Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ազգային ժողովում այսօր առաջին ընթերցմամբ քննարկվում է «Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման մասին», «Զինծառայողների և նրանց ընտանիքի անդամների սոցիալական ապահովության մասին» «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքներում լրացումներ ու փոփոխություններ կատարելու մասին փաթեթի նախագիծը:

Հիմնական զեկուցող, ՀՀ պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը նշեց,  որ մարտական գործողությունների ընթացքում զոհված կամ հաշմանդամություն ստացած զինծառայողներին (իրենց ընտանիքի անդամներին) փոխհատուցում վճարելու և այլ սոցիալական աջակցություն ցուցաբերելու հետ կապված հարաբերությունները ներկայումս կարգավորվում են 1998թ-ի հոկտեմբերի 27-ին ընդունված «Զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքով և դրա հիման վրա ընդունված ենթաօրենսդրական նորմատիվ ակտերով:

Վերը նշված իրավական ակտերի ներքո ստեղծված հատուցման համակարգը էական աջակցություն ցուցաբերելով զինծառայողներին և իրենց ընտանիքի անդամներին, ըստ նախարարի, այդուհանդերձ ոչ լիարժեք է, ինչն առավել ակնհայտ է  դառնում, երբ մեր երկրի սահմաններում տեղի են ունենում ռազմական գործողությունների նոր զարգացումներ:

Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ ներկայումս գործող հատուցման համակարգը հիմնականում ֆինանսավորվում է ՀՀ պետական բյուջեի միջոցներից, և բացակայում է այնպիսի ինստիտուցիոնալ կառույց, որը կհավաքագրի հասարակությունից նվիրաբերվող միջոցները, կկառավարի դրանք և ստացված միջոցներով հատուցումներ կվճարի զինծառայողներին և նրանց ընտանիքներին:

«Հաշվի առնելով վերը նշված հանգամանքները՝ առաջարկվում է ներդնել հատուցման հատուկ համակարգ, որն իր մեջ կներառի և կհամախմբի ինչպես պետական, այնպես էլ հասարակության տարբեր խողովակներից ստացված միջոցները»,- ասաց պաշտպանության նախարարը:

Ըստ նրա՝ համակարգի հենասյունն է լինելու իրավաբանական անձի կարգավիճակ ունեցող հատուկ հիմնադրամը, որը կմիավորի թե պետությունից, թե հասարակությունից ստացվող դրամական միջոցները, կապահովի այդ միջոցների պրոֆեսիոնալ կառավարումը և առաջացած միջոցների հաշվին` զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցումը:

Համակարգը կգործի հետևյալ կարևոր սկզբունքների ներքո. հավաքագրող վճարումներն ու ապահովագրական հատուցումները  պետք է լինի պարզ և հասկանալի` յուրաքանչյուր քաղաքացու և նվիրատուի համար, հավաքագրվող միջոցները պետք է կառավարվեն՝ ելնելով ակտիվների կառավարման մասնագիտական հաշվարկներից, որպեսզի շահառուների (զինծառայողներ և իրենց ընտանիքի անդամներ) համար ապահովվի առավելագույն եկամտաբերություն, համակարգի կառավարման հետ կապված վերադիր ծախսերը պետք է հասցվեն նվազագույնի, որպեսզի հավաքագրված միջոցների առավելագույնը հասնի շահառուներին, համակարգը պետք է լինի առավելագույնս թափանցիկ (թե՛ հավաքագրման, թե՛ կառավարման և թե՛ վճարումների մասով), որպեսզի այն ձեռք բերի հեղինակություն և վստահություն հասարակության կողմից: Բացի այդ, համակարգը պետք է ունենա թե՛ իրավական, թե՛ տնտեսագիտական հնարավորություն շուկաներից` արժեթղթերի թողարկման միջոցով, լրացուցիչ ֆինանսական ռեսուրսներ հավաքագրելու համար:

Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ նախագծով նախատեսվում է հատուցման գումարներ վճարել այն զինծառայողներին, որոնք զոհվել կամ հաշմանդամություն են ստացել մարտական գործողություններին մասնակցելու  կամ հակառակորդի հետ շփման գծում մարտական հերթապահության կամ հատուկ առաջադրանք կատարելու ժամանակ:

Նախարարի խոսքերով՝  զինծառայողների մահվան դեպքում հատուցման գումարները կվճարվեն նրանց ընտանիքների անդամներին՝ ծնող, ամուսին, զավակ, զինծառայողի խնամքի տակ գտնվող անձին:

Վիգեն Սարգսյանը հայտնեց, որ համակարգը կներդրվի 2017 թվականի հունվարի 28-ից հետո առաջացող դեպքերի համար:

Մահվան կամ առաջին կարգի հաշմանդամության ձեռքբերման դեպքում միանվագ կփոխհատուցվի 10 միլիոն դրամ: Երկրորդ կարգի հաշմանդամության դեպքում միանվագ՝ 5 միլիոն դրամ, այնուհետև կլինեն ամենամսյա վճարներ: Մասնավորապես, սպայական անձնակազմի դեպքում մահվան կամ առաջին կարգի հաշմանդամության դեպքում  կփոխհատուցվի 300 հազար դրամ, երկրորդ կարգի հաշմանդամության համար՝ 200 հազար դրամ: Ենթասպայական անձնակազմի համար կփոխհատուցվի համապատասխանաբար 250 հազար և 150 հազար, շարքային անձնակազմի համար, համապատասխանաբա, 200 հազար դրամ և 100 հազար դրամ:

Բոլոր այս դեպքերում, եթե զինծառայողն ունի երեք կամ ավելի երեխա, ապա ի հավելումն այս գումարների, ամսական կվճարվի ևս 100 հազար դրամ:

Ներկայացնելով հիմնադրամի ֆինանսական միջոցների ձևավորման աղբյուրները՝ Վիգեն Սարգսյանը նշեց, որ  ֆինանսական միջոցները կձևավորվեն յուրաքանչյուր աշխատող ֆիզիկական անձի կողմից ամսական 1000 դրամ դրոշմանիշային միջոցներից, հատուկ այդ նպատակով թողարկվող արժեթղթերի վաճառքից, հատուկ այդ նպատակով ստացված դրամաշնորհներից և նվիրատվություններից, ինչպես նաև՝ վերը նշված աղբյուրներից հավաքագրված միջոցների կառավարման (ներդրման) արդյունքում ստացվող եկամուտներից:

Հիմնադրամը կունենա կառավարման համակարգ` ՀՀ կառավարության և ՀՀ կենտրոնական բանկի ներկայացուցիչներից բաղկացած հոգաբարձուների խորհուրդ, գործադիր տնօրեն, գործադիր հանձնաժողով, որի միակ գործառույթն է լինելու հիմնադրամի միջոցների պրոֆեսիոնալ կառավարման ապահովումը, եթե այդ միջոցները կառավարվելու են Հիմնադրամի կողմից ինքնուրույն:

Հիմնադրամի միջոցների կառավարումը կարող է հանձնվել կառավարման Հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի կողմից ընտրված մասնագիտացված կառավարչին:

«Նախագծի ընդունման արդյունքում կներդրվի զինծառայողների կյանքին կամ առողջությանը պատճառված վնասների հատուցման` հասարակության վստահությունը վայելող, պարզ, թափանցիկ և արդյունավետ համակարգ»,- եզրափակեց Վիգեն Սարգսյանը: