Հասարակություն 15:08 15/10/2016 Հայաստան

Փորձագետ. Հայաստանում առավել շատ բողոքում են արտադրողները

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Երիտասարդ գյուղատնտես Հարություն Մնացականյանն այս տարի չի կարողացել ոչ մի կիլոգրամ հաճար արտահանել: Նախկինում լավ սպառվող հացահատիկի ներքին պահանջարկը կրճատվել է, եվրոպական շուկայում գինը կտրուկ նվազել՝ նախկին 250 եվրոյի փոխարեն այսօր մեկ տոննայի համար 80 եվրո են առաջարկում, իսկ օրգանական հաճարի մեկ տոննայի համար 250 եվրո:

«Գյուղացիները սկսեցին մեծ քանակությամբ հաճար աճեցնել, որովհետև լավ սպառվում էր, հիմա բերքը մնացել է գյուղացիների վրա: Վերջին 5 տարվա ընթացքում հաճարի ցանքատարածությունները Հայաստանում ու Արցախում  300 հեկտարից դարձել են  3.5-4 հազար հա»,-Panorama.am-իհետ զրույցում ասաց  Հ. Մնացականյանը:
Արցախում մի քանի հարյուր հեկտար հաճարի արտադրություն հիմնած երիտասարդն այժմ բերքն իրացնելու տարբերակներ է փնտրում, մտածում է էկոլոգիապես մաքուր, առանց գլյուտենի հաց արտադրելու մասին, հաճարի հացը հղիների, երեխաների, դիաբետիկների համար անվտանգ հաց արտադրելու լավ հումք է:



Իր արտադրանքն իրացնելու  կամ այլ խնդիրների համար նա պետական որևէ մարմնի չի դիմել. «Ես երբեք պետությանը որևէ հարցով չեմ դիմել, ես իմ համար արտադրել եմ, արտահանել եմ: Ես միշտ այդպես եմ արել, ոչ մեկի վրա հույսս չեմ դրել: Համենայն դեպս պետությունն ինձ չի խանգարել»:



Այս տարի կրծողներն էլ են մեծ վնաս պատճառել՝ մոտ 30 մլն դրամի: Օրգանական  սննդամթերքի արտադրության սերտիֆիկատ ունեցող ֆերմերը չէր կարող նրանց դեմն առնել թունաքիմիկատների միջոցով: Չի հիշում, անոմալ նման երևույթ մեկ էլ երբ է  եղել: Աջակցություն պետությունից չի ակնկալում:

Հ. Մնացականյանին անհանգստացնում է փաստը, որը հաճախ ներկրված սննդամթերքը ներկայացվում է տեղականի անվան տակ:

«Բերքի տոնի միջոցառումներին, որ ես մասնակցում եմ, տեսնում եմ՝ տեղականի անվան տակ չինական կամ հնդկական ապրանք են ներկայացնում՝ սիսեռ, սխտոր: Ծիծաղելի է, բայց ձեն չեմ հանել»,-ասում է Մնացականյանը:

Գյուղատնտեսը եկել է մի եզրակացության՝ գյուղացին Գյուղատնտեսության նախարարությանը չի վստահում, նրա հետ չի համագործակցում, նախարարությանը հիշում է կարկուտի ու փոխհատուցման ժամանակ:



ԳԱԱ Էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոնի Սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման տեղեկատվավերլուծական կենտրոնի փորձագետ Մելինե Բեգլարյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ընդգծեց, որ պարենային ոլորտում կարագավորումները պետք է լինեն ի նպաստ տեղական  հումքի արտադրության ծավալների ավելացման:

«Պետք է ստեղծվեն այնպիսի նախադրյալներ, որ արտադրողը միշտ շահագրագռված լինի արտադրանքի քանակի ավելացմամբ»,-նշեց Մ. Բեգլարյանը:

Նա բացատրեց՝ եթե ոչ պարենային ապրանքերի շուկայում կարող ենք խոսել մրցակցությունից ու ասել, որ ցածր գինը ցանկալի է, նույնը չենք կարող ասել պարենային շուկայի մասին: Այստեղ շուկան պետք է առաջնորդվի իրատեսական գին հասկացությամբ:

«Ազատ թողնել չի նշանակում՝  պետական վերահսկողություն չպետք է լինի, նշանակում է, որ մոնոպոլիաներ չպետք է լինեն: Մեզ մոտ լրիվ հակառակ վիճակն է: Այսինքն ազատ ասելով պետք է ոչ թե հասկանանք, ով ցանկանա, կարող է կաթի փոշի ներկրել, այլ արտադրողները պետք է ազատ լինեն իրենց արտադրության տեսակը, քանակը, էքսպանսիաների ձևը ընտրելու հարցում»,-ասաց փորձագետը:

Նա ուշադրություն հրավիրեց փաստին, որ Հայաստանում առավել շատ բողոքում են ոչ թե ներկրողները, այլ արտադրողները:

«Այսօր մարդկանց ավելի շատ հետաքրքում է ոչ թե արտադրության ծավալների ավելացման խնդիրը, այլ իրացման շուկաները: Պետք է հասկանալ, որ ազատ շուկայական հարաբերությունն այն շուկան է, որտեղ հումքի արտադրողներն ունեն հավասար պայմաններ, նրանց համար ստեղծվում են նպաստավոր պայմաններ»,-ընդգծեց Panorama.am-ի զրուցակիցը:

Մատնանշելով Հայաստանում առկա խնդիրները՝ Մ. Բեգլարյանը մատնացույց է   անում միջազգային փորձը, երբ պետությունը խթանում է գյուղատնտեսության մի ճյուղ՝ օրինակ օրգանիկ ու սկսում է օգտվել այդ արտադրանքից:



«Հայաստանում մտեք իրացման ցանց: Որտե՞ղ եք տեսել տեղեկատվություն սննդամթերքի ծագման մասին, սպառողի իրավունքը, որով ինքը կարող է նպաստել տեղական արտադրության որևէ ուղղության զարգացմանը:  Մարդը կարող է մեծ ցանկություն ունենալ նպաստել, բայց երաշխավորված չէ, որ ձեռք է բերել ոչ թուրքական լոլիկ»,-օրինակ ներկայացրեց նա:

Մ. Բեգլարյանը մատնացույց է անում  իտալական պարմեզանի օրինակը, երբ հայտնի պանիրը պատրաստում են միայն Իտալիայում արտադրված կաթից:

«Այսինքն, մի կողմից սպառողը գիտի, որ դա իտալական սննդամթերք է՝ պատրաստված իտալական հումքից, մյուս կողմից էլ՝ ամբողջ կաթն արտադրվում է Իտալիայում, դա իր հետ բերում է բազմաթիվ այլ ոլորտների՝ անասնակերի արտադրության, անասնապահության զարգացում: Սա իր հերթին բերում է կայուն տնտեսության զարգացման ու պարենային ապահովության»,-շղթան մանրամասնեց փորձագետը:

Կենտրոնի ներկայացուցիչն այստեղ խիստ կարևորում է պետական վերահսկողության պատշաճ մակարդակը: Եվրոպական երկրներում իրացման ցանցում սպառողը կարող է գտնել տարբեր սորտերի կաթնամթերք, փոքր ընկերությունները, որոնք չեն կարողանում մեծ ներդրումներ անել, ավելի ցածր սորտի  կաթը վաճառում են էժան:

«Սա է հավասարությունը, և ոչ թե այն, երբ շուկայում իրար հետ հավասար մրցակցում են մսով ու ոչ մսով երշիկ պատրաստած ընկերությունները, կաթնայուղով ու ոչ կաթնայուղով սննդամթերք արտադրողները: Այս ոլորտում պետական թույլ վերահսկողությունը նպաստում է  երկրում պարենի ապահովության խնդրի չլուծվելուն: Եթե տնտեսվարողը տեսնում է, որ արտադրության մեջ թարմ կաթ օգտագործողն ու կաթի փոշի օգտագործողը նույն պայմաններում են, կամաց-կամաց այդ շուկայում դիմակայելու համար ինքն էլ պիտի սկսի կրճատել ինքնարժեքը: Այստեղ ստեղծվում է հակառակ պատկերը, լավ խաղացողը պայմաններին հարմարվելու համար դառնում է վատը, լավին խրախուսող որևէ ծրագիր չկա»,-նշեց նա:


Բեգլարյանն ընդգծեց, հիմա Հայաստան ներկրվում է թանկ կաթնամթերք, որն ունի գնորդներ: Սակայն ինչո՞ւ  նույն ալպյան  մարգագետիներ ունեցող Հայաստանում չի կարելի արտադրել բարձրորակ սննդամթերք:

Փորձագետն այս առումով կարևորում է նաև սննդի հետագծելիությունը, որը Հայաստանում չկա: Օրինակ, այսօր ամբողջ աշխարհում գործում է 0 կմ հասկացությունը, որի նպատակը հումքը հնարավորինս քիչ տեղափոխելն է: Դա նշանակում է  տրանսպորտային ծախսերի կրճատում, կոնսերվանտների հնարավորինս քիչ օգտագործում, գյուղերում արտադրությունների հիմնում:

«Երկիրը պետականամետ կառավարման տեսլական պետք է ունենա: Շատ երկրներում կա «think thank» հասկացություն, այդ խմբերում պրոֆեսիոնալներ են, կամայական որոշում պետք է ուղարկվի այդ խմբի անդամների մոտ փորձաքննության: Ոլորտի պրոֆեսիոնալները պետք է որոշում կայացնեն, քաղաքական լիդերները փոխվում են, բայց պրոֆեսիոնալը պետք  միշտ մնա իր աշխատանքին»,-ընդգծեց փորձագետը:

Հաճարի և հացի լուսանկարները՝  Հարություն Մնացականյանի ֆեյսբուքյան էջից:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:38
Գարեգին Երկրորդը պատվո բարձր շքանշանների արժանացրեց բարերարներ Տեր և Տիկին Աշոտ և Լորա Թունյաններին
Մայր Աթոռից հայտնում են, որ տեղի է ունեցել  շքանշանի հանձնման արարողություն։ «Նոյեմբերի 4-ին, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում...
Աղբյուր` Panorama.am
23:27
Գերմանիայում դատարանը նախադեպային որոշում է ընդունել Արցախի քաղաքացիների վերաբերյալ. Տարոն Սիմոնյան
ԱԺ նախկին պատգամավոր Տարոն Սիմոնյանը գրում է. «Շատ կարևոր որոշում Գերմանիայի Քասել քաղաքի վարչական դատարանը ընդունել է...
Աղբյուր` Panorama.am
22:45
Ուշիի ոլորաններում ողբերգական ավտովթարի զոհերի թիվը դարձել է 2
Նոյեմբերի 4-ին, Արագածոտնի մարզում տեղի ունեցած խոշոր ու ողբերգական ավտովթարի հետևանքով հիվանդանոց տեղափոխված վիրավորներից մեկը նույնպես մահացել...
Աղբյուր` Panorama.am
22:28
Թբիլիսիում ավարտվել է ընդդիմության բողոքի ակցիան
Թբիլիսիում խորհրդարանի շենքի դիմաց ավարտվել է ընդդիմադիրների բողոքի ցույցն ընդդեմ խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների, որոնցով հաղթել էր...
Աղբյուր` Panorama.am
22:06
Հակասանիտարական վիճակ ու խոլերայի վտանգ
Արդեն մի քանի օր է՝ SHAMSHYAN.com-ն ահազանգեր է ստանում Կոտայքի մարզի Նոր Հաճն խոշորացված համայնքի Քանաքեռավան գյուղի բնակիչներից, ովքեր իրենց...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ԱԺ մի քանի պատգամավորի գնահատականը համարում ենք սուբյեկտիվ. «Շողակաթ» ՀԸ
«Շողակաթ» հեռուստաընկերությունը պարզաբանում  է տարածել հոռուստաընկերության  վերաբերյալ ԱԺ-ում հնչած գնահատականների...
Աղբյուր` Panorama.am
21:51
Լրագրող Վահե Մակարյան. ԱԺ նախկին որևէ նախագահ իրեն թույլ չէր տալիս լրագրողի հասցեին որևէ անպարկեշտ արտահայտություն
«Տաս տարուց ավելի  լուսաբանում եմ խորհրդարանի աշխատանքը, տեսել եմ Ազգային ժողովի մի քանի նախագահ, անկախ այդ մարդկանց քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Նարեկ Սարգսյանը ՔԿՀ-ից ազատ արձակվեց
ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի եղբորորդին՝ Նարեկ Սարգսյանը, ՔԿՀ-ից ազատ արձակվեց՝ պատժի կրումից հետո։ Տեղեկությունը «Փաստինֆո»-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
21:24
Բռնապետական իշխանությունները մեծ եռանդով շարունակում են մեր կրթական համակարգի կուսակցականացում. Մհեր Մելքոնյան
ՀՅԴ Շիրակի Մարզային կոմիտեի ներկայացուցիչ, ԱԺ  «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Մհեր Մելքոնյանը գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
20:43
Այո, ես պատճառ եմ եղել, որ չստացվեց մայիսին, բայց դա չի նշանակում, որ չի ստացվելու․ Բագրատ Սրբազան
«Այո, ես պատճառ եմ եղել կամ իմ ոչ ամբողջական վերլուծության արդյունքով է, որ չստացվեց մայիսին, բայց դա չի նշանակում, որ չի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:26
Ոստիկանապետի նկարները կրկին հայտնվել են Երևանի փողոցներում
«Սրբազան պայքարը» լուսանկարներ է հրապարակել՝ կից գրելով․ «Կրկին ոստիկանապետի նկարներն են հայտնվել Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:14
Ի՞նչ կլինի ԱՄՆ-ի կանաչ տնտեսության հետ ընտրություններից հետո․ Euronews
Արդյո՞ք ԱՄՆ-ը կմնա եվրոպական էլեկտրական մեքենաների հիմնական շուկա: Թե՞ կզարգացնեն իրենց արտադրությունը։ Euronews-ի փոխանցմամբ՝ մոտենում են ԱՄՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
20:07
Բագրատ Սրբազանը քաղաքական հանդիպումներ ունեցե՞լ է արտերկիր այցի ընթացքում
«Անկեղծ ասած` դեռ Սրբազանին չեմ հանդիպել և ոչնչից տեղյակ չեմ: Բայց չեմ էլ կարծում, որ որևէ մեկը, բացի իրենից, այս հարցերին կարող է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:49
Էրդողան․ Ամբողջովին դադարեցրինք առևտրային հարաբերություններն Իսրայելի հետ
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն անդրադարձել է Գազայի հատվածում Իսրայելի գործողություններին՝ որակելով դրանք որպես «դարի ամենադաժան...
Աղբյուր` Panorama.am
19:32
Վեդի քաղաքի կամրջի մոտակայքում «GAZelle» -ը բախվել է ավտոմեքենային և կողաշրջվել, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 4-ին, ժամը 15:42-ին Արարատի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Երևան-Մեղրի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:10
Մասուդ Փեզեշքիանը կմեկնի Բաքու՝ մասնակցելու COP29-ին
Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանը կմասնակցի COP29 գագաթնաժողովին, որը կանցկացվի Բաքվում նոյեմբերի 11-ից 22-ը։ Իրանի նախագահը կգլխավորի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:07
Ի՞նչ է տեղի ունեցել իրականում Վահե Մակարյանի և Ալեն Սիմոնյանի միջև. Լրագրողը մանրամասներ է հրապարակել
Մի քանի օր առաջ՝ հոկտեմբերի 31-ին, Ազգային ժողովում միջադեպ  է գրանցվել «Մեդիահաբ»-ի լրագրող Վահե Մակարյանի և Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:59
Մեղրաշեն բնակավայրի 30-ամյա բնակչի սպանության համար մեղադրանք է ներկայացվել նրա 29–ամյա համագյուղացուն
ՀՀ քննչական կոմիտեի Շիրակի մարզային քննչական վարչության Արթիկի և Անիի քննչական բաժնում քննվող քրեական վարույթի շրջանակներում իրականացվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
18:43
Նախկին «Գոյ» թատրոնի հայտարարությունը չունի որևէ իրավական հիմք․ Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոն
Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնը հայտարարություն է տարածել, որում ասվում է․ «Այսօր՝ 2024թ․ նոյեմբերի 4-ին ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:39
Թբիլիսիում երթ է ընթանում
«Սադգուրիս մոեդանի» հրապարակում հավաքված ընդդիմադիր կուսակցությունների անդամներն ու նրանց համախոհները շարժվում են դեպի Ռուսթավելիի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
ԼՂ առանձին շրջաններից բռնի տեղահանվածների հիպոթեքային վարկերի մարմանը կուղղվի ավելի քան 7 մլրդ դրամ
Գալիք տարվա պետական բյուջեի նախագծով Լեռնային Ղարաբաղի առանձին շրջաններից բռնի տեղահանված ընտանիքների բնակարանային մատչելիության ապահովման...
Աղբյուր` Panorama.am
18:10
Բռնցքամարտի Հայաստանի երիտասարդական հավաքականը նվաճած մեդալներով հայրենիք կվերադառնաա վաղը
Հայաստանի բռնցքամարտի ֆեդերացիան տեղեկացնում է․ «Բռնցքամարտի Հայաստանի երիտասարդական հավաքականը հայրենիք կվերադառնաա նոյեմբերի 5-ի`...
Աղբյուր` Panorama.am
17:49
Աննա Հակոբյանի հրավիրած խնջույքին մասնակցել է նաև «Լիդիան Արմենիա»-ի տնօրենը
Նիկոլ Փաշինյանի կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հրավիրած Խնջույքին մասնակցել է  նաև  «Լիդիան Արմենիա» ընկերության գործադիր տնօրեն...
Աղբյուր` Panorama.am
17:19
Հայրապետական մաղթանք՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
Նոյեմբերի 4-ին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ  Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի գահակալության 25-րդ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:14
Հնդկաստանում ՄիԳ-29 ինքնաթիռ է կործանվել
Հնդկաստանի ռազմաօդային ուժերի ՄԻԳ-29 ինքնաթիռը երկուշաբթի օրը վթարի է ենթարկվել պլանային ուսումնական թռիչքի ժամանակ, օդաչուն հասցրել է լքել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:09
Զախարյանը նախատեսում է մասնակցել Իսպանիայի գավաթի առաջիկա հանդիպմանը
Ռուսաստանի հավաքականի կիսապաշտպան Արսեն Զախարյանը մարզվում է «Ռեալ Սոսյեդադի» ընդհանուր խմբում և պատրաստվում է մասնակցել նոյեմբերի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:03
Ինչ պայմաններում են շաուրմա պատրաստել Ֆուչիկի փողոցի սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ՝ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Նշան Սարգսյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի (ք....
Աղբյուր` Panorama.am
16:27
Վրաստանի նախագահի խառնաչկությունը՝ հեռանալուց առաջ. Սարգսյան
«Վրաստանի նախագահը վրեժխնդիր է լինում հայ ժողովրդից՝ Ջավախքի շրջաններում կրած խայտառակ պարտության և ՀՀ իշխանությունների՝ Վրաստանի ընտրված իշխանություններին շնորհավորելու համար»
Աղբյուր` Panorama.am
16:17
Անձրևատարները նույն կոյուղատարների հորոխպոր տղերքն են. Տիգրան Ավինյան
«Ինձ հարյուրավոր մարդիկ նամակներ են գրում, որ թափառող շների վիճակը ոչ թե լավանում է, այլ հակառակը։ Տանում են դրանց ստերջացնում են՝ավելի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

«Գոյ» թատրոնի դերասանները դիմեցին ոստիկանություն
14:26 04/11/2024

«Գոյ» թատրոնի դերասանները դիմեցին ոստիկանություն

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}