Ձեր վստահելի աղբյուրը

Բողոքի ցույցերից հետո ավաղ, որևէ արձագանք չի եղել: Այսօր «Մեդիա կենտրոնում» կազմակերպած «Զվարթնոց» օդանավակայանի հին շենքի ճակատագրի վերաբերյալ քննարկման ժամանակ հայտարարեց ճարտարապետ, օդանավակայանի հին շենքի հեղինակի դուստր Անահիտ Թարխանյանը:

«Ամսի 7-ին եղել եմ տեղում, շատ անմիխիթար աշխատանքներ են տեղի ունենում: Կասեի քանդումը որևէ կապ չունի ապամոնտաժման հետ, բարբարոսաբար քանդում են շենքը,  նկատեցի մի քանի վնասված մասեր, հիմնական շենքից, ենթադրում եմ դրանք այն կամրջակներին էին, որոնք կապում էին էդտակադան գլխավոր շենքի հետ: Այդտեղից երևում էին ծռմռված և ցցված ամրանները: Շենքը ոչ թե ապամոնտաժվում էր, այլ ամբողջությամբ հարվածներով քանդվում էր մոնոլիտ բետոնը և թափվում էր վայր, շատ անմխիթար տեսարան էր»,-պատմեց շենքի հեղինակի դուստրը:

Նրա խոսքով՝ ոչ քաղաքապետարանը, ոչ Էռնկեյանի կողմից որևէ մեկը, ոչ պետական գույքի վարչությունը չեն արձագանքել, ոչ ոք չի հետաքրքրվում, թե ինչ հիմունքներով և ինչպես է տեղի ունենում քանդումը. «Ունենալով ձեռքի տակ մի հատ քանդման թույլտվություն, չունենալով քանդման որևէ գծագրեր, հիմքեր աշխատանքի համար, դրան հակառակ լինելով բազմաթիվ հայտարարություններ, դիմումներ թե մասնագետների, թե հանրային խորհրդի, թե պարզապես հանրության կողմից, բոլորիս անտեսում են և շարունակում են քանդումը»:

Իսկ թե ո՞ր ընկերությունն է այդ քանդման աշխատանքները տանում, ճարտարապետն ասաց, որ որևէ ինֆորմացիա չունեն, անգամ չգիտեն լիցենզավորված է այդ ընկերությունը, թե ոչ. «Սովորաբար ցանկացած շինարարական աշխատանքներ սկսելիս պարսպի վրա կարող եք տեսնել ցուցանակ, որտեղ գրված է շինարարական ընկերության անունը, կոնտակտային տվյալները, լիցենզիայի համար: Ոչ մի բան չկա պարսպի վրա, իսկ Զվարթնոց օդանավակայան մուտքը խստիվ արգելված է»:

Վստակավոր ճարտարապետ, Ճարտարապետների միջազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս Հրաչ Պողոսյանն էլ անդրադառնալով Զվարթնոց օդանավակայանի հին շենքի մասին պաշտոնապես ներկայացրած խնդիրներին՝ նշեց. «Բոլոր շինություններն էլ կարող են ունենալ խնդիրներ, բայց դա չի նշանակում, որ այդ շինության քանդման մասին պետք է խոսել: Չգիտեմ անգամ ինչ խոսքեր օգտագործեմ, այս գործընթացը զզվելի է»:

Ըստ ճարտարապետի՝ այս հարցն ունի երկու կողմ, մեկը՝ իրավական, մյուսը՝ բարոյական:

«Զվարթնոցի հին կլոր շենքը համաշխարհային հանրությունը ճանաչել է որպես լավագույն շինություն, այսինքն շենքն արժեք է, որը պատկանում է մեր ժողովրդին: Եվ այն, որ ճարտարապետները պայքարում եմ նրա պահպանման համար, պայքարում են ժողովրդի ունեցվածքը պահպանելու համար: Չի կարելի այդ պայքարը միայն դնել ճարտարապետի ուսերին, դա ճարտարապետի ուժի բան չէ, մենք կարող ենք ընդամենը բողոքել, խոսել, բայց ժողովուրդը պետք է պահպանի իր ունեցվածքը»:

Երկրորդ խնդիրն, ըստ  Պողոսյանի, բարոյական է. «Էրնեկյանը լիելով ազգությամբ մեր հայրենակից, բայց արգենտինացի, երևի լավ չի պատկերացնում, թե ինչ է անում, քանի որ այստեղ սկսում են առաջ գալ ազգի և պետության արժանապատվության խնդիրներ: Շենքի պահպանման համար հանրությունը խոսեց, ճարտարապետների միությունը խոսեց, հանրային խորհուրդը քննարկեց, որից հետո այս հարցը մի քանի անգամ քննարկվեց քաղաքաշինության նախարարությունում, և այս բոլոր քննարկումների վրա «թքել» և անել այն, ինչ որ ուզում ես՝ անբարոյականություն է: Ես զարմանում եմ մեր հանրապետության ղեկավարության վրա, որոնք լուռումունջ նայում են ուղղակի և ժողովրդի զայրույթը չեն լսում, չեն ընկալում: Ճարտարապետությունը մեր ազգի հարստությունն է, դա չի կարելի քանդել»:

«Հայնախագիծ» ինստիտուտի տնօրեն, Հանրային խորհրդի քաղաքաշինության ենթահանձնաժողովի նախագահ Գրիգոր Ազիզյանն էլ նկատեց, որ մի բան քանդելուց առաջ պետք է ունենալ նախագիծ, թե ինչ են ուզում դրա տեղը սարքել. «Եթե մենք քանդում ենք մի կառույց, որը հանրության և ճարտարապետների կողմից համարվում է որպես պատմամշակութային օբյեկտ, պետք է ունենանք նախագիծ ինչ է լինելու դրա տեղը»:

Նա հայտնեց, որ բազմաթիվ անգամ են դիմել, թե քանդելուց հետո ինչ նախագիծ են ուզում տեսնել, իրենց ընդամենը գլխավոր հատակագիծ են ցույց տվել, ավել ոչինչ: 

«Երիտասարդական պալատն էլ առանց նախագծի քանդվեց ու հիմա ինչ է կատարվում այնտեղ, ամայի տարածք է ուղղակի, արդեն 12 տարի է անցել այդ օրվանից: Իսկ Փակ շուկայի կեսից ավելի մասը քանդվեց մի քանի ժամվա ընթացքում, բուլդոզերներն էլ հարթեցրել էին տարածքը, որ ոչ ոք չտեսնի ինչ է կատարվել այդտեղ, նույն բանը հիմա կարող է կատարվել այստեղ: Ինչու պետք է պետք է պաշտպանենք մի բան, որը պետք է պետությունը պաշտպանի»,-նշեց Ազիզյանը:

Ըստ ճարտարապետների վերահաշվարկի՝ շատ փոքրիկ հնարավորություններով, առանց մեծ գումարներ ծախսելու կարելի է ամրացնել օդանավակայանի հին շենքը, իսկ այն որ հատակ, պատուհաններ պետք է փոխել, դրա համար իհարկե փող է պետք. «Տարիներ շարունակ բարձիթողի իրավիճակ է եղել, չեն հետևել, բերել են այն վիճակի, որ հիմա ասում են այնտեղ կռիսանոց էր: Ըստ մեր հաշվարկների՝ վերականգնողական աշխատանքները կարելի է կատարել 20-40 մլն-ի դրամի մեջ»:

Անահիտ Թարխայանն էլ ևս մեկ անգամ բոլորի ուշադրությունը հրավիրեց Ճարտարապետների միության համատեղ հայտարարության վրա:

«Այն ինչ-որ կատարվում է այսօր Զվարթնոց օդանավակայանի հին շենքի շուրջ, դա արդեն լուրջ խնդիր էր, որպեսզի դատախազությունը գար և հետաքննություն սկսեր: Երբ որ առաջին անգամ խոսեցի, որ լուրջ խնդիրներ կան և պետք է դատախազությունը սկսի աշխատանքներ, երկրորդ օրն ինձ կանչեցին դատախազություն և  խոսակցությունը գնաց ոչ թե շենքի հետ կապված խնդիրների, այլ ինձ հետ կապված խնդիրների մասին, ոչ պատշաճ ինֆորմացիա տարածելու մասին:Ես ցանկանում են դատախազության ուշադրությունը հրավիրել, որ սկսվել են աշխատանքներ, վնասվում է պետական գույքը, որն ունի բարձր արժեք, այն դրված է թալանի, ինչ է արել դատախազությունն այդ ընթացքում, որևէ պետական մարմին չի արձագանքել, չի հետաքրքրվել: Էռնեկյանը նախարարությունների նոր համալիր է կառուցել, ես հիմա մեխը վերցնեմ այդ շենքի վրա մի հատ խազ քաշեմ, տեսեք ինչպիսի արձագանք կլինի, իսկ սրա հետ կապված՝ ոչինչ չեն խոսում: Եթե տեսնեք ինչքան օրենք է խախտվում Զվարթնոցի հին շենքի քանդման պայմանագրով, կզարմանաք»,-ասաց Թարխանյանը:

Հրաչ Պողոսյանն էլ հավելեց, որ Էրնեկյանը լինելով զբաղված մարդ, այստեղ պահում է մի թիմ, որը զբաղվում է այս շենքի հարցերով. «Այն հատակագծերը, որն նրանք են մեզ ցույց տվել, դրանցից երևում է, որ նրանք շատ թույլ ճարտարապետներ են՝ չնայած որ արգենտինացի են: Այնքան էլ մեծամիտ են իրենց պահում, որ չեն էլ ուզում որևէ մեկի հետ խոսել»:

Անդրադառնալով առաջիկա անելիքներին՝ ճարտարապետները հայտարարեցին, որ պետք է ստեղծել հանձնաժողով, որը կկասեցնի քանդման գործընթացը: