«Ինտելեկտուալ Ռենեսանս»-ը Սարոյանի տուն-թանգարանի բացումը նախատեսում է գրողի ծննդյան 110-ամյակին
«Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամը 2015 թ. դեկտեմբերին ձեռք էր բերել համաշխարհային գրականության հսկաներից մեկի՝ Վ. Սարոյանի տունը, որը հանվել էր աճուրդի: «Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամի հաղորդմամբ՝ հենց այդտեղից բացվել է պատմության նոր էջը:
Ինտելեկտուալ գնումից հետո «Ինտելեկտուալ Ռենեսանսի» հիմնադիր Արթուր Ջանիբեկյանը հիմնել է «Սարոյան Հաուս» նախագիծը և դրել հաջորդ խնդիրը՝ գրողի տունը դարձնել տուն-թանգարան: «Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամի շրջանակներում ձևավորված «Սարոյան Հաուս» նախագիծը գործի է անցել, գտել ու կապ հաստատել գրողի հարազատների, հեռու ու մոտ բարեկամների հետ: Գրողի տուն-թանգարանի նախագիծը մշակելու համար հայտարարվել էր մրցույթ, որի եզրափակիչ փուլը անցկացվել է Երևանում: Հաղթողի անունը արդեն հայտնի է՝ «Ստորակետ» ճարտարապետական ստուդիան:
««Ստորակետ»-ը առաջարկեց ոչ թե ավանդական, այլ նորագույն տեխնոլոգիաական լուծումներով հագեցած նախագիծ: Սարոյանն ու Սարոյանի հերոսները, նրանց պատմությունները 3D մակետավորմամբ կտեղավորվեն ու կապրեն 114 մ2 տարածքի վրա, որտեղ ժամանակին Սարոյանն էր ապրում ու ստեղծագործում: Սարոյանը կընդունի իր հյուրերին, կշրջի ու կխոսի նրանց հետ: Ինտերակտիվ թանգարանում կջնջվեն ժամանակի ու տարածության բոլոր սահմանները: «Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամը ձեռք է բերում բոլոր անհրաժեշտ պայմանավորվածությունները Ֆրեզնոյի քաղաքապետարանի հետ: Հիմնադրամը Սարոյանի տուն-թանգարանի բացումը նախատեսում է կազմակերպել գրողի ծննդյան 110 ամյակին՝ 2018 թ. օգոստոսի 31-ին:
Մինչ այդ «Սարոյան Հաուսի» աշխատակիցները կշարունակեն իրենց գործունեությունը: «Սարոյան Հաուս» նախագծի անձնակազմը արդեն իսկ պարզել է, որ Պուլիցերյան մրցանակակրի գրական ժառանգության մի մասը գտնվում է Ստենֆորդի համալսարանում է, մյուս մասը «Սարոյան» հիմնադրամին է պատկանում, որոշ մասն էլ հարազատների ու ընկերների մոտ է: Ներկայումս աշխատանքներ են տարվում այս ամենը ամբողջացնելու և մեկ վայրում հավաքագրելու ուղղությամբ: Աշխատանքների ընթացքին հետևում ու օժանդակում է «Սարոյան Հաուս» խորհուրդը, որի անդամները աշխարհի տարբեր անկյուններում սփռված հայտնի սարոյանագետներ են:
«Սարոյան Հաուս» նախագծի ձևավորումից հետո հիմնվեց «Սարոյանասերների» ակումբը, և արդեն մոտ մեկ տարի է, որ Սարոյանին ճանաչողներն ու սիրողները ամիսը մեկ հավաքվում են «Սարոյանասերների» ակումբում, որտեղ վերհիշում են գրողին, ընթերցում նրա ստեղծագործությունները, անցկացնում քննարկումներ ու վերլուծություններ և պարզապես խոսում գրողի մասին: Ակումբի հանդիպումները հնարավորություն են ընձեռում ամեն անգամ նորովի տեսնելու և նորանոր մանրամասներ բացահայտելու գրողի հետ կապված միևնույն իրադարձության վերաբերյալ: Օրինակ՝ ինչ ասաց Վ. Սարոյանը, երբ 1976 թ. Հայաստանում դիտեց «Իմ սիրտը լեռներում է» ֆիլմը: Մեկը մյուսին ընդհատելով՝ ակումբի անդամները պատմում են հատկապես Սարոյանի հայաստանյան այցերի մասին, թե ուր էր գնում, ինչեր էր անում ու ինչ էր սիրում:
«Սարոյան Հաուս» նախագծի՝ տարվա ընթացքում ծավալած աշխատանքները ի մի բերելու, Սարոյանի վերաբերյալ կատարված ուսումնասիրություններն ու հետազոտությունները հասարակությանը ներկայացնելու համար հարմար առիթ հանդիսացավ գրողի ծննդյան 108 ամյակը, որը հիմնադրամը նշեց մեծ շուքով: Հիմնադրամը բազմաթիվ բաժիններից բաղկացած միջոցառում էր կազմակերպել, որի նպատակն էր հանրությանը ներկայացնել Սարոյանի հայտնի ու անհայտ ձիրքերը. գրող, նկարիչ, երաժիշտ:
Սարոյանը «Սարոյան Հաուս» նախագծի անձնակազմի կյանքի անբաժանելի մասնիկն է դարձել: Նրանք ամեն օր և ամենուր Սարոյանին են փնտրում ու նրա մասին գտած ամեն մանրուք սիրով հավաքում ու պահում՝ գրողի իրական պատկերը վերստեղծելու ու տուն-թանգարանը ամբողջականացնելու համար»,- նշված է «Ինտելեկտուալ Ռենեսանս» հիմնադրամի տարածած հաղորդագրության մեջ: