Քաղաքացիներին մատուցվելու է առողջապահական ծառայություններ՝ կարիքների գնահատման հիման վրա
Կառավարությունն առողջապահական, սոցիալական ոլորտի կազմակերպությունների, միջազգային կառույցների աջակցությամբ փորձում է անել առավելագույնը, որպեսզի առողջապահական ծառայություններն այսօրվա սուղ հնարավորությունների շրջանակում առավել հասցեական, մատչելի դառնան: Առողջապահական իրավունքի առաջին «Առողջապահությունը և մարդու իրավունքները» խորագրով միջազգային համաժողովի բացմանն ունեցած ելույթում ասաց աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Արտեմ Ասատրյանը:
Նրա խոսքով՝ վերջին տարիներին որդեգրել են քաղաքականություն, ըստ որի պետք է առաջին հերթին իրականացնեն կանխարգելման, ըստ գնահատված կարիքների մատուցման աշխատանքներ: Մասնավորապես, նախարարը նշեց, որ խոսքը վերաբերում է այն անձանց, ովքեր դիմում են հաշմանդամություն ճանաչելու հարցով:
«Այս առումով մենք ունենք մի իրավիճակ, երբ հաշմանդամ ճանաչված անձը նոր իրավունք է ձեռք բերում՝ անվճար հիմունքներով օգտվել առողջապահական ծառայություններից: Այստեղ խնդիր է դառնում, որ մենք առաջին հերթին ճանաչում ենք հաշմանդամությունը, հետո նոր տրամադրում ծառայությունները, ինչը, կարծում եմ, առողջապահության, սոցիալական պաշտպանության ոլորտի տեսանկյունից շատ խնդրահարույց է: Մենք որդեգրել ենք մի մոտեցում, որը քննարկել ենք նաև առողջապահության նախարարության հետ, որ առաջին հերթին պետք է իրականացնենք կարիքների բազմակողմանի գնահատում և գնահատված կարիքների հիման վրա ծառայությունների մատուցում: Կարծում եմ՝ այս առումով պետական բյուջեի միջոցները հնարավոր կլինի ուղղել այս խնդրի լուծմանը, այսինքն՝ ոչ թե հաշմանդամ ճանաչենք քաղաքացուն, հաշմանդամություն սահմանենք, որից հետո ծառայություն մատուցենք, այլ կանխարգելենք հաշմանդամությունը»,- մանրամասնեց նախարարը:
Ա. Ասատրյանը տեղեկացրեց, որ հիմա մշակում են իրավական հիմքերը և առաջիկա ամիսներին կիրականացնեն փորձնական ծրագիր. «Հաշմանդամություն սահմանող հանձնաժողովներն այսօրվա գործող կարգին զուգահեռ կիրականացնեն կարիքների գնահատման հիման վրա վերականգնողական անհատական ծրագրերի տրամադրման աշխատանքներ, որտեղ նշված կլինի, թե գնահատված կարիքին համապատասխան ինչ ծառայություններ են անհրաժեշտ տվյալ անձին: Ունենալով դրա իրավական հիմքը՝ փորձելու ենք դրա հիման վրա ծառայություններ մատուցել՝ ակախ նրանից, թե անձի հաշմանդամություն սահմանված է, թե ոչ»:
Նախարարի կարծիքով, ոլորտում լրջագույն քայլ կլինի, որպեսզի կարողանան զուտ ֆորմալ կարգավիճակից անցում կատարել գնահատված կարիքների հիման վրա ծառայությունների մատուցման սկզբունքին և մոտեցումներին:
Ա. Ասատրյանը նաև տեղեկացրեց, որ հոգեկան առողջության խնդիրներ ունեցող անձանց հետ կապված փորձում են ներդրնել նոր՝ փոքր տների մոդելները, որն ընդունված է ամբողջ աշխարհում:
«Այսինքն՝ խնամքի մեծ հաստատությունների փոխարեն գործում են փոքր տան մոդելները: Այս ձևաչափով ծառայությունները շատ ավելի մատչելի, հասեցական, առարկայական են նույն հոգեկան առողջության խնդիր ունեցող անձանց հասարակության մեջ ներառված լինելու տեսանկյունից: Իհարկե, խոշոր հաստատություններում խնամքի ձևաչափը որևէ կերպ չի կարող համեմատվել փոքր տան մոդելների հետ»,- ասաց նախարարը՝ հավելելով, որ փորձնական ծրագիրն իրականացրել են Սպիտակում, արդյունքները դրական են:
Սոցապ նախարարը նշեց, որ առաջիկայում կտարածեն Հայաստանի տարբեր շրջաններում՝ համագործակցելով տեղական ինքնակառավարման մարմինների հետ:
Հարակից հրապարակումներ`
- Առողջության պահպանման իրավունքը կենտրոնական տեղ է զբաղեցում. Արփինե Հովհաննիսյան
- Երևանում անցկացվում է «Առողջապահությունը և մարդու իրավունքները» խորագրով միջազգային համաժողով