Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Ներկայումս Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի միջև մեծ անդունդ ու բաժանում կա: Երկարաժամկետ կտրվածքով այս բաժանումը արտացոլում է Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության փոփոխությունը – Թուրքիան գնալով հեռանում է արևմուտքից՝ միառժամանակ ավելի բարելավելով իր հարաբերություններն այնպիսի երկրների հետ, ինչպիսին է Ռուսաստանը, Իրանը և Չինաստանը»,-այս կարծիքը Panorama.am-ի հետ զրույցում հայտնեց ֆրանսիական CERI կենտրոնի փորձագետ (նախկինում Քարնեգի հիմնադրամի փորձագետ) Բայրամ Բալչին:   

Նա հիշեցրեց նաև, որ Թուրքիայի և ԱՄՆ-ի միջև հարաբերությունների վատթարացումը նորություն չէ. դրանք լարված էին դեռևս Թուրքիայում հեղաշրջման փորձից առաջ: Տարաձայնությունների հիմնական պատճառն էր Թուրքիայում մարդու իրավունքների ոտնահարումները (Անկարան սկսեց դառնալ գնալով ավելի ու ավելի ավտորիտար Գեզի այգու դեպքերից հետո), ինչպես նաև Սիրիայի հարցում երկու երկրների առաջնահերթությունների տարբերությունները, որոնք սկսեցին ի հայտ գալ 2013թ.-ից հետո:

«Թուրքիայի գլխավոր թիրախը եղել և մնում է Բաշար Ասադը, մինչդեռ ԱՄՆ-ը փոխեց իր առաջնայնությունը հակա-Բաշարից դեպի ավելի շատ հակա-Դաեշ դիրքորոշում», - նկատեց փորձագետը:

Նա նշեց նաև, որ հեղաշրջման փորձն այնուամենայնիվ է՛լ ավելի մեծացրեց լարվածությունը երկու երկրների միջև, քանի որ Թուրքիայում շատերը մեղադրեցին ԱՄՆ-ին ամերիկաբնակ Գյուլենին հեղաշրջում կազմակերպելու հարցում սատարելու մեջ: ԱՄՆ-ի մերժումը Գյուլենին արտահանձնել Թուրքիա իր հերթին ավելի խորացրեց այս կասկածները:

Ինչ վերաբերում է ՆԱՏՕ-ից Թուրքիայի դուրս գալու հավանականությանը, ինչի մասին վերջերս հաճախ է խոսվում տարբեր արևմտյան հարթակներից, ապա փորձագետը չի կարծում, որ դա իրատեսական սցենար է, բայց նաև այն չի բացառում: 

«Թուրքիայի և ՆԱՏՕ այլ անդամների միջև կա հաղորդակցման լուրջ պակաս: ԱՄՆ-ը սկսում է դիտարկել Թուրքիային որպես այլևս անվստահելի գործընկեր, իսկ որոշ ամերիկյան շրջանակներում Թուրքիան նույնիսկ որակվում է որպես «անհուսալի» երկիր (rogue state): Եթե այս տարաձայնությունները շարունակվեն երկարաժամկետ կտրվածքով, ապա հնարավոր է, որ Թուրքիան ցանկանա դուրս գալ ՆԱՏՕ-ից, սակայն չեմ կարծում, որ Անկարայի համար իրատեսական կլինի միանալ Շանհայի համագործակցության կազմակերպությանը», - նշեց Բալչին:

Ինչ վերաբերում է Թուրքիա-Ռուսաստան հարաբերությունների ջերմացմանը, ապա փորձագետը կարծում է, որ այդ մերձեցումը կլինի Թուրքիայի հաշվին և որ դրանից ավելի շատ կօգտվի Ռուսաստանը:

«Այս պահին Թուրքիան ավելի մեծ կարիքի մեջ է քան Ռուսաստանը: Թուրքիան մեկուսացած է, հատկապես սիրիական ճգնաժամի պատճառով: Թուրքիայի և Ռուսաստանի համար դժվար կլինի սիրիական հակամարտության շուրջ համաձայնության գալ, սակայն նրանց համար ավելի հեշտ կլինի երկխոսել ու համագործակցել Հարավային Կովկասի տարածաշրջանի խնդիրների, այդ թվում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության շուրջ», - նշեց փորձագետը: