Ձեր վստահելի աղբյուրը

2016թ-ի հունվար-սեպտեմբեր ամսիների ընթացքում Հայաստանում ավանդաբար խոշոր ներդրումներ կատարող երկրներից կապիտալի հոսքը ոչ միայն շոշափելիորեն նվազել է, այլ գրանցվել է հակառակ միտումը. կապիտալը Հայաստանից փախչում է:

ԱՎԾ կողմից հրապարակված ցուցանիշների համաձայն`  կապիտալի զուտ հոսքը Ռուսաստանի, Շվեյցարիայի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի, Նիդերլանդների, Լիբանանի հետ եղել է բացասական, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանից ավելի շատ է կապիտալ արտահոսել այդ երկրներ, քան հակառակ ուղղությամբ:

Այսպես. եթե 2015թ-ի հունվար-սեպտեմբեր ամիսներին կապիտալի զուտ հոսքը Ռուսաստանից եղել է փոքր, սակայն դրական` 14,2 մլրդ դրամ (30մլն դոլար), ապա 2016թ-ի նույն ամիսներին զուտ հոսքը բացասական է` -72,7 մլրդ դրամ (150 մլն դոլար): Սա նշանակում է, որ Հայաստանից դեպի Ռուսաստան կապիտալը 150 մլն դոլարով ավելի շատ է արտահոսել, քան ներհոսք է եղել (հատկանշական է, որ ԱՎԾ-ն բացարձակ ցուցանիշները չի հրապարակում, այլ ներկայացնում է միայն ներհոսքի և արտահոսքի տարբերությունը):

Նույն պատկերն է նաև նշված մյուս երկրներում. Շվեյցարիա` -82 հազար դոլար (2015-ին` +92 մլն դոլար), Գերմանիա` -1,1 մլն դոլար (2015-ին` +61 մլն դոլար), Նիդերլանդներ` -25 մլն դոլար (2015-ին` +2,5 մլն դոլար), Լիբանան` -29 մլն դոլար (2015-ին` -2,3 մլն դոլար) և այլն:

Ընդհանուր առմամբ` Հայաստանում օտարեկրյա ներդրումների զուտ հոսքը 2016թ-ի 9 ամիսների ընթացքում 2015թ-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատությամբ կրճատվել է ավելի քան 72%-ով: Ընթացիկ տարվա հունվար-սեպտեմբերին օտարերկրյա ներդրումների զուտ հոսքը կազմել է 26,9 մլրդ դրամ (55 մլն դոլար), իսկ նախորդ տարի այդ ամիսներին այն կազմել է 96,6 մլրդ դրամ (200 մլն դոլար):

Այս համատեսքտում պետք է նաև նկատել, որ դեպի Ռուսաստան Հայաստանից կապիտալի արտահոսք տեղի է ունեցել հիմնականում էլեկտրականության, գազի մատակարարման (48,6 մլրդ դրամ), մետաղական հանքաքարի արդյունահանՄԱՆ  (16,4 մլրդ դրամ) ոլորտներում: Սակայն ԱՎԾ հրապարակած տեղեկագրում չի հստակեցվում, թե օրինակ` էլեկտրականության, գազի մատակարարման ոլորտում կոնկրետ որ գործարքների մասին է խոսքը, որի արդյունքում Հայաստանից ավելի քան 100 մլն դոլար է արտահոսել Ռուսաստան:

Ներկայացված թվերն ակնհայտ են դարձնում, որ Հայաստան եկող ներդրումները ոչ միայն նվազել են, այլ նաև դիտվում է հակառակ գործընթացը` կապիտալը փախչում է Հայաստանից:

Նման դինամիկայի դեպքում տարեվերջին ներդրումների համախառն արտահոսքը կգերազանցի ներհոսքին, ինչը կնշանակի, որ կապիտալի անհավասարակշիռ փախուստը Հայաստանից այլևս իրականություն է: