15:00 03/10/2016

Քրիս Բոհջալյան. Արցախում մեր հաղթանակը մեր պատասխանն էր ցեղասպանությանը

Հեղինակ` Նվարդ Չալիկյան

«Արցախում ունեցած հաղթանակի ու ձեռքբերումների շնորհիվ հայ ժողովուրդը դուրս եկավ զոհի կերպարից և ասաց «ոչ» էթնիկ զտմանն ու ցեղասպանությանը», -Panorama.am-ի հետ հարցազրույցում ասաց հայտնի ամերիկահայ գրող, Ավազի ամրոցի աղջիկները և Նյու Յորք Թայմզի կողմից բեսթսելլեր ճանաչված մի շարք այլ գրքերի հեղինակ Քրիս Բոհջալյանը, ով վերջերս այցելել էր Արցախ:

«Երբ այցելեցի Ղարաբաղ և ազատագրված տարածքներ ու խոսեցի խրամատներում գտնվող զինվորների հետ, ես հասկացա, որ Արցախյան գոյամարտում ունեցած մեր հաղթանակով մենք ասել ենք «այլևս երբեք» ցեղասպանությանը և էթնիկ զտումներին: Այն, ինչ անում են սահմանի վրա կանգնած հայ զինվորները, խոսում է մեր ինքնության մասին և այն մասին, թե ով ենք մենք որպես ազգ և ժողովուրդ: Ես մեծ հպարտության զգացում ունեցա նրանց տեսնելով: Սումգայիթում և Բաքվում ջարդերից հետո մենք վերականգնեցինք մեր պատմական հայրենիքում ապրելու իրավունքը: Այս անգամ այցելելով Քարվաճառ՝ Դադիվանք, որը հայ քրիստոնեության բնօրրանն է, ես տեսա այնպիսի որմնանկարներ, որոնք իրենց գեղեցկությամբ կարող են մրցել Իտալիայի ամենահայտնի որմնանկարների հետ: Արցախի պաշտպանությամբ մենք նաև մեր լուման ենք ներդնում աշխարհում ցեղասպանությունների դեմ պայքարում»,-ասաց Քրիս Բոհջալյանը:

«Ես միշտ զուգահեռներ եմ անցկացրել ԱՄՆ-ի և Արցախի միջև ինքնորոշման տեսանկյունից, բայց Արցախի հարցը տարբերվում է նրանով, որ այն իր պատմական հայրենիքում ապրող ժողովրդի ինքնորոշման և առանց ոչնչացման վտանգի ապրելու իրավունքի մասին է»,-ասաց Բոհջալյանը` ընդգծելով, որ Ադրբեջանը բազմիցս ապացուցել է, որ սպառնալիք է հանդիսանում արցախաբնակ հայերի համար (Սաֆարովի հերոսացումով, ապրիլյան պատերազմով և այլն), հետևաբար Արցախի հարցը հայ ժողովրդի գոյության հարցն է:

Խոսելով այն խնդիրների մասին, որ այսօր առկա են Հայաստանում` Բոհջալյանն ասաց, որ դրանք բոլորը հատուկ են երիտասարդ պետություններին:

«Թեև մենք հնագույն ժողովուրդ ենք, մենք ընդամենը 25 տարեկան ենք որպես անկախ պետություն, իսկ դա շատ քիչ է երկրաբանական ժամանակի տեղանկյունից: Անկախության հռչակումից 25 տարի հետո ԱՄՆ-ը գերտերություն չէր, այն հյուսիսային Ամերիկայի արևելյան մասն էր` շրջապատված իսպանական, ֆրանսիական և բրիտանական տարածքներով: Միայն դրանից 11 տարի անց տեղի ունեցավ ԱՄՆ-ի պատերազմը Բրիտանիայի հետ, որից հետո ԱՄՆ-ը ամրագրեց իր տարածքները: Այնպես որ Հայաստանին դեռ ժամանակ է պետք ազատական շուկա և ժողովրդավարություն կառուցելու համար»,-նշեց նա:

Ամերիկահայ գրողը նաև նշեց, որ Հայաստանն այժմ ունի բազմաթիվ խնդիրներ, այդ թվում սովետական մտածելակերպ ունեցող վերնախավ (որը չի հասկանում, որ ժողովրդի կամքը պետք է լինի առաջին տեղում), թշնամի հարևան պետություններ, որոնք ցանկանում են ոչնչացնել Հայաստանը, երկրի որոշ հատվածներում դեռևս 1988թ.-ի երկրաշարժից մնացած հետևանքներ և այլ խնդիրներ, որոնք խոչընդոտում են երկրի զարգացմանը:   

«Այս առումով առաջին բանը, որ կասեի հայաստանաբնակ հայերին, այն է, որ նրանք համբերատար լինեն և երբեք չհանձնվեն: Երևանի փողոցներում այսօր քայլող մարդկանց կհորդորեի, որ նրանք շարունակեն պայքարել իրենց իրավունքների պաշտպանության համար, որ չվախենան ոչ մի տեսակի ճնշումներից և երբեք չնահանջեն… քանի որ պետություն կառուցելը հեշտ գործ չի», – ասաց Քրիս Բոհջալյանը:

Խոսելով այն մասին, թե ինչ անելիքներ ունի սփյուռքը այս հարցում` սփյուռքահայ գրողն ընդգծեց, որ պետք է նախ և առաջ համահայկական ջանքերն ու ռեսուրսները կենտրոնացնել Հայաստանի զարգացման վրա: Նրա կարծիքով՝ սփյուռքը պետք է շարունակի ցեղասպանության միջազգային ճանաչման համար պայքարը, բայց հայության ներկայիս իրականությունից կտրված չլինելու համար կարևոր է, որ իր հայացքն ուղղի ո°չ միայն 1915թ., այլև գլխավորապես 2016 թվական և ապագա:

«Սփյուռքը պետք է ՀՀ-ում աջակցի գյուղական համայնքների զարգացմանը, որպեսզի հնարավորինս կրճատվի դեպի Ռուսաստան արտագաղթը, իսկ Արցախում սփյուռքը պետք է նպաստի անվտանգության խնդիրների լուծմանը, ինչպես նաև ենթակառուցվածքների բարելավմանը` որպես տուրիզմի զարգացման կարևոր գրավական:

Այն հարցին, թե արդյոք ինչով են հայերը որպես ազգ յուրահատուկ, Բոհջալյանը պատասխանեց, - «Մենք բոլորս որոշ չափով կրում ենք 1,5 միլիոնի շշուկները մեր մեջ, ինչը մեզ դարձնում է ավելի ճկուն, ուժեղ և կյանքով լի: Երբ մենք ծիծաղում ենք, ծիծաղում ենք բարձր, երբ լաց ենք լինում` առանց ամոթի և երբ ապրում ենք, ապրում ենք մեծ կյանք»:

Խոսելով իր` Ավազի ամրոցի աղջիկները գիրքի մասին, որը թարգմանվել է 30 լեզուներով և որը մեծ լումա է ունեցել աշխարհում Հայոց ցեղասպանության մասին իրազեկության բարձրացման հարցում՝ Բոհջալյանն ասաց, որ փորձել է ընթերցողին հետաքրքրել այս պատմական թեմայի մեջ՝ ներկայացնելով այն մի սիրո պատմության միջոցով, որի հերոսներն ապրում են 1915թ.-ին Սիրիայում: Նա նաև նշեց, որ իր գրքի հիմնական ուղերձներից մեկն այն էր, որ ցեղասպանությունը միայն անցյալում չէ, քանի որ դրա հետևանքով է, որ մենք այսօր ունենք սփյուռք և որ մեր հայրենակիցների 70%-ը այժմ ապրում է հայրենիքից դուրս: 

«Թուրքիան չէր լինի այն ցավալի իրավիճակում մարդու իրավունքների (և մասնավորապես քրդերի իրավունքների) տեսանկյունից, որում հիմա է, եթե այն ժամանակ՝ 1918թ.-ին, միջազգային հանրությունը թույլ չտար, որ Թուրքիան անպատիժ մնար 1.5 միլիոն հայերի սպանության համար և չասեր, որ նրանք կարող են կառուցել իրենց ժողովրդավարությունը՝ ցեղասպանության վրա աչք փակելով», -նշեց Բոհջալյանը:

Պատմելով իր գրքի պատմությունը՝ Բոհջայլանը նշեց, որ այն ժամանակ, երբ գրքի բնօրինակը նոր էր լույս տեսել, թուրքերը բավականին ակտիվ և համակարգված կերպով բացասական արձագանքներ էին գրում գրքի մասին բոլոր հնարավոր հարթակներում: Նա նաև հայտնեց, որ Ավազի ամրոցի աղջիկները գրքի թուրքերեն թարգմանությունը ներկայումս պատրաստվում է հրատարակության Թուրքիայում:

Գրքի հիման վրա 2017թ.-ին համանուն ֆիլմ է պատրաստվում նկարահանման ԱՄՆ-ում, որի սցենարիստ և պրոդյուսերն է Էրիկ Նազարյանը: Բոհջալյանը մեծ սպասելիքներ ունի այդ ֆիլմից, քանի որ շատ բարձր է գնահատում Էրիկ Նազարյանի աշխատանքը:

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը և այդ մասին իր ֆեկսբուքյան էջում.․ «Հարցազրույցս Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}