Ձեր վստահելի աղբյուրը

Օկուպանտ բառի հասցեատերը առաջին հերթին Թուրքիան է, որովհետև ոչնչից Կիպրոսը բաժանել է երկու մասի: Անդրադառնալով Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էդողանի ԼՂ հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ հայտարարությանը, «Panorama.am»-ի թղթակցի հետ զրույցում նշել է Արցախի հանրապետության ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախկին ղեկավար Վահրամ Աթանեսյանը:

Նշենք, որ  թուրքական լրատվամիջոցի հաղորդմամբ՝ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանն անդրադառնալով արցախյան հիմնախնդրին, նշել է «գրավյալ» տարածքներից Հայաստանի արագ դուրս գալու անհրաժեշտության մասին:

«Օկուպացիայով որևէ տեղ չեն հասնի, դա օկուպացիա է, որին դեմ է Թուրքիան: Անհրաժեշտ է, որպեսզի ԱՄՆ-ն, Ռուսաստանն ու Ֆրանսիան րոպե առաջ կատարեն իրենց վրա ընկած պարտականությունները: Եթե սա միջնորդություն է, ապա նրանց պարտականությունն է այն ավարտի հասցնել: Ցանկությունս այն է, որ օկուպացիային վերջ տրվի և ադրբեջանցի մեր եղբայրները  հասնեն իրենց հողերին», -ասել է Ռեջեփ Էրդողանը:

Ավելի քան կես դար է, ինչ Թուրքիան օկուպացրել է Կիպրոսի հյուսիսը, այնտեղ ստեղծելով Կիպրոսի թուրքական հանրապետություն, որտեղ շրջանառվում է թուրքական լիրան, որտեղ կանգնած է թուրքական բանակը, որտեղ մարդիկ օգտվում են թուրքական քաղաքացիության անձնագրից: Եվ այդ պետական կազմավորումը կես դար շարունակ գոյատևում է Թուրքիայի օկուպացիոն ռեժիմի և Թուրքիայի կողմից ցուցաբերվող տնտեսական մշակութային և այլ քաղաքականության պայմաններում:

Աթանեսյանի խոսքով, Թուրքիայի նախագահի բնորոշումներն ու ձևակերպումները ոչ միայն անընդունելի են, այլ նաև շատ վիճահարույց:

«ԼՂՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խնդիրը պետք է միջազգային իրավունքի տեսակետից դիտարկել բոլորովին այլ հարթությունում, որովհետև ոչ Արցախն է նախահարձակ եղել Ադրբեջանի նկատմամբ և ոչ էլ Հայաստանի Հանրապետությունը, որին ուղղված է Էդրողանի խոսքը: Փաստացի տեղի է ունեցել այն, որ ԼՂՀ ժողովուրդը բնակչության գերակշիռ մեծամասնություն կազմող հայերը օգտվելով Խորհրդային միության փլուզման իրավիճակից, հիմնվելով միջազգային իրավունքի սկզբունքների և Խորհրդային միության կողմից ընդունված «ԽՍՀՄ կազմից միութենական հանրապետությունների դուրս գալու կարգի մասին» օրենքի դրույթների վրա, անցկացրել է հանրաքվե և հռչակել անկախ հանրապետություն դեկտեմբերի 10-ին: Իսկ Ադրբեջանը ընտրել է Արցախից հայ բնակչությանը բռնի տեղահանելու, ԼՂ-ի հայկական բնակավայրերը հրթիռակոծելու, ճնշումների ենթարկելու, պարենային ճգնաժամի հասցնելու քաղաքականություն, որի այլընտրանքը եղել է զինված ինքնապաշտպանությունը»,- նշեց Աթանեսյանը և հավելեց, որ այսօրվա գծված շփման գիծը ոչ թե հայկական էքսպանսիայի, այլ Ադրբեջանի ագրեսիայից ապահովագրվելու արդյունք է:

Վ.Աթանեսյանի կարծիքով, Թուրքիայի նախագահի հայտարարությունը նաև կապված է աշխարհում քաղաքական իրավիճակի փոփոխությունների հետ, հատկապես ԱՄՆ-ի նախագահական ընտրությունների, ուստի այս հայտարարությամբ նաև ակնկալվում է ԱՄՆ-ի կառավարության կողմից վերաբերմունքի փոփոխություն մտցնել ԼՂ խնդրի նկատմամբ:

Ասվածը հիմնավորելու համար Աթանեսյանը նշեց. «Հոկտեմբերի 7-ին Ադրբեջանի նախագահը կառավարության նիստում բաց տեքստով հայտարարեց, որ արևմտյան համանախագահները, իհարկե, ամենից առաջ նկատի ուներ Միացյալ Նահանգներին, բանակցություններում պահանջում են, որ Ադրբեջանը ճանաչի Արցախի անկախությունը: Ըստ երևույթին, նման հայտարարություն պատահական չի արվել, և չի կարելի ասել, որ դա իրականությունից կտրված հայտարարություն է: Բնականաբար քանի որ Ադրբեջանը միջազգային այդպիսի հեղինակություն չունի, որպեսզի անոնսավորի ԱՄՆ-ի նոր վարչակազմից իր ակնկալիքները, այդ դերը վերապահվել է Թուրքիային»:

Աթանեսյանը նաև նշեց, որ եթե Թուրքիայի նախագահը կարող է միջնորդ դառնալ, որպեսզի պաշտոնական Ստեփանակերտը և պաշտոնական Բաքուն նստեն բանակցությունների սեղանի շուրջ ապա կարելի է այդ նախաձեռնությունը ողջունել:

Արցախի հանրապետության նախագահի մամլո խոսնակ Դավիթ Բաբայանն էլ նույն խնդրի առնչությամբ, մեր հետ զրույցում նշեց. «Նման կարծիք հնչեցնող երկիրը, որը պատմական, մշակութային, քաղաքական և թե բարոյական առումներով օկուպանտ է համարվում ու խոսում է օկուպացիայի մասին, ապա հասկանալի է, թե ինչպիսի պետության հետ մենք գործ ունենք»:

Բաբայանի խոսքով, Թուրքիայի այս մոտեցումը որևէ փոփոխության չի ենթարկվել, այդ երկիրը միշտ էլ բացեիբաց սատարել է Ադրբեջանին և շարունակում է սատարել:

«Սա լավ պատասխան է բոլոր նրանց, նաև Ադրբեջանին ովքեր ցանկանում են և երազում են Թուրքիային տեսնել ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների շարքում: Այսպիսի հայտարարությամբ Թուրքիան իրոք ամեն ինչ անում է, որպեսզի երբևէ չդառնա համանախագահ երկիր»,- նշեց Բաբայանը:

Բաբայանը Էրդողանի այս հայտարարությունը համարեց «քաղաքական ռենտգեն»:

«Եթե Թուրքիան հնարավորություն ունենար միջամտել հարավկովկասյան քաղաքականությանը, այսինքն անցներ իրեն հատկացված սահմանները, կարելի է պատկերացնել, թե ինչ կարող էր լինել: Այսինքն այդ պետության գերնպատակն է ոչնչացնել Արցախը և Հայաստանը: Իսկ այս հայտարարությունը այդ նպատակի պարզ արտացոլումն է»,- ասաց նա:

Բաբայանը կոչ արեց, որ առաջին հերթին չպետք է կորցնենք զգոնությունը:

«Շատերը ամեն ինչ անում են որ մեր հավասարակշռված արտաքին քաղաքականությունը խարխլեն, սա ազդակ է որ մենք լինենք զգոն, քանզի մեր հարևանը իր մոտեցումներում որևէ փոփոխություն չի արել: Ուստի չճանաչելով և խոչընդոտելով Ցեղասպանության ճանաչումը փաստորեն Թուրքիան շարունակում է ցեղասպանության քաղաքականությունը»,- նշեց Բաբայանը: