Ձեր վստահելի աղբյուրը

Հարկային նոր օրենսգիրքն ուղղակիորեն հակասում է Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի զարգացման ռազմավարությանը: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միության գործադիր տնօրենի տեղակալ Հայկ Չոբանյանը:

Նրա խոսքերով՝  4 տարի առաջ որդեգրել են նոր ռազմավարություն, որի  արդյունքում  ոլորտում արձանագրվել են փոքր հաջողություններ, բայց մեծ ազդեցություն են ունեցել տնտեսության վրա: Մինչդեռ, ըստ նրա, այս օրենսգիրքն այդ հոսանքին հակառակ է գնում:

«Ոչ միայն հակառակ է այդ հոսանքին, այլև որևէ վերլուծություն և հիմնավորում չկա, որ սա իսկապես մեր երկրին օգուտ կբերի: Ավելին, ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ սա արդեն վտանգավոր է,  քանի որ արդեն այսօր, երբ հավանական ներդրողների հետ քննարկում ենք ներդրումների ու բիզնեսի զարգացման հնարավորությունները, ակնհայտորեն մենք դիտարկում ենք այն նախագիծը, որն արդեն ԱԺ-ում առաջին ընթերցմամբ ընդունվել է: Սա այսօր արդեն մեզ համար ճիտին պարտք է, և մենք գնում ենք հակառակ մեր երկրի տնտեսական զարգացմանը»,- նշեց ԻՏՁՄ-ի գործադիր տնօրենի տեղակալը:

Հայկ Չոբանյանը նաև չի ընդունում այն տեսակետը, թե Հարկային օրենսգրքով եկամտային հարկը չնչին է բարձրանում, քանի որ ՏՏ ոլորտում հենց եկամտային հարկն է մեծ ծավալ կազմում և ոլորտում հարկային բեռը հասնում է մինչև 40 տոկոս, քանի որ եկամտային հարկին գումարվում է ԱԱՀ-ն: Այսինքն՝ եկամտային հարկի այս փոփոխությունը՝ 10-20 տոկոս, գործատուների վրա 25-30 տոկոս լրացուցիչ բեռ է լինելու:

«Սա ոլորտի համար հսկայական բեռ է, որն ընկերություններն ի վիճակի չեն տանելու: Այսօր արդեն Հայաստանի ՏՏ ոլորտն աշխատավարձի առումով մրցունակ չէ աշխարհում: Վաղը մենք չգիտենք, եթե ինչ-որ ֆորումի մասնակցենք, ի՞նչ ենք խոսելու Հայաստանի բիզնես միջավայրի, ներդրումների հնարավորությունների մասին, մենք ի՞նչ ենք պատասխանելու այն հարցադրմանը, որը վերաբերելու է այս փաստաթղթին»,- ասաց Հայկ Չոբանյանը:

Հայաստանում Ամերիկայի պալատի նախագահ  Տիգրան Ջրբաշյանն էլ նշեց, որ իրենց զարմացրել է Պետական եկամուտների կոմիտեի այն հայտարարությունը, թե եկամտային հարկի դրույքաչափի փոփոխությունը չեզոք ազդեցություն է ունենալու բյուջեի վրա: Մինչդեռ, ըստ նրա, աշխարհում չկա որևէ երկիր, որտեղ հարկային փոփոխությունը չեզոք ազդեցություն ունենա բյուջեի վրա:

Տեղեկատվական և հաղորդակցության տեխնոլոգիաների գործատուների միության գործադիր տնօրեն Լիլիթ Գևորգյանն էլ նշեց, որ Հարկային նոր օրենսգրքի այս տարբերակով ընդունումն առաջին հերթին բացասական ազդեցություն է ունենալու  բանկային ու տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտների վրա: Ըստ նրա՝  տեղի կունենա շուկայի կրճատում կամ կադրերի արտահոսք, քանի որ կրճատված եկամուտների պարագայում մարդիկ չեն ուզենա առաջխաղացում ապահովել:

«Վերջին տարիներին շատ ենք խոսում գիտելիքահեն տնտեսություն կառուցելու մասին: Եթե իսկապես նման տնտեսություն կառուցելու ցանկություն կա, ապա չպետք է հարկային բեռի ճնշում գործադրեն: Հույս ունեմ, որ բիզնեսի մտահոգությունները կլսեն և արդյունքում կստանանք այն օրենսգիրքը, որը կապահովվի տնտեսական առաջընթաց»,- ընդգծեց Լիլիթ Գևորգյանը:

Հարցին, թե ինչո՞ւ կառավարությունն այդքան արագ խորհրդարան ներկայացրեց Հարկային օրենսգրքի նախագիծը, Հայկ Չոբանյանը պատասխանեց, որ սա կառավարության հերթական շատ թեթև վերաբերվելու մոտեցման հետևանք է:

«Կարծում եմ, որ այնուամենայնիվ կա պարտադրանք որոշակի կառույցների կողմից: Նաև կարծում եմ, որ նախագծի հեղինակներն ու ԱԺ պատգամավորները համոզված են, որ այս օրենսգիրքը չի կարող ընդունվել,  քանի որ այն ոչ միայն գործատուների, այլև աշխատողների շահերին է վերաբերում»,- նշեց Հայկ Չոբանյանը:

Նա նաև չբացառեց, որ այս տարբերակով ընդունելու դեպքում, ՏՏ ոլորտի աշխատողները բողոքի ակցիաներ կազմակերպեն:

Ըստ Հայկ Չոբանյանի՝ ՏՏ ոլորտում ունեն 15 հազար աշխատող, որոնք միջինը 1800-2000 դոլար աշխատավարձ են ստանում, և ակնհայտ է, որ եկամտահարկի շեմի բարձրացումն առաջին հերթին իրենք են զգալու:

Հիշեցնենք, որ Հայաստանում գործող բիզնես ասոցիացիաներն իրենց մտահոգությունն են հայտնում կառավարության կողմից մշակված և Ազգային ժողովում առաջին ընթերցմամբ ընդունված Հարկային օրենսգրքի վերաբերյալ: Բիզնես ոլորտի շահերը ներկայացնող մի շարք կառույցներն այսօր հանդես են եկել Հարկային նոր օրենսգրքի նախագծի վերաբերյալ համատեղ հայտարարությամբ:

Մասնավորապես, Հայաստանում Ամերիկայի առևտրի պալատը, Հայաստանի Բանկերի միությունը, Ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների ձեռնարկությունների միությանը (ԻՏՁՄ), Տեղեկատվական և հաղորդակցության տեխնոլոգիաների գործատուների միությունը, Հայաստանի շինարարների միությունը, «Հարկ վճարողների պաշտպանություն» ՀԿ-ն և Եվրոպական բիզնես ասոցիացիան իրենց անհամաձայնությունն են հայտնել նախագծի որոշ դրույթների վերաբերյալ:

Մտահոգիչ են համարում նախագծի հետևյալ կետերը՝ եկամտային հարկի փաստացի բեռի ավելացումը. ներկայումս գործող 24.4%, 26% և 36% դրույքաչափերի փոխարեն քննարկումների ժամանակ առաջարկվում էր սահմանել եկամտահարկի 20% միասնական դրույքաչափ, մինչդեռ Հարկային նոր օրենսգրքով դարձյալ տեղ է գտել պրոգրեսիվ աճող մոտեցումը՝ 23-33 % դրույքաչափով, ընդ որում՝ նախկինում գործող 26%-ի փոխարեն նախատեսվում է սահմանել 28%, իսկ վերջին միջակայքի շեմը 2 մլն դրամից կրճատել մինչև 1 մլն դրամ: Այս փոփոխությունը, ըստ նրանց, բացասական կանդրադառնա գործարարների   վրա՝ առաջացնելով բիզնեսի հարկային բեռի ավելացում կամ զուտ աշխատավարձերի կրճատում: Սա իր հերթին առաջացնելու է բիզնեսի մրցունակության անկում կամ սոցիալական դժգոհություններ:

Մտահոգություններից են նաև  շրջանառության հարկի շեմի փոփոխությունը (40 մլն դրամ՝ 115 մլն դրամի փոխարեն), շահաբաժինների հարկման հարցը (տեղական ներդրողների համար՝ 5%, իսկ օտարերկրյա ներդրողների համար՝ 10%, որը հակասում է ներդրումների համար գրավիչ երկիր դառնալու տեսլականին), ամորտիզացիայի ժամկետի երկարացումը, հարկային կանխատեսելի դաշտի բացակայությունը: