Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հայաստանի Աշխատանքային օրենսգրքում կատարված վերջին փոփոխությունների միջոցով առավել պարզեցվել է աշխատանքային հարաբերությունների կարգավորման ոլորտը, առավել մեծ հնարավորություն է տրվել գործատուին և աշխատողին ինքնուրույն կարգավորել հարաբերությունները, վերացվել են տարընթերցումները: Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀ առողջապահության նախարարի խորհրդական, նախկին աշխատանքի պետական տեսչության իրավական վերահսկողության բաժնի պետ Վարազդատ Դանիելյանը: Նա մասնակցում էր Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի ուսումնահետազոտական կենտրոնի և ՀՀ բանկերի և ֆինասավարկային կազմակերպությունների ճյուղային արհմիության կողմից «ՀՀ Աշխատանքային օրենսգրքում 2015 թ. հոկտեմբերի 22-ին կատարված փոփոխությունների և լրացումների մասին» թեմայով կազմակերպված սեմինարին:

Վարազդատ Դանիելյանի ներկայացմամբ, օրենսգրքում կատարված փոփոխություների հիմքում երեք հիմնական պայման է դրված՝ օրենսգրքում առկա 27 հոդվածը համապատասխանեցնել Եվրոպական սոցիալական խարտիայի պահանջներին, մի շարք հոդվածներ, դրույթներ, որոնք տարբեր մարդկանց կողմից տարբեր կերպ էին մեկնաբանվում, հստակեցնել, իրավակիրառական պրակտիկայում առկա խնդիրները լուծել օրենսդրական ճանապարհով:

Փոփոխությունների արդյունքում, ըստ Վ.Դանիելյանի, 10 հոդված համապատասխանեցվեց Սոցիալական խարտիային. «Իսկ մնացած հոդվածներում փոփոխություններ չկատարվեց՝ հաշվի առնելով մեր  տնտեսության այսօրվա վիճակը,  աշխատանքային ոլորտում առկա իրավիճակը: Այդ փոփոխությունները որոշակի բեռ կավելացնեին գործատուների վրա, ինչն էլ իր հերթին նյութական խնդիրներ  կառաջացներ»:

Նա նաև նշեց, որ փոփոխությունների արդյունքում ավելացել է աշխատանքի էական պայմանների շրջանակը, աշխատանքային պայմանագրի տեսակը փոփոխելու գործատուի իրավունքը:

«Նախկինում կար կարգավորում, որ բոլոր դեպքերում պետք է աշխատողներին ծանուցվեր էական պայմաններ փոխելու դեպքում: Հիմա առավել բարենպաստ պայման է սահմանվել. այն դեպքում, երբ աշխատողի պաշտոնը, աշխատավարձն է բարձրանում, պետք չէ ծանուցել, որովհետև  ակնհայտ բարենպաստ է աշխատողի համար, ինչու սպասել մինչև ծանուցման ժամկետի լրանալը: Եթե այլ էական պայման չի փոխվում՝ օրինակ աշխատաժամանակի ռեժիմ և այլն, միանգամից համաձայնագրով այդ պայմանները փոխվում են»,- մանրամասնեց Վ.Դանիելյանը:

Առավել հստակեցվել է աշխատանքային հարաբերությունների ծագման հիմքերը, աշխատողը կարող է աշխատանքի ընդունվել կամ պայմանագրով կամ գործատուի հրամանով՝ առանց պայմանագիր կնքելու: Երկու դեպքում էլ, ըստ նրա, սահմանվել են նույն պայմանները:

«Կարևոր փոփոխություն է այն, որ եթե մինչ այս փոփոխությունները գործատուն երեք ամսով փորձաշրջան էր նշանակում, մինչև փորձաշրջանի ժամկետի լրանալը կարող էր լուծել պայմանագիրն առանց բացատրելու, թե ինչ աշխատողի փորձաշրջանը չի գնահատում բավարար, հիմա պարտավոր է նշել երեք-չորս պայման, որ ինքը կարևորում է փորձաշրջանի ժամանակ: Եթե այդ պայմաններն աշխատողը չապահովի, նոր գործատուն կարող է այդ հիմքով լուծել պայմանագիրը»,- ասաց Վ. Դանիելյանը:

Նա նաև տեղեկացրեց, որ 2017 թվականի հունվարի 1-ից աշխատանքային գրքույկները դուրս կգան գործածությունից, այսինքն 2017 թվականի հունվարի 1-ից, ով աշխատանքի ընդունվի, նրանից աշխատանքային գրքույկ այլևս չեն պահանջելու:

«Այսօր աշխատանքային գրքույկները, ըստ էության, չեն կատարում այն դերը, որ պետք է կատարեն: Օրինակ՝ անձն անցնում է կենսաթոշակի, գրքույկում ներառված են բոլոր աշխատանքային ստաժները, բայց կենսաթոշակ նշանակող մարմինը ասում է՝ գնա և բոլոր աշխատանքային վայրերից տեղեկանքներ բեր: 2017-ի հունվարի 1-ից այդ ամբողջը ներառվելու է համապատասխան լիազոր մարմնի բազայում:  Այս տարվա  հոկտեմբերին պետք է որոշում ընդունվի, թե որ մարմինն է ճանաչվելու լիազոր մարմին, որին պետք է դիմի անձը և երեք օրվա ընթացքում ստանա ամբողջական տեղեկատվություն իր աշխատանքային ստաժի վերաբերյալ: Այսինքն, ամբողջ տեղեկատվությունը կլինի մեկ բազայում, քաղաքացին կազատվի մի շարք հոգսերից, նաև կպակասի գործատուի փաստաթղթաշրջանառությունը»,- ասաց նա:

Վ.Դանիելյանի ներկայացմամբ, փոփոխությունների արդյունքում նաև կարգավորվել է մինչև 14 տարեկան երեխաների աշխատանքը, որը նույնպես Սոցիալական խարտիայի պահանջ էր. «Երեխաները նկարահանվում են   հեռուստասերիալներում, ներգրավվում մարզահամերգային միջոցառումներում: Այժմ նախատեսված են այն ոլորտները, որտեղ կարող են երեխաների աշխատանքն օգտագործել, շաբաթական, օրական քանի ժամ կարող են աշխատել, ովքեր կարող են նրանց անունից կնքել պայմանագիր»:

Փոփոխություններից հետո այսուհետև էլեկտրոնային եղանակով գործատուն և աշխատողը  կարող են կնքել աշխատանքային պայմանագիր. քաղաքացին գտնվում է այլ երկրում, գործատուն ուզում է, որ նա  իր մոտ աշխատի, էլեկտրոնային կարգով կարող են կնքել  պայմանագիր:

ՀՀ բանկերի և ֆինանսավարկային կազմակերպությունների աշխատողների արհեստակցական կազմակերպությունների ճյուղային հանրապետական միության նախագահ Լաուրա Հակոբյանն ասաց, որ այսօրվա սեմինարի նպատակն է բանկային համակարգի աշխատողներին  ծանոթացնել Աշխատանքային օրենսգրքում  2015 թ. հոկտեմբերի 22-ին կատարված փոփոխությունների հետ:

«Միայն իրազեկված լինելով՝  կարող են լուծել իրենց խնդիրները: Այն, ինչ առաջարկվում է օրենքով, իրագործելու դեպքում շատ ավելի լավ կապրենք: Ուղղակի երբեմն այդ օրենքները չեն գործում: Դրա պատճառներից մեկն այն է, որ գործատուն, աշխատողն իրազեկված չի լինում»,- նշեց նա:

Սեմինարի մասնակիցներին՝ բանկերի, «Հայինկասացիա»-ի, վարկային կազմակերպությունների աշխատակիցներ, բաժանվելու են հարցաթերթիկներ, որոնք պետք է լրացնեն՝ նշելով, թե էլ ինչ թեմաներով կցանկանան կազմակերպվեն սեմինարներ, կլինի նաև բլից հարցեր՝ հասկանալու, թե ինչպես են ընկալել այս սեմինարի թեման: Լ. Հակոբյանի խոսքով, լինելու են նաև մրցանակներ: