Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ֆրանսահայ ռեժիսոր Առնո Խայաջանյանի «Քարքարոտ ճամփաներ»  վավերագրական ֆիլմն ընդգրկված է «Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնի Հայկական համայնապատկեր մրցույթում: Ֆիլմն Անատոլիայում կատարած մի շրջագայության պատմություն է: Առնո Խայաջանյանը սկսում է ճամփորդել Թուրքիայում՝ Հայոց ցեղասպանությունը վերապրած իր նախնիների հողերում: Սկսելով մի գեղանկարից, նրա պատահական հանդիպումներից և իր հարազատների մասին պատմություններից՝  ֆիլմը բացահայտում է բարեպաշտների՝ այն բոլոր անհայտ մարդկանց սակավածանոթ գործերը, որոնք կյանքեր են փրկել 1915-ին:

Այս տարի Իսմայիլիայի միջազգայյին կինոփառատանում ֆիլմն արժանացել է ժյուրիի հատուկ մրցանակի:

Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նա պատմեց, որ  20 տարեկանում  բացահայտել է, որ իր նախապապը Արևմտյան Հայաստանից է եղել, Հայոց ցեղասպանության ժամանակ թաքնվել է թուրքերից, մի քուրդ գտել է և փրկել:

«Սկսեցի բազում հարցեր ուղղել ընտանիքիս անդամներին, բայց մնում էին անպատասխան, քանի որ արգելված էր այդ թեմայով խոսելը: Այդ ժամանակ որոշեցի գնալ Անատոլիա, այն գյուղը, որտեղ ծնվել է նախապապս: Որոշեցի նկարահանել ֆիլմ՝ պատմելով այն բարեգութ մարդկանց մասին, ովքեր ցեղասպանության օրերին փրկել են հայերին»,- ասաց երիտասարդ ռեժիսորը:

Առնո Խայաջանյանի խոսքով, երկու տարի հետազոտական աշխատանքներ է իրականացրել, ծանոթացել Հայոց ցեղասպանությունը վերապրած ընտանիքների անդամներին. «Հասկացա, որ յուրաքանչյուր վերապրողի պատմության մեջ եղել է մեկը, ով փրկել է ընտանիքի անդամներից որևէ մեկին»:

Նա նշեց, որ ավելի շատ կենտրոնացել է ոչ թե վատ կողմերի, այլ բարեգործական արարքների վրա, այն մարդկանց, ովքեր փրկել են հայերին:

«Պատահական գրքերում որոշակի տեղեկատվություն կա նման մարդկանց մասին, բայց ոչ մանրամասն: Ես վավերագրական շատ ֆիլմեր եմ դիտել, որտեղ ռեժիսորները ունեցել են ագրեսիվ վերաբերմունք թուրքերի հանդեպ: Ինչպես նշեցի՝ փորձել եմ կենտրոնանալ լավ կողմերի վրա, որպեսզի երկխոսություն լինի թուրքերի հետ»,-  ասաց ռեժիսորը:

Ֆրանսահայ երիտասարդ ռեժիսորը նշեց, որ իր ազգանվան պատճառով Ֆրանիսայում իրեն ընդունում են որպես հայ, Հայաստանում՝ ֆրանսիացի, քանի որ հայերեն չի խոսում, Թուրքիայում՝ հայ՝ կրկին ազգանվան պատճառով:

«Հաջորդ նախագիծս լինելու է հայի ինքնության և զգացմունքներիս մասին, որը միշտ խառնված է»,- հավելեց նա:

Առնոն ասաց, որ երկու օրից գնալու է Արցախ՝ ներկայացնելու իր ֆիլմը: Ֆրանսահայ ռեժիսորը հետաքրքրված է ղարաբաղյան պատերազմով, այժմ ԼՂՀ-ում տիրող իրավիճակով:

«Հետաքրքիր է, թե ինչու շատ ֆիլմերում  չեն խոսում այս թեմայի մասին: Ընկեր ունեմ, ով իր դիպլոմային աշխատանքը գրել է հենց ղարաբաղյան պատերազմի թեմայով: Այժմ հետազոտում եմ Ղարաբաղում իրավիճակը, ղարաբաղյան պատերազմը, որպեսզի հաջորդ ֆիլմս նկարեմ հենց ղարաբաղյան պատերազմի մասին: Մեկ ամսից վերադառնալու եմ Լեռնային Ղարաբաղ՝ շարունակելու իմ աշխատանքները»,- ասաց Ա. Խայաջանյանը:

Առնո Խայաջանյանի նկարահանած «Կորած հորիզոններ» կարճամետրաժ ֆիլմը (2012) ցուցադրվել և մրցանակների է արժանացել 22 միջազգային կինոփառատոնում: 2014-ին մի ֆրանսիական պիեսի էկրանացումը դարձած նրա «Վատ աղջիկը» կարճամետրաժը  մեծ տարածում է գտել և մեկ միլիոնից ավելի դիտումներ  ունեցել: Ֆիլմը ներկայացվել  է 15 միջազգային կինոփառատոնում՝ ներառյալ «Օսկարի» երաշխավորող Ուպսալայի ԿՓ-ում, արժանացել  Vimeo մրցանակին, ինչպես նաև ժյուրիի մրցանակին «Սանդենս» հեռուստաալիքի մրցույթում: