Կրթության նախարարը առաջարկում է առանձնացնել՝ միասնական քննություններ, պետպատվեր, մրցույթ
Կրթության, գիտության դաշնակցական նախարար Լևոն Մկրտչյանը, ճիշտ է, հեղափոխական կուսակցության անդամ է, բայց կրթության ոլորտում հեղափոխություն անելուն կողմ չէ։ «Կրթական համակարգը նոր ցնցումների, նոր ջարդի այլևս չի դիմանա, մենք պետք է փորձենք եղածը չքանդենք և եղածի վրա ավելացնենք», -այսօր Ազգային ժողովում բյուջետային քննարկումների ժամանակ հայտարարեց ԿԳ նախարար Լևոն Մկրտչյանը։
Մկրտչյանն այսպես արձագանքեց ԱԺ պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի հայտարարություններին, երբ վերջինը ասաց, որ Հայաստանի կրթության համակարգում հեղափոխական փոփոխություններ անելու անհրաժեշտություն կա։
Մասնավորապես, պատգամավորն առաջարկում է բուհերում դասից անհարգելի բացակայող ուսանողներին պատժել՝ նրանցից գումարներ գանձելով, ինչպես Կանադայում է։ Պատգամավորը վստահ է, որ դա կվերացնի բուհական համակարգում գոյություն ունեցող շատ «արատավոր երևույթներ» կվերանան։
«Չեք կարծո՞ւմ, որ մեզանում բուհական համակարգում արմատավոված բազմաթիվ արատավոր երևույթներ կանխելու համար մասնավորապես ՝ էլիտար ֆակուլտետներ, էլիտար մասնագիտություններ, էլիտար ուսանողներ երևույթը արմատախիլ անելու համար մենք պետք է իսկապես անցնենք հեղափոխական լուծումների։ Օրինակ, բոլոր ցանկացողները առանց քննության նստեն սովորելու, վեց ամիս հետո հանձնեն խստագույն քննություն և ֆակուլտետը զտվի։
Մենք ունենք էլիտար ֆակուլտետներ, որտեղ տաղանդավոր բայց ֆինանսական խնդիրներ ունեցող երեխան չի կարողանում ընդունվել, դա իրավաբանական ֆակուլտետն է, միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետը, Բժշկական համալսարանը։ Այդ երևույթի արդյունքում մենք այսօր ունենք տգետ բժիշկներ, արդարադատության համակարգը լցված է տգետ իրավաբաններով։ Սա լրջագույն խնդիր է», -հայտարարեց պատգամավորը։
Նախարարը նախ ասաց, որ պետք չէ միանշանակ գնահատականներ տալ, հետո ընդունեց, որ նման խնդիրներ կան։ Բայց, կարծես նախարարությունում, ըստ Մկրտչյանի, մասնագետները լուծումը գտել են ու պատրաստվում են ներկայացնել Բարձրագույն կրթության օրենսգրքի փոփոխություններով։
Նախարարի խոսքով, Հայաստանում աղքատության ցուցանիշը բարրձ է և կա բնակչության մի շերտ, որն ընդհանրապես հնարավորություն չունի սովորել բարձրագույն կրթության համակարգում։
«Դա այն շերտն է, որը չունի վարձ վճարելու հնարավորություն, չունի ռեպետիտորի մոտ պարապելու հնարավորություն և ընտանիքը չի կարող ուսումնական վարկ վերցնել։ Այդ շերտի երեխաները խելոք երեխաներ են, բայց ընդունելության միասնական քննություններին կարող են ստանալ 14, 15, 16 միավոր, որը բավարար է բուհ ընդունվելու համար, բայց բավարար չէ անվճար սովորելու համար։ Մենք ուզում ենք առաջարկել առանձնացնել՝ միասնական քննությունները, պետպատվերը և մրցույթը։ Եթե մենք ԳԹԿ-ին տանք իրավունք քննություն անցկացնել՝ վաուչեր տալով և վերացնենք անվճար-վճարովի տեղերի քանակային սահմանափակումը, երեխան գնա, քննություն տա, ստանա իր վաուչերը, որից հետո կլինի հիմնադրամ, որտեղ պետությունը կտեղադրի պետպատվերը։
Այստեղ արդեն, մենք կառաջարկենք, որ այդ պետպատվերի մեջ սոցիալական պատվերը լինի 50-60 տոկոսի սահմաններում, և սոցիալապես անապահով երեխան կկարողանա իր սոցիալական դրության մասին փաստաթուղթը ցույց տալով հիմնադրամին, ստանա սոցիալական անվճար վաուչեր։ Այնուհետև երեխան կվերցնի իր երկու վաուչերը՝ սոցիալական և գիտելիքի, ու ինքը կորոշի՝ որ համալսարանն է գնում, և համալսարաններն էլ իրենք իրենց մրցույթը կհայտարարեն», -ծրագիրը մոտավոր ներկայացրեց Լևոն Մկրտչյանը։
Այսօր էլ, ըստ նախարարի, խախտումներ արվում են համալսարաններում, երբ ֆակուլտետներում, մասնավորապես իրավաբանական կամ միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետում անվճար տեղեր չեն սահմանվում։
«Մենք՝ ինքներս մասնագիտությունները դնում ենք վատ վիճակի մեջ։ Չկա էլիտար մասնագիտություն, կա հասարակության՝ տվյալ մասնագիտության հիվանդ ընկալում», -հավելեց նա։