Ձեր վստահելի աղբյուրը

Դեկտեմբերի 8-ին Համբուրգում ընթացող ԵԱՀԿ արտգործնախարարների 23-րդ խորհրդի շրջանակներում կայացավ Հայաստանի արտգործնարար Էդվարդ Նալբանդյանի և Ադրբեջանի արտաքին գերատեսչության ղեկավար Էլմար Մամեդյարովի հանդիպումը:

Դեկտեմբերի 1-ին արտգործնարար Էդվարդ Նալբանդյանն ընդամենը չէր բացառել հանդիպման հնարավորությունը:

Նշենք, որ Պաշտոնական Երևանը որպես բանակցությունների վերսկսման նախապայման առաջ էր քաշում շփման գծում միջադեպերի կանխարգելման մեխանիզմների ներդրման վերաբերյալ դեռևս Վիեննայում և Սանկտ Պետերբուրգում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների կյանքի կոչման հարցը:

Դրանք, ինչպես հայտնի է Բաքվի կողմից կիրառված վետոյի հետևանքով արգելափակվել են ԵԱՀԿ ֆինանսաբյուջետային հանձնաժողովում: Խոսքը մասնավորապես գնում է շփման գծում կրակի ուղղությունը պարզող սարքերի տեղադրման մասին, որոնք հնարավորություն կտան ֆիքսել թե որ կողմն է խախտում զինադադարը:

Մյուս կարևորագույն  հարցը ԵԱՀԿ Գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի լիազորությունների ընդլայնումն է:Այս հարցերից և ոչ մեկով Համբուրգում առաջընթաց գրանցել չհաջողվեց:

Նման պայմաններում Հայաստանի և Ադրբեջանի արտգործնարանարների` Համանախագահներ երկրների պատվիրակությունների ղեկավարների հետ առանձին հանիպումներից հետո կայացավ Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնարարների հանդիպումը:

Պատկերն առավել ամբողջական է դառնում, երբ դիտարկում ենք նույն օրը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում համանախագահող երկրների պատվիրակությունների ղեկավարների կողմից տարածված հայտարարությունը:

Հայտարարության մեջ համանախագահ երկրները կողմերին կոչ են անում «հարգել այն համաձայնությունները, որոնք արտացոլված են մայիսի 16-ին Վիեննայում ու հունիսի 20-ին Սանկտ Պետերբուրգում ընդունված համատեղ հայտարարություններում»։

Բացի դրանից համանախահները կողմերին հորդորում են «վերացնել ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի առաքելության ընդլայնման ճանապարհին մնացած բոլոր խոչընդոտները և հասնել առաջընթացի միջադեպերի հետաքննման ԵԱՀԿ մեխանիզմի ներդրման մասին առաջարկության հարցում»:

ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ  Լավրովը Համբուրգում լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նշել էր, որ ԵԱՀԿ Գործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի գրասենյակի դիտորդների թվի ավելացնելու շուրջ կոնսենսուս կա, սակայն կոնսենսուս չկա այն հարցում, թե որտեղ պետք է տեղակայվեն դիտորդները: Ըստ ՌԴ արտաքին գերատեսչության ղեկավարի, դրանք «պետք է տեղակայվեն առաջնագծում»: Այս առաջարկության համաձայն է նաև Հայաստանը, ինչից կարելի է ենթադրել, որ այս հարցում չի հաջողվում առաջընթաց գրանցել հենք Բաքվի որդեգրած դիրքորոշման հետևանքով: 

Փաստացի հերթական անգամ ականատես ենք լինում հայկական կողմի և միջազգային հանրություն տեսակետների համաընկմանը, քանի որ հենց պաշտոնական Երևանը առաջ էր քաշում Վիեննայում և Սանկտ Պետերբուրգում ձեռք բերված վերոնշյալ, պայմանավորվածությունների կյանքի կոչման հարցը:

Հայտարարության մեջ համանախագահները փաստացի առաջին անգամ դատապարտում են ապրիլյան վայրագությունները. «Մենք նաև տեղյակ ենք այն վայրագությունների մասին, որոնք ապրիլին իրականացվել են մարտի դաշտում և վճռականորեն ամենախիստ կերպով դատապարտում ենք դրանք»,- նշում է հայտարարության մեջ:

Իհարկե Ադրբեջանի անունը ուղղակիորոն չի հիշատակվում, սակայն եթե հաշվի առնենք այն հանգամանը, որ այդ վայրագություններին ՀՀ արտգործնարարար Էդվարդ Նալբանդյանը արդեն իսկ անդրադարձել էր ԵԱՀԿ ԱԳ նախարարների խորհրդի նիստի իր ելույթում, կարելի է հայտարարության մեջ դրանց մասին հիշատակումը հայանպաստ դրանք քայլ համարել:

Հաջորդ օրը Արցախի մարդու իրավունքների պաշտպան Ռուբեն Մելիքյանը ներկայացրել էր այս տարվա ապրիլյան դեպքերի ժամանակ քաղաքացիների և զինվորականների նկատմամբ կատարված ռազմական հանցագործություններին վերաբերյալ առաջին միջանկյալ զեկույցը:

Եվ վերջապես, համանախագահ երկրները որպես հիմնախնդրի կագավորման հիմք մատնանշում են Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի հիմնական սկզբունքները (ուժի սպառնալիքի չկիրառում, տարածքային ամբողջականություն, ժողովուրդների իրավահավասարություն և ինքնորոշում) ինչպես նաև դեռևս Մադրիդյան սզբունքներում առաջ քաշված դրույթները` ըստ էության սահմանելով կարգավորման գործընթացի «Կարմիր գիծը» և ի չիք դարձնելով «ամեն ինչ` ոչնչի դիմաց» ստանալու ադրբեջանական նկրտումները: