Ձեր վստահելի աղբյուրը

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահյ Ջեյմս Ուորլիքը Լեռնային Ղարաբաղից Երևան հասել է Վարդենիս-Քարվաճառի ճանապարհով:

«Ուրախությամբ տեսա՝ ձյուն էր գալիս», -այսօր Երևանում լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարեց համանախագահը:

Սա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների հերթական այցն է տարածաշրջան: Ասաց՝ եղել են Բաքվում, հանդիպել Ադրբեջանի նախագահի ու արտգործնախարարի հետ, այնուհետև այցելել են Արցախ, հանդիպել տեղի իշխանությունների հետ: Սպասվում է, որ այսօր ավելի ուշ կհանդիպեն Հայաստանի նախագահի, արտգործնախարարի ու պաշտպանության նորանշանակ նախարարի հետ:

Այս ներածությունից հետո, դիվանագետը ներկայացրեց իրենց հերթական այցի նպատակները, և դրանք մի քանիսն են: Այցի առաջնային նպատակներից մեկը, ըստ Ուորլիքի, հրադադարի ռեժիմի պահպանման մասին կողմերի հետ քննարկելն է:

Դիվանագետը նկատել է. «Ապրիլյան ողբերգական դեպքերից հետո հրադադարի նկատմամբ հարգանք կա»: Ուորլիքն ասաց, որ դա իրենց համար գոհացնող է, բայց այդուհանդերձ եղել են նաև խախտումներ:

«Գիտեմ եղել են դեպքեր, որոնց առիթով մենք ցանկանում ենք կողմերի հետ խոսել ու նաև տեղյակ ենք լարվածության մասին շփման գծում և Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև սահմանին: Մյուս նպատակը մեր այցի այն է, որ հետամուտ լինենք նախագահների կողմից Վիեննայի ու Սանկտ-Պետերբուրգի բարձր մակարդակի հանդիպումներում ձեռք բերված համաձայնությունների իրականացմանը: Այդ քննարկումները շարունակվում են», - ներկայացրեց դիվանագետը:

Նրա խոսքով, որպես համակարտության լուծման միջնորդներ, իրենք աշխատում են «տևական խաղաղության» հաստատման ուղղությամբ:

Լրագրողը հետաքրքրվեց, թե վերջին «բարձր մակարդակի», ինչպես որակեց դիվանագետը, հանդիպումներից, մի քանի ամիս է անցել, ինչո՞ւ որևէ ակտիվ գործողություն չի իրականացվում այդ ուղղությամբ: Ի պատասխան ամերիկացի համանախագահը նկատեց, որ այդ հանդիպումներից հետո հնարավորություն է եղել խոսել «մի շարք խնդիրների մասին ուղղակիորեն»:

«Նախագահների միջև ուղիղ եղավ այդ խոսակցությունը: Քննարկվեց ԵԱՀԿ դիտորդական առաքելության ընդլայնման հարցը, գործող նախագահի անձնական ներկայացուցիչ Կասպրչիկի ղեկավարության ներքո համաձայնություն կար առաջ ընթանալ Կասպրչիկի առաքելության ընդլայնման մասով: Մեր այցի նպատակը այն է, որ մենք որոշ մանրամասների շուրջ հստակեցումներ մտցնենք կապված այս համաձայնությունը կյանքի կոչելու հետ: Միաժամանակ, Վիեննայում և Սանկտ Պետերբուրգում քննարկում եղավ բանակցային գործընթացի հետ կապվբած հետագա քայլերի մասին: Նախագահները վերստին իրենց հանձնառությունը հայտնեցին խաղաղ, բանակցային կարգավորման հարցի վերաբերյալ:

Անշուշտ, դեռևս կան տարաձայնություններ, անհամաձայնություններ, ոլորտներ, որոնք դեռ քննարկման կարիք ունեն և դրանք բանակցային գործընթացի մաս են: Փաստը այն է, որ երկու երկրների նախագահներն էլ համաձայնել են առաջ ընթանալ խաղաղության ճանապարհով, հասնել մի համաձայնության, որը տևական կարգավորում կապահովի», -ներկայացրեց դիվանագետը:

Լրագրողը Ուորլիքին հիշեցրեց Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի վերջին հայտարարությունը՝ «տարածքներ՝ կարգավիճակի դիմաց» և հետաքրքրվեց, թե համանախագհն ի՞նչ կարծիքի է այդ հայտարարության վերաբերյալ և արդյոք այն համապատասխանո՞ւմ է իրականությանը:

Ի պատասխան, ամերիկացի դիվանագետը նկատեց, որ «կարգավորման բոլոր տարրերը» քննարկվում են ու հավելեց.

«Մենք ակնկալում ենք անկեղծ ու ամբողջական քննարկում ոչ միայն առանձնազրույցներում նախագահների ու համանախագահների միջև, այլ նաև հասարակությունների միջև: Նախագահ Ալիևը քննարկում է բացել կարգավիճակի հարցի վերաբերյալ: Սա մի բան է, որ մենք բոլորս պետք է ողջունենք: Մենք պետք է անկեղծ քննարկում ծավալենք Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի վերաբերյալ:

Դիրքորոշումները կողմերի միջև կարող են նույնական չլինել, բայց կարևոր է, որ այս հարցերը հասարկության դատին ներկայացվեն և Հայաստանում, և Ադրբեջանում և ԼՂՀ բնակչության համար: Ես Բաքվում էլ ասացի, այստեղ էլ կրկնեմ՝ մենք ողջունում ենք Ալիևի այդ հայտարարությունը ոչ նրա համար, որ դա վերջին խոսքն է, այլ նրա համար, որ նա այս հարցը, այս պնդիրը առաջ է քաշում ու քննարկման թեմա է դարձնում»:

Ինչ վերաբերում է Հելսինկյան սկզբունքներին, լրագրողը հետաքրքրվեց, թե հակամարտության կողմերից որ մեկը չի ընդունում Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի սկզբունքները, դիվանագետն ի պատասխան նկատեց, որ երկու կողմն էլ դրանք ընդունում է:

«Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում զետեղված բոլոր սկզբունքներն էլ կողմերն ընդունել են: Այն ներառում է՝ ինքնորոշման իրավունք, տարածքային ամբողջականության նկատմամբ հարգանք և ուժ չկիրառելու հանձնառություն:

Ցանկացած հետագա համաձայնության հիմքը պետք է լինեն Հելսինկյան եզրափակիչ ակտում ընդգրկված սկզբունքները: Մենք աշխատում ենք բոլոր երեք սկզբունքների հիման վրա, ինչը դուք շատ լավ գիտեք: Եվ Ադրբեջանը, և Հայաստանը ստորագրել են ու նրանք հետամուտ են իրենց հանձնառություններին: Մենք շարունակում ենք այդ սկզբունքներով առաջնորդվել՝ որպես առաջընթացի հիմնական ճանապարհ», - լրացրեց ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում ԱՄՆ ներկայացուցիչը: