Ձեր վստահելի աղբյուրը

Panorama.am լրատվական կայքում հրապարակված «Ապրիլյան քառօրյա պատերազմին մասնակից բոլոր ուսանողները կարող են օգտվել ուսման վարձավճարի 50 տոկոս և ավելի զեղչից» նյութը  քաղաքացիների շրջանում մի շարք հարցեր է առաջացել:

Հիշեցնենք, որ ՀՀ կրթության և գիտության նախարար Լևոն Մկրտչյանը մեզ հետ զրույցում նշել էր, որ բուհերին 50 տոկոս և ավելի զեղչ կիրառելու մասին շրջաբերական է իջեցվել, իսկ այդ զեղչից կարող են օգտվել ապրիլյան քառօրյա պատերազմին մասնակից բոլոր ուսանողները՝ անկախ առաջադիմությունից: Իսկ ապրիլյան պատերազմի մասնակից են համարվելու բոլոր այն ուսանողները, որոնց զինվորական գրքույկում կա պատերազմին մասնակցելու մասին համապատասխան գրառում:

Մինչդեռ նյութի հրապարակումից հետո ապրիլյան քառօրյա պատերազմին մասնակցած և զորացրված ուսանողներից շատերը  բարձրաձայնեցին մի շարք հարցեր: Հարցադրումների մեծ մասը վերաբերում էր նրան, որ զինգրքույքներում չկան մարտական գործողություններին մասնակցությունը փաստող համապատասխան նշումներ: Իսկ դա նշանակում է, որ իրենք չեն կարող օգտվել զեղչից: Հարցադրումներից մեկն էլ վերաբերում էր մասնավոր բուհերին: Քաղաքացին պնդում էր, որ իր որդին սովորում է մասնավոր բուհում և, թեև իր որդու զինվորական գրքույկում գրված է, որ նա մասնակցել է մարտական գործողություններին և իրականացրել մարտական հերթապահություն Մարտակերտի շրջանում, սակայն նրան ասել են, որ ուսման վարձի զեղչը միայն պետական բուհերի համար է: Դժգոհությունների մի մասն էլ վերաբերում էր նրան, որ զեղչ պետք է կիրառել առհասարակ բոլոր զորացրվածների նկատմամբ և չտարանջատել ապրիլյան պատերազմի մասնակիցներին մնացածներից:

Panorama.am-ը  հարցում էր ուղարկել ՀՀ պաշտպանության նախարարություն՝ խնդրելով պարզաբանել, թե որ դեպքերում են զեղչեր կիրառվում, ուսանողներն ինչպես կարող են օգտվել իրենց հասանելիք ուսման վարձավճարի զեղչից, արդյոք զեղչ կիրառում են միայն պետական բուհերում, նախարարությունը նախատեսում է արդյոք նման նախաձեռնություն՝ առհասարակ բոլոր զորացրվածների համար:

Հարցմանը, թե ինչու զինգրքույկներում  համապատասխան նշում չի արվել, Պաշտպանության նախարարությունից Panorama.am-ին պատասխանել են, որ մարտական հերթապահության մեջ ներգրավված լինելու մասին գրառումներ իրականացվում են ծառայության վայրի զորամասի հրամանատարի կողմից՝ ՀՀ կառավարության 03.07.2014թ. N712-Ն որոշման և ՀՀ պաշտպանության նախարարի 2014թ. հոկտեմբերի 17-ի N 1230 հրամանով սահմանված կարգով:

Միաժամանակ ՊՆ-ից հայտնել են, որ մարտական գործողություններին մասնակցած լինելու վերաբերյալ զինվորական գրքույկում գրառումներ կատարելու կարգ սահմանված չէ: Ներկայումս աշխատանքներ են տարվում համապատասխան կարգի մշակման ուղղությամբ:

Ներկայացնում ենք մեր հարցման պատասխանն ամբողջությամբ.

«Բարձրագույն և հետբուհական մասնագիտական կրթության մասին» ՀՀ օրենքի 6-րդ հոդվածի 4.1-ին մասի 7-րդ կետի պահանջների համաձայն՝ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունը վճարովի համակարգում սովորող ուսանողական համակազմի առնվազն տասը տոկոսին՝ ուսանողների վարձավճարներից գոյացած բյուջեի առնվազն 7 տոկոսի չափով, իր միջոցների հաշվին՝ հիմք ընդունելով բարձր առաջադիմությունը և սոցիալական խումբը, իրականացնում է ուսանողական նպաստի ձևով ուսման վարձի մասնակի փոխհատուցում մարտական հերթապահություն իրականացնող զորամասերում մարտական հերթապահության մեջ ընդգրկված պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայություն անցած ուսանողներին՝ առնվազն 30 տոկոսով: Նշված նորմի համաձայն խոսքը վերաբերում է բոլոր բարձրագույն ուսումնական հաստատություններին (անկախ կազմակերպաիրավական վիճակից), նաև մասնավոր ԲՈՒՀ-երին:

Միաժամանակ հարկ ենք համարում նշել, որ սահմանվում է զեղչի կիրառման երկու եղանակ, այն է՝ մի դեպքում զեղչի իրավունք ստացածների ընդհանուր քանակը ԲՈՒՀ-ի որոշմամբ կարող է չգերազանցել ԲՈՒՀ-ի վճարովի համակարգում սովորող ուսանողական համակարգի առնվազն 10 %-ի չափը և ուսանողների վարձավճարների գոյացած բյուջեի 7 %-ը (այսինքն՝ նշված սահմանաչափերից ավելի համապատասխան կարգավիճակ ունեցող անձանց ԲՈՒՀ-ը կարող է մերժել զեղչի կիրառումը), և մյուս դեպքում՝ զեղչի կիրառման պայման է սահմանվել բարձր առաջադիմությունը և սոցիալական խումբը:

Ինչ վերաբերում է ապրիլյան մարտական գործողություններին մասնակցած նախկին պարտադիր զինծառայողների զինվորական գրքույկներում մարտական գործողություններին մասնակցության վերաբերյալ գրառման կատարմանը, ապա միայն նշված գրառման առկայությունն իրավունք չի տալիս նշված անձանց օգտվել ուսման զեղչի իրավունքից:

Տվյալ պարագայում անհրաժեշտ է, որպեսզի վերը նշված օրենքի պահանջներին համաձայն գրառում կատարված լինի անձի կողմից մարտական հերթապահության մեջ ներգրավված լինելու մասին: Տեղեկացնում ենք նաև, որ պարտադիր ժամկետային զինվորական  գրքույկներում առկա  են մարտական հերթապահության մեջ ներգրավված լինելու և մարտական գործողություններին մասնակցած լինելու վերաբերյալ գրառումներ կատարելու համար անհրաժեշտ էջեր:

Մարտական հերթապահության մեջ ներգրավված լինելու մասին գրառումներ իրականացվում են ծառայության վայրի զորամասի հրամանատարի կողմից՝ ՀՀ կառավարության 03.07.2014թ. N712-Ն որոշման եւ ՀՀ պաշտպանության նախարարի 2014թ. հոկտեմբերի 17-ի N 1230 հրամանով սահմանված կարգով: Մարտական գործողություններին մասնակցած լինելու վերաբերյալ զինվորական գրքույկում գրառումներ կատարելու կարգ սահմանված չէ: Ներկայումս աշխատանքներ են տարվում համապատասխան կարգի մշակման ուղղությամբ»:

Նշենք, որ ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից լիաժեք պարզաբանումներ ստանալու մեր ակնկալիքներն այդպես էլ չարդարացան: Մեր հարցումներին նախարարությունից տված ոչ լիարժեք պատասխանները թույլ են տալիս ենթադրել, որ ՀՀ կրթության և գիտության նախարարությունը նման որոշումն ընդունել է առանց պաշտպանության նախարարության հետ համատեղ քննարկման: Արդյունքում՝ ունենք քաղաքացիների կողմից բարձրացված օբյեկտիվ հարցադրումներ, դժգոհություններ, զեղչային արտոնություններից օգտվելու ոչ հավասար պայմաններ:

Իսկ թե ի՞նչ պետք է անեն ուսանողները մինչև համապատասխան կարգի մշակումը,  այս հարցերը դեռևս մնում են անպատասխան: Ակնկալում ենք, որ այս հարցերի շուրջ ևս պարզաբանում կստանանք համապատասխան կառույցներից: