Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ֆրանսիայի Լիոն քաղաքում հուլիսի 11-14-ն անցկացվել է երկրի հողային ժառանգությանը նվիրված միջազգային կոնգրես, որին մասնակցել է 700 հոգի աշխարհի 70 երկրից: Կոնգրեսն անցկացվում է չորս տարին մեկ անգամ: Այս տարի կոնգրեսին առաջին անգամ մասնակցել է նաև Հայաստանը՝ երեք զեկույցով: Երկու զեկույց ներկայացրել է  Ճարտարապետության և շինարարության Հայաստանի ազգային համալսարանը, երրորդ զեկույցը վերաբերել է  Արցախի Տիգրանակերտ քաղաքին՝ «Արցախի Տիգրանակերտի աղյուսաշեն կառույցները»: Զեկուցողները եղել են Տիգրանակերտի արշավախմբի ղեկավար Համլետ Պետրոսյանը և արշավախմբի ճարտարապետ Լյուբա Կիրակոսյանը,-  Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց Համլետ Պետրոսյանը:

«Մեզ համար կարևոր էր, որովհետև մասնակիցները, կազմակերպիչները քաղաքական առումով որևէ բան չներկայացրեցին: Վերնագիրը հենց կոչվում էր՝ Արցախի Տիգրանակերտ: Լույս տեսան նաև  հիմնադրույթները, որտեղ գրված է, որ հուշարձանը գտնվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում:  Քաղաքական որևէ երանգ չկար: Իմ պրակտիկայում եզակի դեպքերից է, երբ ներկայացնում ենք Արցախի մշակույթը և կազմակերպիչների կողմից որևէ առարկություն չի լինում կապված Արցախի միջազգայներոն չճանաչված լինելու հանգամանքի հետ»,- ասաց նա:

Խոսելով Տիգրանակերտի աղյուսաշեն կառույցների մասին, Հ. Պետրոսյանը նախ ասաց, որ Տիգրանակերտում կառույցները հիմնականում քարից են, աղյուսաշեն կառույցները մեծ տեղ չեն գրավում. «Միջոցառմանը  նախ ես ներկայացրեցի Տիգրանակերտն ամբողջությամբ, այնուհետև անդրադարձ կատարեցի աղյուսաշեն կառույցերին»:

Ըստ նրա, Տիգրանակերտի աղյուսաշեն կառույցների մի մասը վերաբերում են բուն պարսպին. «Պարիսպն ունեցել է քարե ներքնամաս, որը երբեմն հասել է մինչև 6 մետրի, այնուհետև հում աղյուսից կառուցված վերնամաս, որը հասել է մինչև 12 և ավելի մետրի: Բացի այդ, պարսպին կից եղել են աղյուսաշեն տարբեր կառույցներ, որոնք հիմնականում շենքեր են: Դրանք մենք մասամբ ենք բացել: Պարիսպներին վերաբերող աղյուսաշեն հատվածները թվագրվում են մ.թ.ա 1-ին դարով, բայց ավելի շատ են 3-7-րդ դարերով թվագրվող կառույցները, երբ Տիգրանակերտը կարևոր առևտրավարչական կենտրոն է եղել»:

Արշավախմբի ղեկավարը նշեց, որ ավելի ուշ բուն աղյուսի օգտագործումն այդքան շատ չի եղել, ավելի շատ օգտագործել են կավ:

Հ. Պետրոսյանն ասաց, որ միջազգային կոնգրեսին հայաստանյան պատվիրակության մասնակցության հարցում մեծ ներդրում ունի Լիոնի ճարտարապետական բարձրագույն դպրոցի դասախոս Սյուզան Մոնոն, ով մեր հայրենակիցն է:

«Դրանից բացի այսօր Հայաստանում փորձեր են արվում մի քանի ծրագրեր իրականացնել նվիրված հենց հողաշեն ճարտարապետությանը: Աշխարհում տենդենց կա՝ հողաշեն ճարտարապետությունը դիտարկել ոչ միայն շատ մատչելի, էժան, նաև էկոլոգիապես շատ մաքուր: Հայաստանը որպես քարե ճարտարապետության երկիր, կարծես թե անտեսել է այս հանգամանքը: Կարծում եմ՝ Հայաստանում հետագայում նման մոտեցումներն էլ ավելի կզարգանան»,- նշեց Տիգրանակերտի արշավախմբի ղեկավար:

Հայաստանի Հանրապետության Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի Արցախի արշավախումբը 2005 թ. հայտնաբերել է Հայոց արքա Տիգրան Բ Մեծի (95-55 թթ. մ.թ.ա.) կողմից Արցախում հիմնած Տիգրանակերտ քաղաքը: Այն Տիգրանի անունը կրող միակ բնակավայրն է, որի տեղը ճշգրտորեն պարզված է, և որը ենթարկվում է հնագիտական հետազոտության:

Լուսանկարները՝ Համլետ Պետրոսյանի ֆեյսբուքյան էջից: