Ձեր վստահելի աղբյուրը

Զգացողությունը ներքին վիճակ է: Եթե դու ներքուստ լավ ես քեզ զգում, տրամադրությունդ բարձր է, ժպտում ես, ուրախություն ես տարածում, այդ ամեն ինչը ստանում ես նաև դրսից: Իսկ եթե սպասում ես այդ ամենը ստանալ դրսից, երբեք չես ստանա՝ անկախ ինչ քաղաքում էլ ապրես՝ Երևանում, Փարիզում, թե Հռոմում,- Panorama.am-ի հետ զրույցում  ասաց Հ. Թումանյանի անվան պետական տիկնիկային թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար և տնօրեն,  ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ  Ռուբեն Բաբայան՝ պատասանելով հարցին, թե 2798-ամյա Երևանի փողոցներով զբոսնելիս՝ ինչպիսի՞ զգացողություններ եք ունենում:

Շարունակելով իր խոսքը՝ արվեստագետն ասաց, որ իրեն շատ լավ է զգում Երևանում, տեսնում է հրաշալի դեմքեր, ուրախանում է՝ տեսնելով այդ դեմքերը:

«Դա բացարձակապես կապ չունի հոգսերի հետ, ներքին զգացողությունն է»,- ընդգծեց նա:

Խոսելով քաղաքի կերպարի մասին, Ռ. Բաբայանն ասաց, որ շատ է փոխվել Երևանը, կան մեծագույն կորուստներ, որոնք գալիս են նրանից, որ Երևանը շատ դժվար է քաղաք դառնում՝ մտածողությամբ:

«Քաղաք՝ նշանակում է  սերնդից սերունդ փոխանցվող հիշողություն: Այդ ամենը, ցավոք, մենք  չունենք: Հին Երևանից փոքրիկ կղզյակներ են մնացել,  դրանք էլ ենք վերացնում:  Դժվարությամբ ենք հասկանում, որ ճարտարապետությունը ստանում է արժեք այն ժամանակ, երբ որ իր հետ կապված որոշակի մարդկային պատմություններ կան՝ այս ինչ սրճարանում սիրում էր նստել Երվանդ Քոչարը, Լևոն Ներսիսյանը, այս ինչ այգում սիրում էր զբոսնել Ավետիք Իսահակյանը: Սրանք կարևոր են, պատմություններ են, որոնք ստեղծում են քաղաք»,- ասաց նա:

Ռ. Բաբայանի խոսքով՝ այնպես չէ, որ վերջին 25 տարվա ընթացքում են վերացվում այդ պատմությունները, հիշողությունները. «Միշտ այդպես են վարվել, ինչպես միգուցե ժամանակին եկեղեցի կառուցողները, երբ քանդել են հեթանոսական տաճարներն ու տեղում կառուցել նորերը: Անպայման չէ նորը կառուցելու համար քանդել հինը: Ավելի դժվար ու հետաքրքիր է հնի և նորի համադրումը: Հակառակ դեպքում ունենք այն, ինչ ունեք՝ անտերության մատնված Երևանի արվարձաններ՝ քարուքանդ փողոցներով, ահավոր խիտ կյանքով ապրող, գերբնակեցված կենտրոն»:

Երևանի Հրաչյա Ղափլանյանի անվան դրամատիկական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար,  ՀՀ ժողովրդական արտիստ Արմեն Խանդիկյանը համոզված է, որ պետք է ամեն ինչ անել քաղաքի համար՝ սկսած հենց քո դռնից. «Իմ քաղաքն է իր ծանր, դժվար օրերին, իմ քաղաքն է իր ուրախ օրերին»:

Ըստ նրա, Երևանում այսօր կառուցվում են 21-րդ դարին համահունչ շենքեր՝ մի տեղ ճիշտ, մի տեղ մի փոքր սխալ:

«Քաղաքը գնալով գեղեցկանում է, դառնում է մայրաքաղաք, սակայն մնում է մարդիկ այդպիսին լինեն: Ավելի անհանգիստ եմ, որ մենք դեռ չենք սովորել համակեցության կանոնները, այդ մշակույթը դեռ չունենք, առաջ ավելի շատ էր Երևանում: Նոր մարդիկ են հայտնվել, որոնք պետք է մի օր դառնան քաղաքացի, մայրաքաղաքացի: Երբ մի սիգարետի մնացորդ դուրս է նետվում, ես անհանգիստ եմ դառնում»,- նշեց Ա. Խանդիկյանը:

ՀՀ վաստակավոր նկարիչ Հաղթանակ Շահումյանի աչքին Երևանում շատ բան է փոխվել, նախ չկա իր մանկության հոտը:

«Հոգին է կորցրել, հոտը,  որը նաև բարոյական միջավայրն էր: Նախկինում մարդիկ առավել ջերմ էին իրար նկատմամբ, բարի էին, իրար օգնության ձեռք էին մեկնում: Երևանը մշտապես տարբերվել է իր մարդկանցով, նաև կերպարով ու ճարտարապետությամբ»,- նշեց նա:

Նկարիչը հիշեց, որ իր մանկության, երիտասարդության տարիներին Երևանում ամեն քայլափոխի այգիներ էին՝ թթի, ծիրանի ծառերով, իսկ այսօր ցավով է նայում շուրջը, երբ այգիները ոչնչացվում են:

«Վերջին 20 տարվա ընթացքում Երևանի կենտրոնի՝ 150 տարվա ճարտարապետական կերպարը, միջավայրը  փոխվել է: Հիմա ավելի բարեկարգվել է Երևանի կենտրոնը, մաքրվել, բայց ի հաշիվ հոգևոր մշակութային միջավայրի: Թամանյանը շատ բան արեց, որ Երևանը լինի առաձնահատուկ քաղաք, ունենա դեմք, ինչը  զբոսաշրջիկներին շատ հետաքրքիր էր: Այսօր այդ դեմքը լղոզվում է, նմանում է եվրոպական էկլետիկ միջավայրի»,- ասաց Հ. Շահումյանը:

Նրա կարծիքով, այս ամենը տնտեսական համակարգի կտրուկ փոփոխության արդյունք է: Արվեստագետը հույս ունի, որ որոշ ժամանակ հետո մարդիկ ավելի խելամիտ կվարվեն միջավայրի հետ: