Քաղաքական 17:14 03/06/2016 Հայաստան

Ռուբեն Մելքոնյան. Գերմանիան միացավ ցեղասպանության հարցը քաղաքական շահի տեսանկյունից արծածող երկրներին

Գերմանիայի դաշնային խորհրդարանը (Բունդեսթագ) նախօրերին 1 դեմ, 1 ձեռնպահ քվեարկության արդյունքներով և ձայների ճնշող մեծամասնությամբ ընդունեց Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ բանաձև: Գերմանիայի օրերսդիր մարմնի այս քայլի նշանակության, շարժառիթների, ինչպես նաև հնարավոր քաղաքական հետևանքների վերաբերյալ  panorama.am-ը զրուցել է ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկանի տեղակալ, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանի հետ:

panorama.am.-Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք Գերմանիայի դաշնային խորհրդարանի որոշումը:
Մելքոնյան.- Կարծում եմ, այս հարցը պետք է դիտարկել ոչ թե ռոմանտիկ-սենտիմենտալ, այլ սառը քաղաքական հաշվարկների հարթության մեջ: Իհարկե, այս բանաձևի ընդունումը շատ դրական և ոգևորիչ քայլ էր: Այս առումով ինձ համար հատկապես կարևոր են բանաձևի ընդունմանը հաջորդած միջազգային քաղաքական արձագանքները:

Հետաքրքրական էր նաև Թուրքիայի ագրեսիվ պահվածքը, որը հերթական անգամ ի ցույց դրեց թուրքական կողմի` միջազգային չափանիշներից հեռու լինելու իրողությունը: Սակայն եթե հարցը դիտարկում ենք սառ քաղաքական հաշվարկների համատեքստում, ապա հստակ է, որ այս քայլը նախևառաջ պետք է դիտարկել Գերմանիայի կողմից որդեգրված քաղաքական գծի շրջանակներում: Անկարայի`օրեցօր աճող հավակնությունների և ագրեսիվ պահվածքի դեմ Բեռլինը, չնայած Գերմանիայում թուրքական հզոր ներկայությանը և 4 միլիոնանոց համայնքին, պետք է որոշակի զսպող քայլեր իրականացներ: Այս զսպող քայլերից մեկն էլ հենց Հայոց Ցեղասպանության փաստի արծարծում էր:

Մյուս կողմից այս քայլը պետք է դիտարկել այս պահին Գերմանիայի և ողջ Եվրոպայի առջև ծառացած փախստականների և, այսօր քաղաքական օրակարգում առկա, մյուս կարևոր հարցերի համատեքստում: Հարկ է արձանագրել, որ Գերմանիան միացավ այն երկրների շարքին, որոնք Հայոց ցեղասպանության հարցը արծարծում են իրենց համար քաղաքական կարևորություն ունեցող շահերի համատեքստում: Սա իր հերթին վկայում է այն մասին, որ Հայոց Ցեղասպանության հարցը դարձել է միջազգային քաղաքական առևտրի առարկա: Ես երբևէ չեմ տեսել, օրինակ,Հոլոքոստի հետ կապված տեղի ունենան նմանատիպ զարգացումներ, թեպետ՝  դա անհերքերի և ապացուցված հանցագործություն է, որի համար տրվել են փոխհատուցումներ: Իր հերթին նախօրեին ընդունված բանաձևում փոխատուցման մասին որևէ խոսք չկար:

Այս առումով, կարծում եմ, պետք է հեռու մնալ ավելորդ ոգևորությունից և հարցը ավելի շատ դիրտարկել, միջազգային մեծ խաղի համատեքստում, որտեղ իհարկե մենք ունեն մեր շահերը, առ այն, որ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման փաստը գնալով ավելի մեջ աշխարհագրություն է ձեռք բերում, ինչն իր հերթին գործուն ազդեցություն կունենա ամբողջ աշխարհում Հայոց ցեղասպանության փաստի ճանաչման ու գիտակցման գործընթացի վրա:

panorama.am.-Ընդունված բանաձևով`Գերմանիան ոչ միայն ճանաչում  է Հայոց ցեղասպանությունը, այլ նաև ընդունում է ցեղասպանության իրագործման գործում Գերմանական կայսրության մեղսակցությունը և դերակատարությունը: Ձեր կարծիքով`սույն փաստը,  մասնավորապես՝ «Mitschuld» (մեղսակցություն) եզրույթի կիրառումը ինչո՞վ է պայմանավորված:
Մելքոնյան.- Իհարկե, այս կետը շատ կարևոր է, և կարծում եմ այս ձևակերպումը չէր կարող տեղ չգտնել բանաձևում, քանի որ բոլորին է հայտնի, թե Գերմանական կայսրությունը ինչ մասնակցություն է ունենցել Հայոց ցեղասպանության իրագործմանը և ինչ հարաբերություններ է ունեցել Օսմանյան Կայսրության հետ: Մյուս կողմից, ես վստահ եմ, որ այս ամենը դրական ազդեցություն ունեցավ երկրի վարկանիշի վրա: Գեմանիան ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ այն պետությունների շարքում է, որոնք  ի զորու են ընդունել իրենց գործած հանցանքը, ներողություն խնդրել և ապաշխարհել:  Սակայն  ես չեմ կարծում որ այս ձևակերպումը կհանգեցնի ինչ-որ իրավական հետևանքների:

Այն, որ Գերմանիան ընդունում է իր մեղսակցությունը՝ դա քաղաքական, պատմական և բարոյական առումով հետաքրքիր զարգացում է:

Սակայն արդյո՞ք դա ենթադրում է որոշակի փոխհատուցում կամ այլ հետևանքներ: Կարծում եմ, որ` ոչ: Այդուամենայնիվ, այդ ձևակերպումը բանաձևի ամենադրական և կարևոր կողմերից մեկն է, քանի որ, ի վերջո, քաղաքակիրթ Եվրոպայի կարևորագույն պետություններից մեկը հայտարարում է իր հանցակցության մասին, ինչը կարող է հանգեցնել նորանոր զարգացումների: Եթե Հռոմի Պապի` նախորդ տարվա ապրիլի 12-ին մատուցած պատարագը և ելույթը հետաքրքիր զարգացման սկիզբ դարձավ, ապա Գերմանիայի այս խոստովանությունը նույնպես կարող է հետաքրքիր մի գործընթացի սկիզբ դառնալ, քանի որ տարբեր այլ պետություններ նույնպես իրենց հանցակցության բաժինը ունեն Հայոց Ցեղասպանություն իրագործման հարցում:

panorama.am.-Այսինքն, «դոմինոյի էֆեկտով» կարելի է ակնկալել նմանատիպ ա՞յլ զարգացումներ։
Մելքոնյան.- Այդ ձևակերպումը կարծում եմ այդքան էլ նպատակահարմար չէ։ Սակայն այն, որ Գերմանիայի այս որոշումը կարող է շատ հետաքրքիր զարգացումների սկիզբ դառնալ և ազդեցություն ունենալ այլ պետությունների և հասարակությունների հետագա քայլերի վրա՝ անվիճելի է: Այս քայլը, առհասարակ, չափազանց կարևոր է միջազգային հանրության, առավել ևս` շարքային քաղաքացիների ընկալման համար: Եթե Գերմանիայի նման ժողովրդավար, եվրոպական արժեքներին հավատարիմ, ԵՄ լոկոմոտիվ հանդիսացող պետությունը հայտարարում է Ցեղասպանության ճանաչման մասին, խոսում իր պատասխանատվության ընդուման մասին, ապա սա պարզապես չի կարող դրական ազդեցություն չունենալ Հայ դատի իրագործման վրա:

panorama.am.- Ըստ ձեզ, որո՞նք պետք է լինեն հայկական կողմի անելիքները:
Մելքոնյան.- Պաշտոնական արձագանքները, կարծում եմ, համապատասխանում են ընդունված չափանիշներին: Սա վերաբերում է ինչպես ՀՀ նախագահի, այնպես էլ ԱԳՆ արձագանքին: Հարկ է նշել, որ Հայող Ցեղասպանության ճանաչումը մեր արտաքին քաղաքական գերակայություններից մեկն է: Ինչ վերաբերում է բուն անելիքներին, ապա, ապա պետք է էլ ավելի զարգացնել այս ալիքը և, համադրելով Եվրոպական տարբեր պետություններում արդեն իսկ առկա մեր ձեռքբերումները, դրանք ներկայացնել ավելի բարձր հարթակներում:

Մի կողմից՝ Ֆրանսիայի, մյուս կողմից` Գերմանիայի, դրան գումարած՝ Հռոմի Պապի դիրքորոշումները այս հարցում կարելի է ներկայացնել որպես Հայոց Ցեղասպանության հարցում քաղաքակիրթ Եվրոպայի ընդհանրական կարծիք:

Կարծում եմ, այստեղ մեր հետագա քայլերի թիրախը կարող է դառնալ Մեծ Բրիտանիան, որը լինելով այդ բարձր արժեքների կրողը, ամեն կերպ խուսափում է այս հարցով հստակ գնահատական արտահայտելուց: Չպետք է նաև մոռանալ, որ Մեծ Բրիտանիան նույնպես որոշակի կապեր է ունեցել Օսմանյան Կայսրության հետ: Կարծում եմ, մենք այս հարցում պետք է ցուցաբերենք առավելագույն զսպվածություն, որպեսզի հերթական անգամ չբախվենք բարոյական հաղթանակի բարդույթին:

Պետք է հետ կանգնել զգացական մոտեցումներից և կանգնել իրավական, պահանջատիրական հողի վրա, այնպես, ինչպես դա անում է հրեա ազգը և Իսրայել պետությունը` Հոլոքոստի պարագայում:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

15:25
Սոս Հակոբյան. Վահե Մակարյանի հավատարմագրումը դադարեցնելու որոշումը ընդունվել է օրենքի կոպիտ խախտմամբ և պետք է վերացվի
Փաստաբան Սոս Հակոբյանը ստանձնել է Mediahub.am լրատվական կայքի լրագրող  Վահե Մակարյանի շահերի պաշտպանությունը՝ վերջինիս և, իր, իսկ, իսկ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:10
Ինչո՞ւ Հայաստանի իշխանությունները չեն շտապում հրաժեշտ տալ ԵԱՏՄ-ին. Զատուլինի կարծիքը
Դժվար թե Հայաստանի իշխանությունները շտապեն դուրս գալ Եվրասիական տնտեսական միությունից (ԵԱՏՄ)։Այդ մասսին «Օբզաց»-ին ասել է Պետդումայի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Մեկ շաբաթում ավտոբուսներին վճարել են 213 173 300 դրամ
Նոյեմբերի 1-ից 7-ն ընկած  ժամանակահատվածում «Երևանի ավտոբուս» ՓԲԸ-ի կողմից հավաքագրվել է 213 173 300 ՀՀ դրամ։ Քաղաքապետարանից...
Աղբյուր` Panorama.am
14:50
Աշոտյան. Այս անմոռուկը ցեղասպանությունն ուրացողների ինադու եմ խփել
«Հայաստանի վրա տարբեր ընտրություններ կարող են ազդեցություն ունենալ՝ Վրաստանի, ԱՄՆ-ից, Մոլդովայի, բայց ամենակարևորը, որ Հայաստանն իր վրա...
Աղբյուր` Panorama.am
14:45
Տիգրան Սարգսյան. Հայաստանը տրամադրված է համագործակցել Ռուսաստանի հետ
Հայաստանը տրամադրված է Ռուսաստանի հետ համագործակցելուն։ Այդ մասին SHOT Telegram ալիքի թղթակից Ալեքսանդր Յունաշևին ասել է ՀՀ նախկին վարչապետ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:38
Դատարանը թույլ տվեց Արշակ Սրբազանին այցելել Արմեն Աշոտյանին՝ որպես խոստովանահայր
«Աշխարհը շուռ չի գա, որ եթե մերժեք, բայց, վստահաբար, քրիստոնեական ընկալմանը Հայաստանում ևս մեկ հանրային հարված կհասցվի»,-միջնորդության քննարկմանն՝ ասաց Աշոտյանը։
Աղբյուր` Panorama.am
14:33
Մամիջանյան. Կարեն Անդրեասյանը, հավանաբար, Նիկոլ Փաշինյանի նկարից «խոնավություն է քաշել»
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը, անդրադառնալով ԲԴԽ նախագահ Կարեն Անդրեասյանի հնչեցրած հայտարարություններին,...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Լիազորությունները դադարեցված դատավոր Վահե Միսակյանը կդիմի ՄԻԵԴ
Երևանի ընդհանուր իրավասության քրեական դատարանի՝ լիազորությունները դադարեցված դատավոր Վահե Միսակյանը կդիմի ՄԻԵԴ՝ վերականգնելու իրավունքները։...
Աղբյուր` Panorama.am
14:05
Ալիևը Բաքվից կրկին պատերազմով է սպառնում Հայաստանին
Արևմտյան որոշ պետություններ Հայաստանին Ադրբեջանի հետ նոր պատերազմի են մղում։ ՏԱՍՍ-ի փոխանցմամբ, այդ մասին հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:03
2016 թ. ընդունված Ընտրական օրենսգրքում ամրագրվեց նախադեպը չունեցող կարգավորում. ԿԸՀ փոխնախագահ
«Գործող Ընտրական օրենսգիրքը սահմանում է բավարար  կարգավորումներ ընտրությունները,  ընտրական վարչարարությունը  պատշաճ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:02
«Ֆլայ Արնայի» համահիմնադիր Air Arabia-ն դժգոհ է եղել Փաշինյանի կառավարությունից. «Հետք»
«Հետքի» աղբյուրի տեղեկացմամբ՝ 2023-ի ապրիլի 27-ին Air Arabia ավիաընկերության գլխավոր գործադիր տնօրեն Ադել Ալին Նիկոլ Փաշինյանի հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:43
Բաժանում չի լինում. Արա Մարտիրոսյանի հիշատակին նվիրված համերգին ընդառաջ ընկերները փորձերից տեսանյութեր են հրապարակում
Այսօր երեկոյան՝ ժամը 19։00-ին Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրի համերգային դահլիճում տեղի կունենա կյանքից անժամանակ հեռաղած երգիչ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:15
Ո՞ւմ չքնաղ միտքն է Yerevan Fashion Week-ն անցկացնել Հայ բռնադատված զոհերի հուշարձանի տարածքում
«Ինձ որևէ մեկը կբացատրի՞, թե ում չքնաղ միտքն է եղել անցկացնել Yerevan Fashion Week-ը  Հայ բռնադատված զոհերի հուշարձանի տարածքում,...
Աղբյուր` Panorama.am
13:05
Ինքնակոչ կերպով իրեն «չոբանի շուն» հռչակած Նիկոլ Փաշինյանի կողմից անցկացվող հանրաքվեի գործընթացը չեղարկվել էր. ԱԺ-ում իրավիճակը լարվեց
«Զավեշտալի է, որ ՀՀ-ում Ընտրական օրենսգրքի վերափոխման վերաբերյալ քննարկումը ծավալվում է մի խորհրդարանում՝ 8-րդ գումարման ԱԺ-ում, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
13:02
Մխիթարյանը խաղային հուշումներ է տալիս Սպերցյանին, հետևում է հավաքականի խաղերին, անհանգստանում. Տիկնիզյան
Հայաստանի ազգային հավաքականի և Մոսկվայի «Լոկոմոտիվի» 25-ամյա կիսապաշտպան Նաիր Թիկնիզյանը խոսել է Հենրիխ Մխիթարյանի՝ հավաքականի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:41
Սնունդ բաժանող դատապարտյալը հացերի մեջ թաքցրել էր բջջային հեռախոս և wi-fi սարք
Քրեակատարողական ծառայողները կանխել են ազատազրկված անձանց կողմից թմրամիջոցների և արգելված իրերի ապօրինի շրջանառության հերթական դեպքը։...
Աղբյուր` Panorama.am
12:36
ՊԵԿ-ը տուգանել է «Զվարթնոց»-ին
Պետական եկամուտների կոմիտեն ներկայացնում է հոկտեմբերի 1-ից 30-ն ընկած ժամանակահատվածում ՊԵԿ հետաքննության և օպերատիվ հետախուզության վարչության...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թեժ քննարկում է եղել, բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին
«Արցախի Հանրապետության բռնի տեղահանված քաղաքացիների ընտրական իրավունքի հարցը քննարկվել է, բայց դեռևս լուծում չկա»,- «ՀՀ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:15
«Պեստո»-ում սնունդը պատրաստել են հիգիենայի պահանջների խախտմամբ
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի արագ արձագանքման բաժնի տեսուչները «Պեստո» ՍՊԸ-ին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտում (ք․...
Աղբյուր` Panorama.am
12:10
Եղանակն առաջիկա օրերին
Երևանում նոյեմբերի 8-ի ցերեկը, 9-13-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ ​Մարզերում նոյեմբերի 8-ի ցերեկը, 9-13-ին սպասվում է առանց...
Աղբյուր` Panorama.am
12:06
Չեք կարծում, որ սա որևէ կառավարության կողմից կարող է օգտագործվել ընտրությունների ոչ նախընտրելի արդյունքների զրոյացման համար. Դավիթ Խաժակյան
«Չե՞ք կարծում, որ սա որևէ կառավարության կողմից կարող է բերել մի հնարավորության, որ արտակարգ կամ ռազմական դրության հայտարարաման միջոցով,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:04
Էդ իրավական գիտելիքներո՞վ եք համակարգում իրավական, օրենսդրական պրոցեսները. Էդգար Ղազարյանը՝ ԱՆ փոխնախարարին
«ՀՀ ընտրական օրենսգիրք» սահմանադրական օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» և  հարակից օրենքների...
Աղբյուր` Panorama.am
12:02
«Ականատես» դիտորդական առաքելության բաց նամակը ՀՀ գլխավոր դատախազությանը
2023թ․ Երևանի ավագանու ընտրություններում «Ականատես» դիտորդական առաքելությունը հետևում էր ընտրական գործընթացներին, այդ թվում՝...
Աղբյուր` Panorama.am
11:55
Հերքում «Ժողովուրդ»-ին
Գլխավոր դատախազության մամուլի խոսնակ Լուսինե Մարտիրոսյանը հերքում է «Ժողովուրդ» օրաթերթի հրապարակումը՝ գլխավոր դատախազի տեղայակի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:36
Երեխաների սննդակարգում շաքարի ցածր պարունակությունը կարող է զգալիորեն նվազեցնել մեծ տարիքում քրոնիկ հիվանդությունների զարգացման ռիսկը. հետազոտություն
Ամերիկացի և կանադացի գիտնականների իրականացրած հետազոտությունը ցույց է տվել, որ հղիության և երեխայի կյանքի առաջին երկու տարիների ընթացքում շաքարի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
Նեյմարն իր ապագայի վերաբերյալ անսպասելի որոշում է կայացրել
Ալ-Հիլալի» հարձակվող Նեյմարը կարող է հեռանալ սաուդյան ակումբից։ 32-ամյա բրազիլացին երազում է հայրենիք վերադառնալու մասին։ Goal.com-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:30
Կառավարությունը հաստատել է «Նախադպրոցական կրթության մասին» օրենքի փոփոխության նախագիծը
Կառավարության վերջին նիստում հավանության է արժանացել «Նախադպրոցական կրթության մասին» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու...
Աղբյուր` Panorama.am
11:23
ՊԵԿ-ը կանխել է առանց ակցիզային մակնշման ծխախոտների խմբաքանակի ներկրման փորձ
Օրերս ՊԵԿ մաքսանենգության դեմ պայքարի  վարչության օպերատիվ հետախուզության բաժնի աշխատակիցներն օպերատիվ տվյալներ էին ստացել առ այն, որ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:01
Ոստիկանությունն արգելել է «Գոյ»-ի դերասաններին վրաններ տեղադրել նստացույցի համար. Արզումանյան
«Բացի նստացույցից, մենք այսօր, նաև շաբաթ և կիրակի օրերին ունենք լուրջ անելիքներ»,- ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում ասաց «Գոյ»...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին
12:42 08/11/2024

Բերվել են բոլոր հակափաստարկները. ԱՆ փոխնախարարը՝ արցախցիների ընտրելու իրավունքի մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}