Ձեր վստահելի աղբյուրը

ՀՀ Ազգային ժողովում քննարկվում է Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը։

Նախագծի հիմնական զեկուցող, արդարադատության նախարար Արփինե Հովհաննիսյանը նշեց, որ այն նպատակ ունի կարգավորել բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց և նրանց փոխկապակցված անձանց եկամուտների հայտարարագրման գործընթացի ոչ պատշաճ իրականացման կամ կարգի չպահպանման, ինչպես նաև ժամկետներում չներկայացվելու դեպքում առաջացող իրավահարաբերությունները։

Ըստ նրա՝ այս նախագիծը մշակվել է հակակոռուպցիոն ռազմավարության շրջանակներում և այս նախաձեռնությունը նպատակ ունի կարգավորել հարաբերություններ, որոնք վաղուց Հայաստանում նյութական իմաստով կարգավորված էին, բայց  հետևանքային առումով՝ ոչ։

Արփինե Հովհաննիսյանը նշեց, որ կարգապահական, վարչական և  քրեական պատիժներ են սահմանվում այն բարձրաստիճան պաշտոնյաների համար, որոնք խախտումներ կանեն:  «Եթե պաշտոնյան կամ նրան փոխկապակցված անձը բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողով հայտարարագիր չի ներկայացրել, բայց պարտավոր էր, առաջացնում է նախազգուշացում: Նախազգուշացումից հետո 30 օրվա ընթացքում էլ հայտարարագիր չներկայացնելն առաջացնում է վարչական տուգանք՝ նվազագույն աշխատավարձի 200-ապատիկի չափով: Սա՝  կոնկրետ մեկ իրավախախտում կատարելու դեպքում»,- ասաց նա:

Երկրորդ խախտումը՝ հայտարարագիրը դրա լրացման նկատմամբ կամ ներկայացման կարգի խախտմամբ Էթիկայի հանձնաժողով ներկայացնել, սա ևս ենթադրում է նախազգուշացում,  իսկ  պահանջը չկատարելու դեպքում կրկին վարչական տույժ է նախատեսվում՝ նվազագույն աշխատավարձի 200-ապատիկի չափով:

Երրորդ դեպքում, եթե պաշտոնյան անզգուշությամբ սխալ կամ ոչ ամբողջական տվյալներ է ներկայացրել՝ առաջացնում է պատասխանատվություն՝ 200-ապատիկից 400-ապատիկի չափով:

Իսկ թե ինչո՞ւ են երրորդ դեպքում ավելի խիստ պատիժ նախատեսում, Արփինե Հովհաննիսյանը նշեց.  «Սա արժանացել է ավելի խիստ վերաբերմունքի: Քրեական օրենսգրքով երկու տիպի խախտումներ են առանձնացված, առաջին դեպքում վարչական տույժ նշանակելուց հետո, երբ նախատեսված դեպքում խախտումը չի վերացվում, վրա է հասնում քրեական պատասխանատվություն, բայց առանձին հոդված կա, որը հատուկ կարգավորում է մի շարք կարևոր հանցակազմեր՝ այն անձիք, ովքեր պարտավոր են ներկայացնել հայտարարագիր, ներկայացնում են կեղծ տվյալ կամ թաքցնում: Այստեղ մենք տեսնում ենք մեղքի երկու տեսակներ, մի դեպքում անզգուշությամբ, մյուս դեպքում՝ դիտավորությամբ: Այս հանցակազմի դեպքում չափազանց դժվար է պարզել՝ անզգուշությամբ է արվե՞լ, թե՞  դիտավորությամբ: Բայց վրիպակները, որը բոլորի դեպքում էլ մարդկային հատկանիշ են, իրավական գնահատական այս զանցակազմերի ու հանցակազմերի դեպքում չեն ստանա: Օրենսդիրը շեշտում է, որ հայտարարագիր ներկայացնող սուբյեկտը պարտավոր է պատշաճ կերպով ներկայացնել այն ու ստուգել՝ դրանց իսկությունը: Ամեն դեպքում շատ դժվար է լինելու տարանջատել՝ դա անզգուշություն է, թե դիտավորություն»:

ԱԺ ՀԱԿ խմբակցության պատգամավոր Գագիկ Ջհանգիրյանը անդրադառնալով նածագծին՝ նշեց, որ արդեն 12 տարի` գույքի, եկամուտների, ունեցվածքի հաշվառումը կատարում են: «Ըստ էության՝ Դուք ձեր նախագծով ոչ միայն վարչական ներգործության միջոցներն եք վերականգնում, այլև քրեաիրավական ներգործության միջոցներ եք առաջարկում։ Ես մանրամասնորեն ծանոթացել եմ նախագծին, իհարկե պատժամիջոցները կարելի է քննարկման առարկա դարձնել, բայց քրեաիրավական, և՛ վարչական դիսպոզիցիաները  գրագետ ձևակերպված են և որևէ դիտողություն չունեմ»,-ասաց Գագիկ Ջհանգիրյանը:

Միաժամանակ պատգամավորը հետաքրքրվեց, թե ո՞րն է այս հաշվառման իմաստը, սրա արդյունքն ի՞նչ պետք է լինի. «Մենք 12 տարի հաշվառել ենք, գիտենք՝ Կիրակոսյան Մարտիրոսն էս ունի, մյուսն էլ սա ունի, ի վերջո, այս ամբողջ հաշվառման իմաստը ո՞րն է։ Մենք 2015 թվականի ապրիլին մի նախագիծ ներկայացրեցինք, որով փորձում էինք այս հաշվառման արդյունքները պրակտիկ կենսագործման դաշտ բերել։ Մասնավորապես, նախատեսված է, որ Էթիկայի հանձնաժողովը հայտնաբերում է էական տարբերություն գույքի, եկամուտների և այլնի միջև, պետք է համապատասխան օպերատիվ, հետախուզական, քննչական, դատախազական մարմիններին որոշակի ուսումնասիրությունից հետո  նյութեր ներկայացներ։ Կառավարությունը բացասական  կարծիք ներկայացրեց դրան։ Լավ, ես հիմա սրան անձամբ կողմ եմ, բայց  կառավարությունն ի՞նչ է նախատեսում, վերջն ինչքա՞ն պետք է այս հաշվառումը տարվի  և դա որևէ պրակտիկ ելք չունենա։ Մարդիկ վերջը պետք է հասկանան, որ ապօրինի հարստացումը քրեորեն պատժելի է»։

Արփինե Հովհաննիսյանը նշեց, որ Գագիկ Ջհանգիրյանը շատ իրավացի հարցադրում է բարձրացնում։

«Կարծում եմ, որ առաջիկայում խորհրդարանը հնարավորություն  կունենա քննարկելու այն նախագիծը, որի վերաբերյալ խոսում է պարոն Ջհանգիրյանը։ Խոսքը վերաբերում է Քրեական օրենսգրքում համապատասխան լրացում կատարելու մասին օրենքի նախագծին, մասնավորապես, ապօրինի հարստացմանը վերաբերող»,- նշեց արդարադատության նախարարը:

Ըստ նրա՝  Կոռուպցիայի խորհրդի կողմից տրված հանձնարարականներին  համապատասխան՝  Արդարադատության նախարարությունում մշակվում են համապատասխան փաթեթներ, կատարվել են համապատասխան ուսումնասիրություններ, վեր է հանվել ամբողջ միջազգային փորձը, որը վերաբերում է ապօրինի հարստացմանը, և դրան զուգահեռ՝ մի շարք  այլ գործիքների վերաբերող  իրավական ակտերին, որոնք բոլորը միասին անհրաժեշտ  և բավարար են ձեր հաշվառման խնդիրը լուծելու, դրա համար իրավական հետևանքներ նախատեսելու, համապատասխան պետական իրավական մարմիններին հնարավորություն ընձեռելու, որպեսզի նրանք գործառույթներ իրականացնեն:

Արփինե Հովհաննիսյանի խոսքերով՝ ապօրինի ապօրինի հարստացման հետ կապված նախագիծն այսօր գտնվում է շրջանառության մեջ, կարծիքների ամփոփումից հետո կներկայացվի կառավարության, այնուհետև՝  Ազգային ժողովի դատին: