետ դառնալու և իշխելը շարունակելու համար: Փաստացի Վարդան Օսկանյանը համաձայնել էր այդ դերակատարությանը և այս կապակցությամբ ուղիղ հարցին, թե «Ձեզ կարելի՞ է դիտարկել, որպես նախագահի թեկնածու կամ մրցակից արդեն իսկ հայտնի թեկնածուներին» հերքում չէր տվել: Ի պատասխան նա խոսել էր երկրում անցկացված ընտրությունների որակի մասին և նշել. «15 տարվա փորձն իսկապես բավարար է ակնհայտ դարձնելու բոլոր թերություններն ու խնդիրները: Չենք կարող մենք մեր աչքերը փակել և արհամարհել այս ամենը: Քաղաքական ուժերն իրենց պլատֆորմային լուծումները պետք է տան բոլոր խնդիրներին»: 

«Այդ ամենը» Վարդան Օսկանյանն «արհամարեց» ճիշտ այն պահին, երբ 2007 թվականի խորհրդարանական ընտրություններում ՀՀԿ-ին հաջողվեց մեծամասնություն ձևավորել գալիք Ազգային ժողովում, «պլատֆորմային լուծումներ» ունեցող կուսակցություններից ԲՀԿ-ն ու ՀՅԴ-ն ՀՀԿ-ի հետ կոալիցիա կազմեցին, իսկ այդ պահին գործող նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը շնորհավորելու համար անձամբ այցելեց ՀՀԿ-ի գրասենյակ:

Վարդան Օսկանյանի երկրորդ գալուստը մարտավարական առումով մի փոքր այլ էր: Եթե 2000-ականների երկրորդ կեսին նա հանդիսանում էր իշխանության ներկայացուցիչ և ապավինում էր վարչական ռեսուրսին ու ներիշխանական ինտրիգներին, ապա 2010-ականների սկզբին ստիպված էր հանդես գալ թունդ ընդդիմադիրի և օրվա իշխանության սուր քննադատի դիրքերից: Տևական ժամանակ հրապարակային ելույթներից հետո նա ի վերջո հանգրվանեց ԲՀԿ-ում և այդ կուսակցության ցուցակով 2012-ին դարձավ պատգամավոր: Ըստ որում՝ մամուլն այդ ժամանակ պնդում էր, որ ԲՀԿ-ում Վարդան Օսկանյանը ներկայացնելու է Ռոբերտ Քոչարյանի «գիծը», ավելին՝ նա պատրաստվում էր 2013-ի նախագահական ընտրություններին: Որպես այդպիսին՝ նշված պնդումները Վարդան Օսկանյանն այդպես էլ չհերքեց, և ըստ ամենայնի, նա պատրաստվում էր, կամ նրան պատրաստում էին ԲՀԿ-ի ունեցած ռեսուրսի միջոցով կապիտալիզացնել:

Սակայն ուրբաթը շաբաթից շուտ եկավ, և հերթական անգամ Վարդան Օսկանյանի ծրագրերը դեռևս չսկսված տապալվեցին. նրա նկատմամբ հարուցվեց քրեական գործ, որտեղ նշվում էր, որ Օսկանյանի անձնական հաշվեհամարին է հայտնվել բարեգործության համար նախատեսված մի կլորիկ գումար: Իշխանություններին անխնա քննադատող և օրինականություն ու արդարություն քարոզող նախկին արտգործնախարարը չհերքեց այդ փաստը, բայց գործը որակեց քաղաքական: Ոմանք գուցե կիսեն պարոն Օսկանյանի այդ պնդումը, և համերաշխություն հայտնեն նրան, բայց իրավիճակի ողջ զավեշտն այն է, որ Օսկանյանն ուզում էր քաղաքականություն խաղալ, ուստի պետք է հարմարվեր այդ կանոններին և, առնվազն, պահարանում կմախքներ չհավաքեր:

Ինչևէ, Օսկանյանի նախագահական հավակնությունները 2013-ին էլ ի չիք դարձան, և պրոցեսը թևակոխեց հաջորդ փուլ: Նախկին արտգործնախարարը հույս ուներ ռեաբիլիտացիայից հետո մարտի բռնվել, այս անգամ՝ արտահերթ ռեժիմով: Ճիշտ դա էին պահանջում հայտնի եռյակի ուժերը 2015-ին: Ըստ որում՝ Վարդան Օսկանյանը պարտաճանաչ մասնակցում էր եռյակի հանրահավաքներին: Սակայն հետագայում պարզվեց, որ եռյակի առանցքը համարվող Գագիկ Ծառուկյանը երկրի ներսում ցնցումներ առաջ բերելու հետ կապված որոշակի վերապահումներ ունի, ինչով էլ, ըստ էության, հօդս ցնդեցրեց պարոն Օսկանյանի հավակնությունները:

Այժմ երբ դաշտում քաղաքական կոնֆիգուրացիան քիչ թե շատ պարզ է, և ակնհայտ է, որ այնտեղ Վարդան Օսկանյանն ու նրա հիպոթետիկ «տանիքը» տեղ չունեն, նախկին արտգործնախարարը փորձում է մեկ անգամ ևս մտնել նույն գետը: Այս անգամ նա փորձում է իշխանությունը գրոհել ոչ թե ներսից կամ փողոցից, այլ՝ թիկունքից: Դրա համար անհրաժեշտ է կուսակցություն, որտեղ որոշում կայացնողը կլինի ինքը և ոչ մի դեպքում իշխանության հետ կոմպրոմիսի չի գնա (ինչպես վարվեց Գագիկ Ծառուկյանը), և մի անտեսանելի ուժի ազդեցություն՝ իշխանության ներսից որոշակի ազդեցիկ գործիչների կուլիսային աջակցությունն ու լոյալությունը ստանալու համար:

Մեկ այլ գործչի դեպքում կարելի էր հանգիստ հետևել գործընթացին՝ ակնկալելով սուր պայքար, բայց, քանի որ պարահրապարակ այս անգամ ևս Վարդան Օսկանյանն է մտել, կարելի է կանխատեսել, որ ականատես ենք լինելու հերթական ֆիասկոյին: Ընդ որում՝ ֆիասկոն սկսվեց հենց երեկվա հարցազրույցից, որտեղ Վարդան Օսկանյանն իրեն բնորոշ ոճով այնքան իրարամերժ պնդումներ արեց, որ նրա հայտին լուրջ վերաբերելն արդեն իսկ անիմաստ է:

ՀԳ. Օսկանյանի քաղաքական հեռանկարների հանդեպ թերահավատությունը սնվում է հատկապես այն իրողությամբ, որ նա որպես ինքնուրույն քաղաքական սուբյեկտ, որպես քաղաքական կողմ հանդես գալու համար չունի և ոչ մի ռեսուրս` ոչ քաղաքական, ոչ էլեկտորալ, ոչ թիմային և ոչ էլ այսպես կոչված իմիջային: Այս մասին ավելի մանրամասն՝ հաջորդիվ: