Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ստոկհոլմի համալսարանի միջազգային իրավունքի պրոֆեսոր Օվե Բրինգը երկար տարիներ հետևել է հայկական հարցին և այսօր այսօր Երևանում ընթացող «Ընդդեմ ցեղասպանության հանցագործության» երկրորդ գլոբալ ֆորումում հայտարարեց, որ պատմությունը որոշակի դասեր ունի:

Ցեղասպանություն երևույթը, ըստ պրոֆեսորի, հին պատմություն ունի, թեպետ այդ երևույթի մասին խոսակցությունները տարբեր հարթակներում ի հայտ եկան ավելի ուշ ժամանակներում:

«Հայերը ստիպված մահվան երթով գնացին անապատներ, որտեղ միլիոն ու կես մարդ մահացավ», -հայտարարեց պրոֆեսոր Բրինգը:

Նա հիշեցրեց, որ Ռաֆայել Լեմկինը երբ սկզբնավորեց ցեղասպանությունը եզրույթը, այդուհանդերձ Նյուրնբերգյան դատարանն իր վճռում խուսափեց այդ բառն օգտագործել` դեպքերը համարելով «մարդկության դեմ հանցագործություն»:

«Անպատժելիության ռիսկեր է պարունակում հանցագործությունը չճանաչելը: Երիտթուրքերը նպատակ ունեին, որ համասեռ ազգ լինեն և այդ էր պատճառը, որ հայերի մասսայական տեղահանում սկսեց: Արդարադատությունը պահանջարկ չունեցավ, և որոշ անհատներ միայն պատժվեցին, ազգայնական զգացմունքները գերակշռեցին», -հայտարարեց Բրինգը` նկատելով, որ միջազգային ասպարեզում հարցը քաղաքական նկատառումներից ելնելով անտեսվեց:

Նա հիշեցրեց Հիտլերի հայտնի արտահայտությունը` «Ո՞վ է այսօր խոսում հայերի ոչնչացման մասին» ու նկատեց, որ այդ հայտարարւոթյունը չպետք է ընկալվի հղում ապագայում հրեաների ողջակիզմանը, այլ պետք է նկատել, որ անպատժելիությունը գերակշռեց:

«Եթե արձագանքներ լինեին ցեղասպանությանը և պատժվեին այն կատարողները, ապա Հիտլերը դժվարություններ կունենար վկայակոչել դա: Սարսափելի պրակտիկաները պետք է դատապարտվեն և դատարաններում պատժվեն, որպեսզի կանխվեն», -հավելեց Բրինգը:

Նա ընդգծեց, որ Միջազգային դատարանի կանոնադրության մեջ նույնպես ցեղասպանություն հանցանքը նշվում է որպես ռասսայական էթնիկ խմբի նկատմամբ կատարված հանցանք, իսկ երիտթուրքերի կառավարությունը մտադրություն ուներ ոչնչացնել հայերին:

«Կան տարբեր փաստեր, որոնք ապացուցում են ցեղասպանությունը, հետևաբար թուրքական ժխտողականությունը անհասկանալի է: Իրավական համակարգը չի պատկանում իրավաբաններին և դատավորներին, դա մեզ բոլորիս է պատկանում, հանրային կարծիքը մեծ դեր ունի դատավորների կարծիքի ձևավորման հարցում: Եթե արագ շարժվենք, կարող ենք կանխել հետագա նման իրավիճակը»,-հայտարարեց պրոֆեսորը: