Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Այս տարվա սկիզը, հետո նաև ապրիլյան իրադարձությունները դարձան տրամաբանական շարունակությունը բոլոր այն զարգացումների, որոնք եղել են 2014 թվականի ամռան ամիսներից սկսած»,-այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանն՝ ամփոփելով արցախյան խնդրի հետ կապված տարվա արդյունքները:

Քաղաքագետի խոսքով՝ վերջին երկու տարիների բացասական դինամիկան և բանակցային գործընթացի կասեցումն ու դադարեցումը բերեցին նրան, որ Ադրբեջանի իշխանությունները փորձեցին  ռազմական ճանապարհով խնդիրն ի օգուտ իրենց լուծել. «Դրա համար բավական լուրջ նախապատրաստական աշխատանք էին տարել, այդ թվում նաև դիվանագիտական դաշտում՝ ժամանակին ստանալով տարբեր ազդեցություն ունեցող պետությունների լոյալությունը իրենց քայլերի հանդեպ: Սակայն չկարողացան լուծել իրենց առջև դրված խնդիրը և ունենցանք նոր իրավիճակ սահմանում, ունեցանք լարվածություն: Բանակցային և քաղաքական զարգացման տեսակետից էլ ավելի ընդգծվեց և խորացավ այն փակուղին, որն արդեն իսկ կար ու խոչընդոտում էր բանակցությունների ընթացքին, խաղաղ ճանապարհով խնդրի կարգավորման բոլոր հնարավորություններին»:

Մելիք-Շահնազարյանն ասաց, որ ապրիլյան իրադարձություններից հետո նախագահների մակարդակով երկու հանդիպումները մեծ հաշվով ոչինչ չտվեցին, չնայած կային կոնկրոտ պայմանավորվածություններ, բայց հայտնի է, որ Ադրբեջանի նախագահը բաց տեքստով հրաժարվեց կատարել դրանք, նաև հայտարարեց, որ երբեք չեն ընդունելու հայկական կողմի որևէ նախապայման. «Մինչդեռ բանակցությունները շարունակելու համար հայկական կողմն իրապես նախապայման է առաջարկել և դրանք ոչ այլ ինչ են, քան վստահության մեխանիզմներ, որոնք թույլ կտան մեզ հետագայում համոզված լինել, որ նոր բանակցային գործընթացում ծախսված ժամանակն Ադրբեջանը կրկին չի օգտագործի ռազմական մեթոդներով հարցը իր օգտնին լուծելու համար»:

Նրա դիտարկմամբ՝ մենք հիմա չունենք այդ վստահությունը, քանի որ Ադրբեջանը հստակ հայտարարում է իր ռազմատենչ քաղաքականության մասին, առավելապաշտական պահանջներ է ներկայացնում:

«Որոշակիորեն ինքն իրեն այդ ճանապարհով փակուղի է մտցրել, քանի որ ունենք մի իրավիճակ, որ միջազգային հանրության ու միջնորդների դիրքորոշումը համահունչ է հայկական կողմի դիրքորոշմանը, բայց ռեալ քաղաքական մեխանիզմներ Ադրբեջանի նկատմամբ, որպեսզի նրանք հետ կանգնեն այս ռազմատենչությունից, ցավոք սրտի մշակված չկան: Այստեղ դեռ մեծ աշխատանք կա անելու, որը դիվանագիտական մեծ ջանքեր է պահանջելու»,-նշեց քաղաքագետը:

Այս փուլում Մելիք-Շահնազարյանը այդքան էլ բավարարված չէ մեր արտգործնախարարության մոտեցումներից. «Վերջերս Համբուրգում տեղի ունեցած արտգործնախարարների հանդիմուից հետո եղած միջնորդների հայտարարությունները դարձյալ հասցեական մեղադրանքներով չէին ու ընդհանուր բնորոշումներ ունեին: Ամենացավալին այն է, որ դրանից հետո Նալբանդյանը հայտարարեց, որ հասկանալի է, թե ում են ուղղված ընդհանուր քննադատությունները: Կարծում եմ, որ նման մոտեցումներով մենք հնարավորություն ենք տալիս միջնորդներին՝ շարունակել նման անհասցե մեղադրանքներ ու գնահատականներ հնչեցնել, ինչն անթույլատրելի է: Այս պահից սկսած պետք է որոշակի խստացնել դիրքորոշումը նաև Մինսկի խմբի համանախագահող երկրների հետ աշխատանքում: Նոր ապրիլներ կանխելու լավագույն մեթոդը հենց դիվանագիտական դաշտում հնարավորինս ակտիվացնելն է մեր գործողությունը»:

Մելիք-Շահնազարյանի կարծիքով՝ անցնող 2016 թվականը ստիպեց ևս մեկ անգամ համոզվել, որ անհրաժեշտ է պատրաստվել երկարատև հակամարտության. «Ցավոք, որքան էլ խոսվի ամենաբարձր մակարդակներով հարցի լուծման մասին, իրականությունը ցույց է տալիս, որ նման հնարավորություններ չկան և այս խմորը շատ ջուր է տանելու և պետք է հասարակությունը դրան պատրաստ լինի: Բանակցությունները գալիք տարում երկար ժամանակ որևէ առաջընթաց չեն ունենա: Մինսկի խմբի համանախագահներից երկուսը՝ Ֆրանսիան և ԱՄՆ-ը, փոխվում են և նրանց ժամանակ պետք կգա՝ հասկանալու բնակցային գործընթացի տրամաբանությունն ու տեմպի մեջ մտնել»:

Քաղաքագետը հավելեց, որ եկող տարվա առաջին կեսը համեմատաբար հանգիստ կլինի քաղաքական զարգացումների տեսակետից, ինչն իհարկե չի նվազեցնի ռազմական վտանգը, որն ամեն պահ առկա է սահմանին: