Հասարակություն 18:46 28/11/2016 Հայաստան

Սիլվա Ադամյան. Կրծողների թվի աճը պայմանավորված է թռչունների թվի կտրուկ նվազեցմամբ

Այս տարի կրծողները լուրջ վնաս են հասցրել գյուղատնտեսներին: Ավելի վաղ աճարի արտադրությամբ զբաղվող Հարություն Մնացականյանը Panorama.am-ին հայտնել էր, որ   մոտ 30 մլն դրամի վնաս է կրել: Օրգանական  սննդամթերքի արտադրության սերտիֆիկատ ունեցող ֆերմերը չէր կարող նրանց դեմն առնել թունաքիմիկատների միջոցով: Չի հիշում՝ անոմալ նման երևույթ մեկ էլ երբ է  եղել:

Բնապահպան Սիլվա Ադամյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում կրծողների՝  նման տեմպով աճն ահազանգ որակեց, իրավիճակը պայմանավորեց հանրապետությունում գիշատիչ թռչունների թվի խիստ նվազումով ու կրծողների դեմ իրականացվող ոչ պատշաճ պայքարով:

«Խորհրդային տարիների համեմատ հիմա կրծողների դեմ պայքարը քչացել է, գյուղատնտեսական խոշոր տեխնիկայի օգտագործումն էլ քչացել է, ինչը ևս նպաստում է  մկների ավելացմանը»,-ասաց նա:

Թռչնաբանը նկատեց, որ վերջին անգամ հրապարակված Կարմիր գրքում  թռչունների թիվն ավելացել է՝ հասնելով 100-ի: Կրծողների դեմն առնելու համար անհրաժեշտ է ցանքատարածություններին հարակից տարածքներ ներգրավել կրծողներով սնվող գիշատիչ թռչուններին:

«Դրանք արծիվների, բազեների մի քանի տեսակներն են: Պետք է այդ տարածքներում տեղադրվեն թռչնաբներ, կերակրամաներ, թռչունների կենսակերպի բարելավման ուղղությամբ քայլեր արվեն: Այն տարածքները, լանդշաֆտները, որտեղ գիշատեչ թռչունները բնադրում են, խիստ խախտված են, խաթարված»,-ասաց մասնագետը:

Նրա խոսքում, այդ գործում մեծ վնաս է հասցնում հանքերի ոչ ճիշտ շահագործումը:

«Գլոբալ կլիմայական փոփոխությունները ողջ աշխարհում են, դրա դեմ հզոր պետությունները կոնստրուկտիվ միջոցառումներ են իրականացնում, Հայաստանն էլ ներգրաված է այդ գործում: Սակայն այսօր այդ գլոբալ փոփոխությունների ազդեցությունը Հայաստանի կենդանական աշխարհի վրա դեռ չկա»,-ասաց նա:

Սիլվա Ադամյանի խոսքով, իրենք հետազոտություններ են իրականացրել մի քանի հանքավայրերի  գործարկման հնարավոր հետևանքների վերաբերյալ:
«Օրինակ, Ամուլսարի հանքավայրի շահագործման պարագայում մենք կկորցնենք մեծ քանակությամբ գիշատիչ թռչուններ, քանի որ փոխվելու է կերակրաբազան, շրջակա միջավայրը: Երբ շահագործվում էր Թեղուտի հանքավայրը, մենք հետազոտություն էինք իրականացրել՝ պարզելու, թե 50 տարվա ընացքում ինչ փոփոխություն կկրի թռչնաշխարհը: Կորուստը հասնում էր տասնյակ հազարների»,-ասաց Ադամյանը:

Նա նշեց, որ Հայաստանը փոքր երկիր է և նման «շռայլություն» չի կարող թույլ տալ:
«Մենք չենք ասում, որ հանքարդյունաբերությունը Հայաստանին պետք չէ, բայց այն առաջադեմ որակները, որ գոյություն ունեն աշխարհում, ցավոք սրտի, չեն կիրառվում: Դրա համար ունենք այն, ինչ ունենք»,-նշեց նա:

Հարցին, թե ուրիշ ինչ հետևանքների կարող է հանգեցնել թռչունների թվի կրճատումը, Ադամյանը հիշեց 205-2006 թվականին առաջ Արագածոտնի մարզի Ուջան գյուղում տեղի ունեցած միջադեպը: Գյուղացիները պատմել էին, որ գյուղի ծառերին մեծ թվով վարդագույն սարյակներ են իջել, բերքն ուտում են: Գիտնականները գնացել էին, իրենց աչքով տեսել, լուսանկարել, գյուղացիներին հորդորել են սարյակներին ձեռք չտալ, որոշ ժամանակ անց նրանք կհեռանան: Սակայն բերքը փչացնող սարյակներին բնակիչները չեն ներել, ոմանք պարսատիկներով, ոմանք հրացաններով վերացրել են թռչունների մեծ մասին:
«Վարդագույն սարյակները պայքարում են եգիպտական ու իտալական մորեխների դեմ: Նրանք դեռ Հին Հայաստանում կոչվում էին սուրբ թռչուններ: Մարդիկ այնպիսի պայմաններ էին ստեղծում, որ այդ թռչունները գային իրենց բաղերը»,-ասաց Ադամյանը:

2007-2008 թվականին թռչնաբաներն Արագածոտնի մարզից ահազանգ են ստանում՝ երաշտ է:

«Հենց Ուջանի շրջակայքում մեծ քանակությամբ եգիպտական ու իտալական մորեխներ այնպես էին վրա տվել բերքի վրա, որ չէին կարողանում հախից գալ: Հետևություններ է պետք անել, հասկանո՞ւմ եք»,-ասաց նա:

Ադամյանի խոսքով, պետք են գիտական լուրջ հետազոտություններ, որոնց արդյունքները, հնարավոր ռիսկերը պետք է դրվեն պետական քաղաքականության հիմքում:

«Հակառակ դեպքում լուրջ արդյունքներ չեն լինի, իրավիճակը կմնա նույնը»,-ասաց Ս. Ադամյանը:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am
20:58
ՀՀ ՆԳՆ-ն որոշակիորեն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում․ Ստեփան Դանիելյան
 «Իմ մոտ այն տպավորությունն է, որ գոնե ՆԳ նախարարության առումով արդեն ուղղակիորեն Հայաստանն արտաքին կառավարման տակ է գտնվում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:33
Ես այդ խնդիրը լուծելու եմ կացնային ձևով․ Նիկոլ Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը և այդ մասին իր ֆեկսբուքյան էջում.․ «Հարցազրույցս Հանրային...
Աղբյուր` Panorama.am
20:23
Մուշեղ Մկրտչյանը՝ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության բրոնզե մեդալակիր
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականի անդամ, ժամկետային զինծառայող Մուշեղ Մկրտչյանը (92 կգ) հաղթեց Հնդկաստանի մասնակցին և նվաճեց Երևանում անցկացվող ըմբշամարտի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:10
Ճիշտ հոր պես․ Քիմ Քարդաշյանը սովորում է իրավաբանության յոթերորդ կուրսում
 Քիմ Քարդաշյանը ոչ միայն ռեալիթի աստղ է, գործարար և բազմազավակ մայր։ Նա նաև ջանասեր իրավագիտության ուսանող է։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:59
Տասը տարի առաջ այս օրը․․․ ․ Տիգրան Աբրահամյան
«Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը գրում է․ «10 տարի առաջ այս օրը, Պաշտպանության բանակի հատուկ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}