Քաղաքական 17:14 03/06/2016 Հայաստան

Ռուբեն Մելքոնյան. Գերմանիան միացավ ցեղասպանության հարցը քաղաքական շահի տեսանկյունից արծածող երկրներին

Գերմանիայի դաշնային խորհրդարանը (Բունդեսթագ) նախօրերին 1 դեմ, 1 ձեռնպահ քվեարկության արդյունքներով և ձայների ճնշող մեծամասնությամբ ընդունեց Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ բանաձև: Գերմանիայի օրերսդիր մարմնի այս քայլի նշանակության, շարժառիթների, ինչպես նաև հնարավոր քաղաքական հետևանքների վերաբերյալ  panorama.am-ը զրուցել է ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանի հետ:

panorama.am.-Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Գերմանիայի դաշնային խորհրդարանի որոշումը:
Մելքոնյան.- Կարծում եմ, այս հարցը պետք է դիտարկել ոչ թե ռոմանտիկ-սենտիմենտալ, այլ սառը քաղաքական հաշվարկների հարթության մեջ: Իհարկե, այս բանաձևի ընդունումը շատ դրական և ոգևորիչ քայլ էր: Այս առումով ինձ համար հատկապես կարևոր են բանաձևի ընդունմանը հաջորդած միջազգային քաղաքական արձագանքները:

Հետաքրքրական էր նաև Թուրքիայի ագրեսիվ պահվածքը, որը հերթական անգամ ի ցույց դրեց թուրքական կողմի` միջազգային չափանիշներից հեռու լինելու իրողությունը: Սակայն եթե հարցը դիտարկում ենք սառ քաղաքական հաշվարկների համատեքստում, ապա հստակ է, որ այս քայլը նախևառաջ պետք է դիտարկել Գերմանիայի կողմից որդեգրված քաղաքական գծի շրջանակներում: Անկարայի`օրեցօր աճող հավակնությունների և ագրեսիվ պահվածքի դեմ Բեռլինը, չնայած Գերմանիայում թուրքական հզոր ներկայությանը և 4 միլիոնանոց համայնքին, պետք է որոշակի զսպող քայլեր իրականացներ: Այս զսպող քայլերից մեկն էլ հենց Հայոց Ցեղասպանության փաստի արծարծում էր:

Մյուս կողմից այս քայլը պետք է դիտարկել այս պահին Գերմանիայի և ողջ Եվրոպայի առջև ծառացած փախստականների և, այսօր քաղաքական օրակարգում առկա, մյուս կարևոր հարցերի համատեքստում: Հարկ է արձանագրել, որ Գերմանիան միացավ այն երկրների շարքին, որոնք Հայոց ցեղասպանության հարցը արծարծում են իրենց համար քաղաքական կարևորություն ունեցող շահերի համատեքստում: Սա իր հերթին վկայում է այն մասին, որ Հայոց Ցեղասպանության հարցը դարձել է միջազգային քաղաքական առևտրի առարկա: Ես երբևէ չեմ տեսել, օրինակ,Հոլոքոստի հետ կապված տեղի ունենան նմանատիպ զարգացումներ, թեպետ՝  դա անհերքերի և ապացուցված հանցագործություն է, որի համար տրվել են փոխհատուցումներ: Իր հերթին նախօրեին ընդունված բանաձևում փոխատուցման մասին որևէ խոսք չկար:

Այս առումով, կարծում եմ, պետք է հեռու մնալ ավելորդ ոգևորությունից և հարցը ավելի շատ դիրտարկել, միջազգային մեծ խաղի համատեքստում, որտեղ իհարկե մենք ունեն մեր շահերը, առ այն, որ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման փաստը գնալով ավելի մեջ աշխարհագրություն է ձեռք բերում, ինչն իր հերթին գործուն ազդեցություն կունենա ամբողջ աշխարհում Հայոց ցեղասպանության փաստի ճանաչման ու գիտակցման գործընթացի վրա:

panorama.am.-Ընդունված բանաձևով`Գերմանիան ոչ միայն ճանաչում  է Հայոց ցեղասպանությունը, այլ նաև ընդունում է ցեղասպանության իրագործման գործում Գերմանական կայսրության մեղսակցությունը և դերակատարությունը: Ձեր կարծիքով`սույն փաստը,  մասնավորապես՝ «Mitschuld» (մեղսակցություն) եզրույթի կիրառումը ինչո՞վ է պայմանավորված:
Մելքոնյան.- Իհարկե, այս կետը շատ կարևոր է, և կարծում եմ այս ձևակերպումը չէր կարող տեղ չգտնել բանաձևում, քանի որ բոլորին է հայտնի, թե Գերմանական կայսրությունը ինչ մասնակցություն է ունենցել Հայոց ցեղասպանության իրագործմանը և ինչ հարաբերություններ է ունեցել Օսմանյան Կայսրության հետ: Մյուս կողմից, ես վստահ եմ, որ այս ամենը դրական ազդեցություն ունեցավ երկրի վարկանիշի վրա: Գեմանիան ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ այն պետությունների շարքում է, որոնք  ի զորու են ընդունել իրենց գործած հանցանքը, ներողություն խնդրել և ապաշխարհել:  Սակայն  ես չեմ կարծում որ այս ձևակերպումը կհանգեցնի ինչ-որ իրավական հետևանքների:

Այն, որ Գերմանիան ընդունում է իր մեղսակցությունը՝ դա քաղաքական, պատմական և բարոյական առումով հետաքրքիր զարգացում է:

Սակայն արդյո՞ք դա ենթադրում է որոշակի փոխհատուցում կամ այլ հետևանքներ: Կարծում եմ, որ` ոչ: Այդուամենայնիվ, այդ ձևակերպումը բանաձևի ամենադրական և կարևոր կողմերից մեկն է, քանի որ, ի վերջո, քաղաքակիրթ Եվրոպայի կարևորագույն պետություններից մեկը հայտարարում է իր հանցակցության մասին, ինչը կարող է հանգեցնել նորանոր զարգացումների: Եթե Հռոմի Պապի` նախորդ տարվա ապրիլի 12-ին մատուցած պատարագը և ելույթը հետաքրքիր զարգացման սկիզբ դարձավ, ապա Գերմանիայի այս խոստովանությունը նույնպես կարող է հետաքրքիր մի գործընթացի սկիզբ դառնալ, քանի որ տարբեր այլ պետություններ նույնպես իրենց հանցակցության բաժինը ունեն Հայոց Ցեղասպանություն իրագործման հարցում:

panorama.am.-Այսինքն, «դոմինոյի էֆեկտով» կարելի է ակնկալել նմանատիպ ա՞յլ զարգացումներ։
Մելքոնյան.- Այդ ձևակերպումը կարծում եմ այդքան էլ նպատակահարմար չէ։ Սակայն այն, որ Գերմանիայի այս որոշումը կարող է շատ հետաքրքիր զարգացումների սկիզբ դառնալ և ազդեցություն ունենալ այլ պետությունների և հասարակությունների հետագա քայլերի վրա՝ անվիճելի է: Այս քայլը, առհասարակ, չափազանց կարևոր է միջազգային հանրության, առավել ևս` շարքային քաղաքացիների ընկալման համար: Եթե Գերմանիայի նման ժողովրդավար, եվրոպական արժեքներին հավատարիմ, ԵՄ լոկոմոտիվ հանդիսացող պետությունը հայտարարում է Ցեղասպանության ճանաչման մասին, խոսում իր պատասխանատվության ընդուման մասին, ապա սա պարզապես չի կարող դրական ազդեցություն չունենալ Հայ դատի իրագործման վրա:

panorama.am.- Ըստ ձեզ, որո՞նք պետք է լինեն հայկական կողմի անելիքները:
Մելքոնյան.- Պաշտոնական արձագանքները, կարծում եմ, համապատասխանում են ընդունված չափանիշներին: Սա վերաբերում է ինչպես ՀՀ նախագահի, այնպես էլ ԱԳՆ արձագանքին: Հարկ է նշել, որ Հայող Ցեղասպանության ճանաչումը մեր արտաքին քաղաքական գերակայություններից մեկն է: Ինչ վերաբերում է բուն անելիքներին, ապա, ապա պետք է էլ ավելի զարգացնել այս ալիքը և, համադրելով Եվրոպական տարբեր պետություններում արդեն իսկ առկա մեր ձեռքբերումները, դրանք ներկայացնել ավելի բարձր հարթակներում:

Մի կողմից՝ Ֆրանսիայի, մյուս կողմից` Գերմանիայի, դրան գումարած՝ Հռոմի Պապի դիրքորոշումները այս հարցում կարելի է ներկայացնել որպես Հայոց Ցեղասպանության հարցում քաղաքակիրթ Եվրոպայի ընդհանրական կարծիք:

Կարծում եմ, այստեղ մեր հետագա քայլերի թիրախը կարող է դառնալ Մեծ Բրիտանիան, որը լինելով այդ բարձր արժեքների կրողը, ամեն կերպ խուսափում է այս հարցով հստակ գնահատական արտահայտելուց: Չպետք է նաև մոռանալ, որ Մեծ Բրիտանիան նույնպես որոշակի կապեր է ունեցել Օսմանյան Կայսրության հետ: Կարծում եմ, մենք այս հարցում պետք է ցուցաբերենք առավելագույն զսպվածություն, որպեսզի հերթական անգամ չբախվենք բարոյական հաղթանակի բարդույթին:

Պետք է հետ կանգնել զգացական մոտեցումներից և կանգնել իրավական, պահանջատիրական հողի վրա, այնպես, ինչպես դա անում է հրեա ազգը և Իսրայել պետությունը` Հոլոքոստի պարագայում:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

09:31
Վերին Խոտանանում խցանման մեջ է հայտնվել 40 բեռնատար, 10 մարդատար
Փրկարարները քարշակել են արգելափակված բեռնատարը
Աղբյուր` Panorama.am
09:20
«Ժողովուրդ». Արցախի Հանրապետության ութ պաշտոնյաները հրաժարվել են անգամ իրավաբանի կամ փաստաբանի ծառայություններից
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «COP29-ին ընդառաջ հայ գերիների վերադարձը սպասված, գուցե նաև բաղձալի է, սակայն նրանց հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Հրապարակ». ՔՊ ներքին զրույցների թեման շարունակում է մնալ Քյարամյանին պատասխանատվության ենթարկելու պահանջը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Թեև Նիկոլ Փաշինյանն անցած շաբաթ փակ նիստում սաստել է կուսակիցներին՝ հորդորելով այլևս չխոսել...
Աղբյուր` Panorama.am
09:17
«Ժողովուրդ». Ո՞վ է ցանկանում համակարգել ապօրինի ծագման գույքի բռնագանձման ոլորտը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Ո՞վ է դատախազությունում Սրբուհի Գալյանից հետո ցանկանում համակարգել ապօրինի ծագման գույքի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:13
«Հրապարակ». «Չեմ խոսացել Սրբազանի հետ, չեմ կարող ասել». Գառնիկ Դանիելյան
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երկուշաբթի օրը Բագրատ սրբազանը վերադարձել է Մոսկվայից։ Գառնիկ Դանիելյանին հարցրինք՝ Սրբազանը...
Աղբյուր` Panorama.am
09:10
«Ժողովուրդ». Իշխանությունները հակված են Գյումրիում արտահերթ ընտրությունների գնալ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Քաղաքապետ Վարդգես Սամսոնյանի անակնկալ հրաժարականից հետո, փաստացի, համայնքը ղեկավար չունի:...
Աղբյուր` Panorama.am
09:08
«Հրապարակ». Ինչով է պայմանավորված ՊՆ-ում առանցքային պաշտոնները թափուր թողնելու հանգամանքը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Մեկ տարուց ավելի է, ինչ Հայաստանի գլխավոր զինկոմի պաշտոնը թափուր է՝ ԺՊ-ն Արեն Սարգսյանն է։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:06
Նոյեմբերի 8-ին փոխանակման կետերում ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքներն աճել են, դոլարինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 8-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 384.77 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:06
«Ժողովուրդ». Ի՞նչ պետք է տեղի ունենա 30 օրում
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «ՀՀ գլխավոր դատախազությունն ուղիներ է որոնում ԱԺ ՔՊ խմբակցության պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:04
Նոյեմբերի 8-ի հոսանքազրկումների մասին
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ նոյեմբերի 8-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:00
«Հրապարակ». Օտարերկրյա որոշ դեսպաններ համարել են, որ նման խայտառակ, հակաժողովրդավարական փոփոխություններն անթույլատրելի են
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Իշխանության նախաձեռնած՝ Ընտրական օրենսգրքում փոփոխությունների փաթեթում ընդգրկված որոշ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:58
«Ժողովուրդ». ՔՊ-ականները տարբեր մեթոդներով երաշխիքներ են ստեղծում իրենց հետագա վերարտադրման համար
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «ՔՊ-ն 2026 թվականի ընտրություններից առաջ նոր փոփոխություններ է կատարում ՀՀ ընտրական...
Աղբյուր` Panorama.am
23:30
Խոշոր հրդեհ «Վստրեչի» կամրջի մոտ, կա վիրավոր
Նոյեմբերի 6-ին, ժամը 23:00-ի սահմաններում ՀՀ Ներքին գործերի նախարարության Ոստիկանության համայնքային ոստիկանության գլխավոր վարչության...
Աղբյուր` Panorama.am
22:58
Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնին
Նիկոլ Փաշինյանի ֆեյսբուքյան էջից տեղեկանում ենք, որ Բուդապեշտում ընթացող Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովի շրջանակում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:40
Իրանը կզարգացնի հարաբերությունները հարևանների հետ՝ անկախ ԱՄՆ ընտրությունների արդյունքից. Փեզեշկիան
Իրանը մտադիր է ընդլայնել գործընկերությունը հարևան և իսլամական երկրների հետ, նրան չի հետաքրքրում, թե ով է դարձել ամերիկյան նոր առաջնորդը։ ՏԱՍՍ-ը...
Աղբյուր` Panorama.am
22:21
Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետը շնորհավորական նամակը է ուղղել ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ Թրամփին
Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա. Վեհափառ Հայրապետը շնորհավորական նամակ է ուղղել ԱՄՆ-ի նորընտիր նախագահ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:00
ԿԲ-ին և ողջ պետական ապարատին ստիպում են «Թել-Սել»-ի փոխարեն այդ ապարատները հագեցնեն համապատասխան ծառայություններով. Մեսրոպ Մանուկյան
«Երևանի քաղաքապետարանին եմ հարցնում՝ տղե՛րք, երբ օրական 600 հազար ուղևորափոխադրում էիք ներկայացրել, ինչպես էիք այն հաշվել։ Եթե...
Աղբյուր` Panorama.am
21:33
Մեր շատ սիրելի ու սպասված արբանյակի վերաբերյալ քրեական գործ է հարուցվել. Կարեն Վրթանեսյան
Ռազմական հարցերով փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը գրում է. «Մեր շատ սիրելի ու սպասված ԱՐԲԱՆՅԱԿԸ, որից արդեն 2,5 տարի է՝ Հայաստանի նորմալ...
Աղբյուր` Panorama.am
21:21
44-ամյա գյումրեցին սպառնացել է պայթեցնել ոստիկանության բաժնի շենքը
Գյումրու տնակներից մեկում բնակվող 44-ամյա Ա․ Գ․-ն երկու օր շարունակ զանգահարել է ոստիկանության օպերատիվ կառավարման կենտրոն՝ սպառնալով զենք ճարել...
Աղբյուր` Panorama.am
20:53
Էստոնիան պատրաստ է շարունակել աջակցությունը և կիսել իր կուտակած փորձն ու գիտելիքները․ Քրիստեն Միխալ
Բուդապեշտում ընթացող Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովի շրջանակում  Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպել է Էստոնիայի վարչապետ Քրիստեն...
Աղբյուր` Panorama.am
20:38
Քաղաքացիները չեն կարողանում մետրոյից օգտվել՝ գերծանրաբեռնվածության պատճառով
Սոցիալական ցանցերում քաղաքացիները քննադատում են Մետրոպոլիտենի աշխատանքը՝ նշելով, որ գերծանրաբեռնված են։  Լրագրող Նարեկ Կիրակոսյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
20:25
Ռոբերտ Ֆիցոն Սլովակիայի աջակցությունն է հայտնել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագծին
Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովի շրջանակում վարչապետ Փաշինյանը հանդիպում է ունեցել Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիցոյի հետ: Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:11
Փաշինյանը մասնակցել է «Տնտեսական անվտանգություն» թեմայով կլոր-սեղան քննարկմանը
Նիկոլ Փաշինյանը Եվրոպական քաղաքական համայնքի գագաթնաժողովի շրջանակում մասնակցել է «Տնտեսական անվտանգություն» թեմայով կլոր-սեղան...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
ԵԱԶԲ-ը չի կայացրել որոշում Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագծի ֆինանսավորման վերաբերյալ
Եվրասիական զարգացման բանկը (ԵԱԶԲ) չի կայացրել որոշում Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործման նախագծի ֆինանսավորման վերաբերյալ։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
19:41
Թրամփը կավելացնի ռազմական աջակցությունն Իսրայելին․ Բրայզա
ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը կշարունակի և նույնիսկ կավելացնի ռազմական աջակցությունն Իսրայելին իր նոր ժամկետում, սակայն պայմանով, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:28
Հաջողություն ենք մաղթում հայկական ակումբին կարևորագույն խաղում․ ՀՖՖ
Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիան անդրադարձել է ՈՒԵՖԱ Կոնֆերենցիաների լիգայի Լիգայի փուլի երրորդ տուրի՝ «Չելսի» —...
Աղբյուր` Panorama.am
19:11
Շատ կարևոր է ամեն ինչ անել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ապագա կառուցելու համար. Մակրոն
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը Բուդապեշտում՝ Եվրոպական քաղաքական համայնքի համաժողովին իր ելույթի ընթացքում հույս է հայտնել, որ Հայաստանի և...
Աղբյուր` Panorama.am
19:02
Փաշինյանի հասցեին վիրավորական արտահայտություն հնչեցրած Վարուժան Ավետիսյանի որդին մեղավոր է ճանաչվել
«Սասնա ծռեր» խմբի անդամ Վարուժան Ավետիսյանի որդին՝ Դավիթ Ավետիսյանը դատարանի որոշմամբ մեղավոր է ճանաչվել: Նրա նկատմամբ որպես պատիժ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:32
Միրզոյանն անդրադարձել է տարածաշրջանային տնտեսական ու տրանսպորտային կապուղիների ապաշրջափակման հարցերին
Նոյեմբերի 7-ին Բուդապեշտում աշխատանքային այցի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը մասնակցել է Հունգարիայի արտաքին գործերի և առևտրի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:20
Վարորդներից բազմիցս կաշառք ստանալու և պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու համար պաշտոնյաների մեղադրանք է ներկայացվել
ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում քննված բազմադրվագ քրեական վարույթով իրականացված նախաքննությամբ բացահայտվել են ՀՀ քաղաքաշինության, տեխնիկական և...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում
17:15 07/11/2024

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}