Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահները արդեն նոր կազմով այսօր կայցելեն տարածաշրջան: Այդ մասին նախօրեին հայտարարել է ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը: Ըստ դիվանագիտական տարբեր աղբյուրների, համանախագահները սկզբում կայցելեն Ադրբեջան, այնուհետև՝ Երևան:

Այս այցի ընթացքում Ֆրանսիացի համանախագահ Պիեռ Անդրիոյին կփոխարինի Ստեֆան Վիսկոնտինը:

Համանախագահների այցը ինչքանով որ ծրագրված էր ու հերթականն էր, այնուամենայնիվ ունի իր հետաքրքրական և շեշտադրված ենթատեքստերը: Այսպես՝ համանախագահները տարածաշրջան այցի շրջանակներում առաջինը ժամանելու են Ադրբեջան: Առաջին հայացքից, նորմալ պրակտիկա է, կողմերից որ մեկին կայցելեն դա այդքան էլ մեծ նշանակություն չունի: Իսկ իրականում այս նրբությունը ունի իր հետաքրքրական կողմը:

Օրեր առաջ ԱՄՆ պետքարտուղար Ջոն Քերրին Ասպենի ինստիտուտի և «Ատլանտիկ» պարբերականի կողմից Վաշինգտոնում անցկացվող ամենամյա համաժողովին ունեցած ելույթում՝ անդրադառնալով ԼՂ հակամարտության կարգավորմանը նշել էր, որ ԼՂ հակամարտության կարգավորման մեջ «այս պահին հստակ լուծում չի ուրվագծվում, որովհետև առաջնորդները պատրաստ չեն, որովհետև կողմերի մեջ առկա է լարվածություն»: Այս հայտարարությանը  օպերատիվ կերպով պատասխան է տրվում Բաքվից՝ սկզբում ԱԳ նախարարի, այնուհետև նախագահ Ալիևի մակարդակով:

Ի՞նչ է ասում Իլհամ Ալիևը՝ «Ամոթ է՝  հակամարտության չկարգավորման մեղքը բարդել Ադրբեջանի վրա»: Հոգեբանական տեսանկյունից սա մեղավորի սինդրոմ է, երբ մեղավորը գիտակցում է իր մեղքն ամբողջությամբ և առաջինն է արձագանքում անուղղակի մեղադրանք-ազդակին: Այդպիսով Ալիևը ապացուցում է հակամարտության կարգավորմանը խոչընդոտելու իր կարևոր դերակատարությունը: Մեկ անգամ չէ, որ բանակցային գործընթացում Հայաստանը դրսևորել է կառուցողական դիրքորոշում փոխզիջումային տարբերակով խնդրի կարգավորմանը հասնելու հարցում: Իսկ ի՞նչ է անում Ադրբեջանը. մերժում է բոլոր տեսակի քննարկումները: Այսինքն՝ միջազգային հանրության, համանախագահող երկրների ու Հայաստանի դիրքորոշումներին դեմ է գնում միայն Ադրբեջանը: Սա ակնհայտ է ու հասկանալի բոլորին: Քերրիի հայտարարությունը, ճիշտ է, արտաքուստ վերաբերում էր երկու կողմերին, բայց Ադրբեջանի նախագահն արձագանքելով բացահայտել է իրական հասցեատիրոջը:

Համանախագահների այցին ընդառաջ Արցախա-ադրբեջանական սահմանի տարբեր ուղղություններում հայկական զինված ուժերը չեզոքացրել են ադրբեջանական մի քանի դիվերսիոն ներթափանցման փորձեր: Ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո սա առաջին նման փորձն էր, որը դսրևորվեց Բաքվի կողմից այն պարագայում, որ Վիեննայում և Սանկտ-Պետերբուրգում տեղի ունեցած բարձր մակարդակով հանդիպումներում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին Ադրբեջանը կողմ է արտահայտվել: Այսինքն, անկախ պայմանավորվածություններից Ադրբեջանը շարունակում է իր որդեգրած գծին հավատարիմ մնալու քաղաքականությունը՝ հակամարտության կարգավորման կարևորագույն հանդիպումներից առաջ և հետո շփման գիծը պահել լարվածության մթնոլորտում: Շարունակելով դժգոհությունը՝ Ալիևը նշում է, որ բանակցային փակ դռների հետևում Ադրբեջանին պարտադրում են ճանաչել Արցախի անկախությունը:

Սա նշանակում է, որ ադրբեջանական կողմը ուղղակիորեն չի կարողանում դիմանալ արտաքին ճնշմանը: Ուստի համանախագահների տարածաշրջանային այցը Բաքվից սկսելը ունի նաև այսպիսի պատճառահետևանքային կապ:

Թե ինչ առարկայական արդյունք կլինի համանախագահների այս այցից, կերևա առաջիկայում: Նշենք, որ ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը նախօրեին հայտարարել է, որ համանախագահները ուրախ կլինեն կազմակերպել նախագահների հանդիպում:

«Սակայն որոշումը, իհարկե, նախագահները պետք է կայացնեն: Մենք հավատացած ենք, որ ամենաբարձր մակարդակում երկխոսության ծավալումն անհրաժեշտ պայման է կարգավորման շուրջ առաջընթաց ունենալու համար»,- ասել էր Ուորլիքը: