Վահրամ Աթանեսյանը վերլուծում է ԼՂ խնդիրը՝ Ջոն Քերիի հայտարարության համատեքստում
«Ջոն Քերրիի հայտարարության առանցքային կողմն այն է, որ ԱՄՆ պետքարտուղարը ԼՂ խնդիրը դիտարկում է որպես սառեցված հակամարտություն, ի տարբերություն ադրբեջանական կողմի պնդումների, որ հակամարտությունը սառեցված չէ, ցանկացած պահի կարող է պատեազմ սկսվել և այլն»,- անդրադառնալով ԱՄՆ պետքարտուղար Ջոն Քերիի` ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման հնարավորությունների վերաբերյալ վերջին հայտարարությանը`«Panorama.am»-ի թղթակցի հետ զրույցում այս մասին նշեց Արցախի հանրապետության Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախկին ղեկավար, վերլուծաբան Վահրամ Աթանեսյանը:
Նշենք, որ ԱՄՆ պետքարտուղար Ջոն Քերրին հայտարարել է, որ դեռևս պայմաններ չկան Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ եղած հակամարտության հաղթահարման համար և հավելել, որ «այսօրվա աշխարհում կան որոշ սառեցված հակամարտություններ, այդ թվում` Լեռնային Ղարաբաղը, որոնցում ներկա դրությամբ չի նկատվում կարգավորման հնարավորություն, առաջին հերթին, քանի որ դրան պատրաստ չեն երկրների ղեկավարները»:
«Կարևոր է, որ ԱՄՆ-ի պետական քաղաքականության մեջ ԼՂ խնդիրը ընկալվում է որպես սառեցված հակամարտություն, որի լուծման համար պետք է ստեղծվեն պայմաններ»,- նշեց Վ. Աթանեսյանը:
Վ. Աթանեսյանի կարծիքով պայմանների բացակայություն ասելիս ԱՄՆ պետքարտուղարը նկատի է ունեցել վստահության մթնոլորտի բացակայություն, շփման գծում կայունության պահպանման բացակայություն:
Միևնույն ժամանակ Վահրամ Աթանեսյանը նշեց, որ համաձայն չէ այն մտքի հետ Հակամարտության կարգավորմանը երկրների ղեկավարների պատրաստ չեն:
«Եվ Հայաստանի նախագահը, և Արցախի քաղաքական ղեկավարությունը, ԼՂՀ նախագահը բազմիցս հայտարարել են, հայկական կողմի պատրաստակամությունը բանական, տրամաբանական, հավասարակշռված փոխզիջումների հիման վրա:
Վահրամ Աթանեսյանի խոսքով` եթե Ադրբեջանը չի ընդունում այդ փոխզիջումների հիման վրա կարգավորումը, դա արդեն «Ադրբեջանի և Միացյալ Նահանգների խնդիրն է` որպես ՄԽ համանախագահ»:
Ըստ մեր զրույցակցի, այն որ պաշտոնական Բաքուն չի ընդունում փոխզիջումների հիման վրա կարգավորման հնարավորությունը, վկայում է այն, որ ԱՄՆ պետքարտուղարի հայտարարությանը անմիջապես հաջորդել է Ադրբեջանի ԱԳՆ մամուլի քարտուղարի հայտարարությունը, որտեղ խնդրի կարգավորումը հերթական անգամ շաղկապվում է միայն և միայն ստատուս քվոյի փոփոխության հետ:
«Ընդհանրապես՝ ՄԽ համանախագահության խնդիրն է աշխատել Ադրբեջանի ղեկավարության հետ, որպեսզի Ադրբեջանը հրաժարվի «Ամեն ինչ կամ` ոչինչ» սկզբունքից և խնդիրը տեղափոխվի առարկայական բանակցությունների փուլ, որտեղ արդեն կողմերը կարող են ներկայացնել իրենց դիրքորումները և պաշտպանել իրենց շահերը: Կողմերից որևէ մեկին իր շահերը պաշտպանելու իրավունքից զրկելն անհնար է»,-ասաց Վահրամ Աթանեսյանը:
Վերլուծաբանի խոսքով` հենց դա է, մեծ հաշվով, պահանջում ադրբեջանական կողմը:
Այս տրամաբանությամբ, ըստ Վահրամ Աթանեսյանի, ստացվում է որ հայկական կողմը որևէ շահ չպետք է ունենա այստեղ:
«Շահ ունեն միայն իրենք`ստատուս քվոյի փոփոխություն, տարածքային ամբողջականության վերականգնում, ԼՂ-ում Ադրբեջանի իրավասությունների վերականգնում: Խնդիրը իրենք դիտարկում են խորհդային իրողությունների վերադարձի կտրվածքով: Այս առումով` հատկապես Միացյալ Նահանգները, որպես ոչ խորհրդային ժառանգության, անցյալի, մտածողության երկիր, պետք է ավելի լուրջ, բաց և հրապարակային աշխատանք տանեն միջազգային ասպարեզում, որպեսզի Ադրբեջանի համար հասկանալի լինի, որ միջազգային իրավունքի սկզբունքներն ու նորմերը չպետք է մեկնաբանվեն այնպես, ինչպես դրանք մեկնաբանվել են 1921 թ. հուլիսի 5-ի Կովբյուրոյի որոշմամբ»,- շեշտեց Վահրամ Աթանեսյանը:
Մեր զրուցակիցը միևնույն ժամանակ կիսում է այն տեսակետը, որ Ջոն Քերիի`«Առաջնորդների պատրաստ» չլինելու վերաբերյալ շեշտադրումը նաև ակնարկ էր առ այն, որ երկու հասարակությունները նույնպես պատրաստ չեն դրան:
«Առաջնորդները պետք է հասարակություններին նախապատրաստեն խաղաղության, կամ` ոչ խաղաղության: Ես հասկանում եմ, որ ԱՄՆ պետքարտուղարը չի կարող միանշանակորեն մեղադրել Ադրբեջանին, սակայն սա առիթ է տալիս, որպեսզի մենք մեր մեկնաբանություններում, կեցվածքում, միջազգային հանրության հետ մեր շփումներում մշտապես շեշտադրենք, որ մենք պատրաստ ենք խաղաղության, պատրաստ ենք անցնելու խաղաղության ճանապարհի մեր բաժինը: Սակայն պետք է լինի նաև հանդիպակաց շարժում»,- ասաց Վահրամ Աթանեսյանը:
Ադրբեջանական կողմից, սակայն, ըստ մեր զրուցակցի, որևէ հուսադրող ակնարկ չի հնչում:
«Որևէ ակնարկ չկա, որ այդ երկրում գոնե Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում հայկական էթնոքաղաքական, էթնոմշակությային ինքնության հանդեպ կա տարրական հարգանք»,- եզրափակեց Վահրամ Աթանեսյանը:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Կառավարության համար ՀՀ ո՞ր քաղաքացիներն են համարվելու իրական Հայաստանի քաղաքացիներ. Ռուստամյան