Բնապահպաններ. Այն ինչ պատահեց Արթիկում, յուրաքանչյուր պահի կարող է կրկնվել այլ բնակավայրերում
Այն, ինչ կատարվեց օրեր առաջ Արթիկում, բնապահպանները կանխատեսում էին: Նման ու դեռ ավելի լուրջ վտանգ հորդառատ անձրևների պարագայում առկա է նաև Գյումրիում, Վանաձորում, Երևանում ու այլ բնակավայրերում: Արթիկում պատահածից հետո պետք է համապատասխան մարմինները դասեր քաղեն ու անհապաղ գործի անցնեն:
Հեղեղի հետևանքով Արթիկի տուժած բնակիչներին դեռևս չի հաջողվել իրենց տներն ազատագրել ներխուժած ջրից: Այս պահին էլ նրանք զբաղված են ջուրը, խիճն ու քարերն իրենց տներից ու հարակից տարածքներից դուրս բերելով:
Panorama.am-ի հետ զրույցում քաղաքապետ Արսեն Աբրահամյանն ասաց, որ ջրհեղեղի հետևանքով բնակիչներին պատճառված վնասի չափը դեռ հստակ չէ:
«Հանձնաժողովը կազմել ու կառավարությանն է ուղարկել վնասի ծավալների վերաբերյալ տեղեկատվություն, իսկ վնասի չափի շուրջ հանձնաժողովի անդամները դեռ համաձայնության չեն եկել: Հենց որոշում կայացվի, տեղյակ կպահենք»,-ասաց տուժած համայքնի ղեկավարը:
Հիշեցնենք, որ հունիսի 24-ին Արթիկում սելավատարերի խցանման հետևանքով ջրալցվել էին քաղաքի գլխավոր փողոցները, թիվ 2 մանկապարտեզը, որտեղից փրկարարները դուրս են բերել 70 երեխա և 23 աշխատակից: Ղարիբջանյան փողոցում վնասվել էր կամուրջի հիմքը, Ազատության փողոցի թիվ 25 տունը մասնակի փլուզվել է, մի քանի անասնագոմերում սատկել են անասուններ: Մարդկանց ողջ ունեցվածքը՝ գույքը, ոսկեղեն, անասուններ, սնունդ, հագուստ, մնացել են ջրի տակ, պատվել ցեխով:
Հորդառատ անձրևներից Արթիկում տուֆի հանքախորշը լցվել է ջրով, պատնեշ հանդիսացող տուֆե քարերը չեն դիմացել ջրի հոսքին: Քարերի հսկա զանգվածն ու ջուրը լցվել են մարդկանց տներն ու գոմերը:
«Հանքը շահագործվել է խորհրդային տարիներին «Արթիկ տուֆ» ընկերության կողմից: Հենց այդ ընկերությունն էլ պետք է լցներ հանքի տեղը, ինչը տարիներով չի արել»,- ասաց քաղաքապետը:
Բնապահպանական համահայկական ճակատի անդամ Լևոն Գալստյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում մանրամասնեց, եթե հանքը շահագործվել է խորհրդային տարիներին ու շահագործողը չի կատարել իր պարտավարությունները, ապա դա պետք է աներ կառավարությունը:
«Այս պարագայում ՀՀ կառավարությունը չի կատարել իր պարտավորությունը: Սրա պատասխանատուները կարող է լինել 3-4 նախարարություն՝ քաղաքաշինության, արտակարգ իրավիճակների, էներգետիկայի ու բնական պաշարների, բնապահպանության և այլն: Նման բաները հաշվի առնելով, իմ համար ակնհայտ փաստ է դառնում, մեր պետությունը, որպես այդպիսին, գոյություն չունի: Սա միակ դեպքը չէ, ավելի վատ բաներ եմ տեսել ու ավելի վատ բաներ, ցավոք, կարող են լինել»,-ասաց Գալստյանը:
Բնապահպանն ահազանգում է, որ առատ տեղումները Հայաստանի այլ բնակավայրերում կարող են հանգեցնել ավելի լուրջ ու վտանգավոր հետևանքների:
«Մարդիկ չեն հասկանում իրական վտանգը: Կլիմայական պայմաններն էլ են փոխվել: Ենթադրենք, երկու ժամ հորդառատ անձև գա, դուք պատկերացնո՞ւմ եք, թե ինչ կլինի Արծվանիկի պոչամբարի հետ, կամ Գեղանուշի պոչամբարի հետ, կամ Ճոճկանի: Սրանք բոլորը կառուցված են միջազգային ու տեղական նորմերի խախտումներով: Ես չեմ ուզում, որ դժբախտ դեպք լինի, նոր մարդիկ հասկանան: Ցավոք, հասկանալու ունակ չեն, իրենց գործառույթները զրոյի են հավասարեցրել»,-մտահոգությունները ներկայացրեց Բնապահպանական համահայկական ճակատի ներկայացուցիչը:
Լ. Գալստյանը կոնկրետ Արթիկի հանքախորշերի վերաբերյալ որևէ պետական մարմնի չի ահազանգել, բայց այլ խնդիրների վերաբերյալ ահազանգերի արձագանքները թույլ են տալիս եզրակացնելու, որ դրանք հիմնականում անպատասխան են մնում, որևէ պետական մարմին հետևողականություն չի ցուցաբերում:
Շիրակի մարզում գործունեություն ծավալող «Գեոֆոն» գիտական-բնապահպանական ՀԿ ներկայացուցիչ Լևոն Մարտիրոսյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում շեշտեց, որ հեղեղատարների, գետերի հուների մաքրման աշխատանքների օր առաջ իրականացումը հրամայական է ինչպես Արթիկում, այնպես էլ Գյումրիում, Երևանում ու այլ համայնքներում:
«Քաղաքապետարանը պետք է մաքրեր հեղեղատարները՝ համաձայնեցնելով մարզպետարանի հետ: Հիմա Գյումրու տարածքում 3 փոքր գետ է անցնում՝ Գյումրին, Ղորղոբան, Ջաջուռ սելավը: Դրանց հուների վիճակը շատ վատ է: Աստված ոչ անի, եթե տեղատարափ անձրև լինի, մի օր էլ Գյումրիում նման բան կպատահի: Նույնը կարելի է ասել Վանաձորի մասին, Երևանում Գետառի մասին»,-ասաց Մարտիրոսյանը:
Բնապահպանը փառք է տալիս աստծուն, որ մարդկային զոհեր չեն եղել, ընդգծում է՝ աղետից պետք է դասեր քաղել:
Հարակից հրապարակումներ`
- «Խոլերայի բուն է». հեղեղից տուժած արթիկցիները պետական աջակցություն չեն ստացել. «Ժամանակ»
- Վարչապետը հանձնարարել է սկսել վնասներ կրած արթիկցիների փոխհատուցման գործընթացը
- Աղետի հետևանքով ծանր վիճակում հայտնված մարդկանց օգնելու համար Արթիկի քաղաքապետարանը զորակցության կոչ է անում
- Վարչապետ. Արթիկի վնասներ կրած բնակիչներին փոխհատուցում կտրամադրվի
- Արթիկում այս պահին ընթանում են սելավատարերի հունը կարգավորելու աշխատանքներ
- Արթիկիում սելավաջրերից արտակարգ իրավիճակ է